Turcot Sendromu Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Teşhisi, Tedavisi
Turcot sendromu, merkezi sinir sistemi tümörleri ile gastrointestinal sistemin mukus astarındaki iyi huylu büyümelerin (adenomatöz polipler) birlikteliği ile karakterize edilen nadir görülen kalıtsal bir hastalıktır. Polip oluşumu ile ilişkili semptomlar arasında ishal, kalın bağırsağın son kısmından (rektum) kanama, yorgunluk, karın ağrısı ve kilo kaybı yer alabilir.
Haber Merkezi / Etkilenen bireyler, ilişkili beyin tümörünün tipine, boyutuna ve konumuna bağlı olarak nörolojik semptomlar da yaşayabilir. Bazı araştırmacılar, turcot sendromunun ailesel adenomatöz polipozun bir varyantı olduğuna inanmaktadır. Diğerleri bunun ayrı bir bozukluk olduğuna inanıyor. Turcot sendromunun kesin nedeni bilinmemektedir.
Belirtileri ve semptomları
Turcot sendromu, kolonda birincil beyin tümörü ile birlikte ortaya çıkan çoklu iyi huylu büyümelerin (polipler) oluşumu ile karakterize edilir. Bu büyümeler rektumdan kanama, ishal, kabızlık, karın ağrısı ve/veya kilo kaybı ile ilişkilidir. Bu poliplerin sayısı ve boyutu, vakadan vakaya büyük ölçüde değişebilir, 10’dan az ve 100’den fazla olabilir.
Bazı araştırmacılar turcot sendromunu iki forma ayırmıştır. Tip 1, 100’den az kolonik polipin varlığı ile karakterize edilir. Bu poliplerin boyutu büyüktür ve kötü huylu (kanserli) olma olasılığı daha yüksektir. Tip 2, daha küçük, daha fazla kolonik polip ile karakterizedir. Bu tür Turcot sendromu, ailesel adenomatöz polipoza çok benzer.
Turcot sendromlu bireylerde sıklıkla ilişkili beyin tümörünün tipine, boyutuna ve konumuna bağlı olarak değişen nörolojik anormallikler vardır. Turcot sendromu vakalarında, beyin tümörü genellikle bir gliomadır. Turcot sendromu ile ilişkilendirilen ek beyin tümörleri arasında medulloblastomlar, glioblastomlar, ependimomlar ve astrositomlar bulunur. Medulloblastomlar, Turcot sendromunun tip 2 formunda daha sık görülür.
Turcot sendromlu bireyler, yaşamın ilerleyen dönemlerinde kolon kanseri geliştirme genel popülasyonuna göre çok daha büyük bir riske sahiptir. Etkilenen bireyler ayrıca tiroid, adrenal ve/veya abdominal tümörler dahil olmak üzere kolon dışındaki alanlarda malign (kanserli) tümörler geliştirmeye yatkındır.
Turcot sendromu ile ilişkili ek semptomlar arasında ciltte küçük, kahve renginde lekeler (cafe-au-lait lekeleri), çoklu iyi huylu yağ tümörlerinin (lipomlar) oluşumu ve/veya olarak bilinen bir tür cilt kanserinin gelişimi yer alır. bazal hücreli karsinom. Bazal hücreli karsinom, küçük, parlak, sert doku kütlelerinin (nodüller) oluşumu ile karakterize edilir; düz, yara benzeri lezyonlar (plaklar); veya ciltte kalın, kuru, gümüş pullarla kaplı kırmızı lekeler.
Nedenleri
Son araştırmalar, turcot sendromunun bir türünün otozomal resesif bir özellik olarak, diğerinin ise otozomal dominant bir özellik olarak kalıtıldığını göstermektedir.
Bazen “gerçek” turcot sendromu olarak adlandırılan turcot sendromu tip 1, otozomal resesif bir özellik olarak kalıtılır. Resesif genetik bozukluklar, bir birey, her bir ebeveynden aynı özellik için aynı anormal geni miras aldığında ortaya çıkar. Bir kişi hastalık için bir normal gen ve bir gen alırsa, kişi hastalığın taşıyıcısı olur, ancak genellikle semptom göstermez. Taşıyıcı iki ebeveynin her ikisinin de kusurlu geni geçirme ve dolayısıyla etkilenen bir çocuğa sahip olma riski her hamilelikte %25’tir. Anne baba gibi taşıyıcı olan bir çocuğa sahip olma riski her gebelikte %50’dir. Bir çocuğun her iki ebeveynden de normal genler alma ve bu özel özellik için genetik olarak normal olma şansı %25’tir.
Araştırmacılar, iki DNA uyumsuzluğu onarım genindeki (yani, MLH1 ve PMS2) mutasyonların, Turcot sendromunun bu formunun gelişmesinden sorumlu olabileceğine inanmaktadır. MLH1, 3. kromozomun kısa kolunda (p) 21.3 numaralı bantta yer almaktadır. PMS2, 7. kromozomun kısa kolunda (p) 22 numaralı bantta yer almaktadır.
İnsan hücrelerinin çekirdeğinde bulunan kromozomlar, her bireyin genetik bilgisini taşır. İnsan kromozom çiftleri 1’den 22’ye kadar numaralandırılmıştır ve erkeklerde bir X ve bir Y kromozomu ve dişilerde iki X kromozomu içeren ek bir 23. cinsiyet kromozom çifti vardır. Her kromozomun “p” olarak adlandırılan kısa bir kolu ve “q” olarak adlandırılan uzun bir kolu vardır. Kromozomlar ayrıca numaralandırılmış birçok banda bölünmüştür. Örneğin, “kromozom 3p21.3”, 3. kromozomun kısa kolundaki 21. bandı ifade eder. Numaralı bantlar, her bir kromozomda bulunan binlerce genin konumunu belirtir.
Ailesel adenomatöz polipozis ile ilişkili olan ikinci tip turcot sendromu, otozomal dominant bir özellik olarak kalıtılır. Baskın genetik bozukluklar, hastalığın ortaya çıkması için anormal bir genin yalnızca tek bir kopyası gerekli olduğunda ortaya çıkar. Anormal gen, her iki ebeveynden de kalıtsal olabilir veya etkilenen bireyde yeni bir mutasyonun (gen değişikliği) sonucu olabilir. Anormal genin etkilenen ebeveynden yavruya geçme riski, ortaya çıkan çocuğun cinsiyetine bakılmaksızın her gebelik için %50’dir.
Turcot sendromunun bu formu, kromozom 5’in (5q21-q22) uzun koluna (q) eşlenen APC genindeki (“adenomatöz poliposis koli” için) mutasyonlardan kaynaklanır. Kanıtlar, APC geninin bir tümör baskılayıcı gen olarak işlev gördüğünü düşündürmektedir. APC genindeki mutasyonlar, ailesel adenomatöz polipozis ve Gardner sendromu ile ilişkilidir.
Teşhisi
Turcot sendromunun teşhisi, ayrıntılı bir hasta öyküsü, kapsamlı bir klinik değerlendirme ve çeşitli özel testler temel alınarak yapılır. Etkilenen bir ebeveynin çocuklarında genetik olarak turcot sendromu geliştirme riski bulunduğundan, erken teşhis ve hızlı, uygun tedavinin sağlanmasına yardımcı olmak için yaklaşık 35 ila 40 yaşına kadar sigmoidoskopi yoluyla düzenli tarama yapılması gerekir.
Sigmoidoskopi sırasında rektumu ve kalın bağırsağın son kısmını (sigmoid kolon) incelemek için bir görüntüleme aleti kullanılır. Ek olarak, bazı durumlarda, APC geninin veya DNA uyuşmazlığı onarım genlerinin belirli değişikliklerini (mutasyonlarını) miras alan aile üyelerinin saptanmasına yardımcı olmak için DNA testi mevcut olabilir ve potansiyel olarak polip gelişmeden önce bozukluğu teşhis edebilir. Ayrıca kalın bağırsağın röntgeni de poliplerin varlığını ortaya çıkarabilir.
Turcot sendromu için teşhis testi ayrıca esnek, tüp benzeri bir aletin (kolonoskop) rektuma sokulmasıyla (kolonoskopi) bağırsakların doğrudan görsel muayenesini veya küçük rektal doku örneklerinin çıkarılmasını ve mikroskobik incelemesini (biyopsi) içerir.
Tedavisi
Turcot sendromunun tedavisi, her bireyde belirgin olan spesifik semptomlara yöneliktir. Kalın bağırsağın ve rektumun cerrahi olarak çıkarılması (proktokolektomi) bu tür malignite riskini önleyebilir. Ancak kalın bağırsağın çıkarılması ve cerrahi olarak rektum ile ince bağırsağın birleştirilmesi (ileoproktostomi) gibi işlemler yapılırsa rektal polipler gerileyebilir. Bu nedenle, bazı doktorlar proktokolektomiye alternatif olarak bu tür prosedürleri önerebilir. Bu gibi durumlarda, kalan rektal bölge, yeni poliplerin hızlı bir şekilde saptanması ve cerrahi olarak çıkarılması veya imha edilmesini sağlamak için sigmoidoskopi ile düzenli olarak incelenmelidir.
Etkilenen bazı kişilerde, yeni poliplerin hızlı gelişimi, rektumun çıkarılması ve ince bağırsak ile karın duvarı (ileostomi) arasında cerrahi bir bağlantı oluşturulması gibi ek cerrahi tedaviyi gerektirebilir. Diğer durumlarda, doktorlar başlangıçta kalın bağırsağın çıkarıldığı (kolektomi) ve ince bağırsak ile anüsün cerrahi olarak birleştirildiği (ileoanal anastomoz) bir teknik gibi başka cerrahi prosedürler önerebilir.
Etkilenen bireyler ayrıca bir beyin tümörünün varlığını test etmek için periyodik nörolojik taramalar almalıdır. Beyin tümörlerinin tedavisi, tümörün tipine, boyutuna ve konumuna bağlıdır. Çevreleyen dokuya zarar vermeden mümkün olduğu kadar tümörü çıkarmak için ameliyatı içerebilir. Ameliyatı sıklıkla radyasyon ve/veya kemoterapi tedavileri takip eder veya eşlik eder.
Genetik danışmanlık, etkilenen bireyler ve aileleri için faydalı olabilir. Diğer tedavi semptomatik ve destekleyicidir.
Not: Sunulan bilgilerin amacı herhangi bir hastalığı teşhis veya tedavi etmek, iyileştirmek veya önlemek değildir. Tüm bilgiler yalnızca genel bilginize yöneliktir, tıbbi tavsiye veya belirli tıbbi durumların tedavisinin yerine geçmez. Uygulamadan önce bu bilgileri doktorunuzla görüşün.
