Bayburt: Şair Zihni Anıtı

Şair Zihni Anıtı; Bayburt’un Merkez İlçesi, Tuzcuzade Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım mümkündür.

Bayburt doğumlu Şair Zihni adına yapılmış olan anıt, İmaret Tepe’de bulunmaktadır. Kesin olmamakla birlikte Şair Zihni’nin doğum tarihinin 1797 olduğu tahmin edilmektedir.

Erzurum ve Trabzon medreselerinde eğitim gören şair, İstanbul’da, çeşitli kademelerde devlet memuru olarak görev yapmıştır.

1859 yılında vefat eden Şair Zihni’nin mezarı, Maçka’da bulunan Bahçekaya Köyü’nden getirilerek 1936 yılında İmaret Tepe’de bulunan anıtın sanduka bölümüne defnedilmiştir.

Paylaşın

Bayburt: Sadrü’l Şeria Türbesi

Sadrü’l Şeria Türbesi; Bayburt’un Merkez İlçesi, Camikebir Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım mümkündür.

Kültür Bakanlığının envanter kayıtlarında kaynak gösterilmeden 1277 yılında inşaa edildiği belirtilmektedir. Yakutiye-Mahmudiye Medresesi Baş Müderrisine aittir.

Türbenin II. Abdülhamit Han tarafından H.1321/M.1903 yılında onarılarak bir tamir kitabesi eklendiği belirtilmektedir.

Bayburt geleneksel ticaret merkezinde yer alan Sadrü’l Şeria Türbesi 1931-32 yıllarında yıktırılmıştır. Günümüzde 1932 yılına ait 6 satırlık Osmanlıca ve 7 satırlık Türkçe kitabeden oluşan bir kaide ve sanduka bulunmaktadır.

Paylaşın

Bayburt: Pulur (Gökçedere) Medresesi

Pulur (Gökçedere) Medresesi; Bayburt’un Demirözü İlçesi, Pulur (Gökçedere) Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım mümkündür.

Pulur Camii’nin güneyinde yer alan medrese, yığma yapım sisteminde inşa edilmiştir. Yapının inşasında malzeme olarak kesme taş kullanılmıştır. Tek katlı yapı, birbirine dik bir şekilde konumlanarak L planını oluşturan beş farklı bölümden oluşmaktadır.

Pencereler açık renk kesme taşlarla girintili olarak çerçevelenmiştir ve üst kısımları yuvarlak kemer şeklindedir. Kapıların üst kısımları yine yuvarlak ve dilimli kemerlerle hareketlendirilmiştir. Medresenin çatısı çok yönlü eğimlidir ve sac malzeme ile kaplanmıştır. Saçak döşemesi ahşap kaplıdır.

Su basman kotu bulunmayan medresenin ana girişleri camii avlusundan, yapının güney ve batı cephelerinde bulunmaktadır. Yazılı kaynaklardan edinilen bilgiye göre, medrese, Ferahşat Bey tarafından yaptırılmış, daha sonra Süleyman Bey tarafından onartılmıştır. Pulur (Gökçedere) Camii ile aynı tarihte, 1517 yılında, yapıldığı tahmin edilmektedir.

(Kaynak: karadeniz.gov.tr)

Paylaşın

Bayburt: Pulur (Gökçedere) Camii

Pulur (Gökçedere) Camii; Bayburt’un Demirözü İlçesi, Gökçedere Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım mümkündür.

Yığma yapım sisteminde inşa edilen caminin tamamında kesme taş kullanılmıştır. Yapı birbirine dik bir şekilde konumlanarak ters T planını oluşturan kare planlı harim ve dikdörtgen planlı son cemaat yerinden oluşmaktadır. Osmanlı mimarisini yansıtan tipik bir camidir. Kubbeli caminin kuzeyinde medresesi bulunmaktadır.

Duvarlarda kullanılan taşlar, kırmızı ve açık sarı olmak üzere iki renklidir. Harim ana mekânı üzeri sekizgen kasnaklı bir kubbe ve yanlarda tonozlar ile örtülüdür. Son cemaat yerinin üzeri ise üç küçük kubbe ile örtülmüştür. Son cemaat yerinin kubbeleri, üç büyük kemer, iki küçük kemer ve taş sütunlar ile taşınmaktadır.

Caminin batı duvarına bitişik olan minaresi almaşık düzende, taş ve tuğla malzeme ile inşa edilmiştir. Minare tek şerefelidir. Cephelerde yer alan pencereler, açık renkli taşlarla çerçevelenmiştir ve dikdörtgen formludur. Caminin ana giriş kapısı ahşaptan ve taş kemerlidir.

Kapı, sonradan yeşil renge boyanmıştır. İç duvarları sıvalı olan caminin kubbesi ve duvarları süslemesizdir. Caminin harim ana mekânından merdiven ile çıkılan kadınlar mahfili ahşap dikmeler ile taşınmaktadır. Kadınlar mahfili dikmeleri ve korkulukları sade ve boyalıdır.

Ahşap minberi, yazılı kaynaklara göre, savaş sırasında tahrip olan taş minberin yerine sonradan yapılmıştır. Taş mihrap sıvalı ve boyalıdır. Yazılı kaynaklardan edinilen bilgiye göre, cami, 1517 yılında, Ferahşat Bey tarafından yaptırılmıştır. Bu yüzden pek çok kaynakta caminin adı Ferahşat Bey Camii olarak geçmektedir.

(Kaynak: karadeniz.gov.tr)

Paylaşın

Bayburt: Paşa (Kondolotlar/Nurlan) Hamamı

Paşa (Kondolotlar/Nurlan) Hamamı; Bayburt’un Merkez İlçesi, Tuzcuzade Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım mümkündür.

Yapının inşa tarihi bilinmemektedir. Ancak hamamın doğusunda yer alan konut mekanına giriş kapısı üzerinde onarım kitabesi mevcuttur.

Kitabede “Kondolotluzade Hacı Bey Hamamı inşaata başlama tarihi H.1339/M.1920, inşaatın bitiş tarihi H.1341/M.1922” ifadeleri yer alır.

Hamamda, klasik dört eyvanlı, köşe halvet hücreli plan şeması uygulanmıştır. Hamama giriş, güneybatıdaki kapıdan sağlanır. Kapı, küçük bir giriş mekanına açılır. Bu alanın doğusunda soyunmalık mekanı ve soyunmalık mekanının kuzeyinde dikdörtgen bir mekan bulunur.

Soyunmalık mekanının batısında yer alan kapıdan hamamın ılıklık mekanına geçilir. Ilıklık bölümü beşik tonoz ile örtülüdür. Ilıklık bölümünün kuzeyinde sıcaklık mekanı bulunur. Sıcaklık mekanında dört yönde eyvanlar bulunur.

Eyvanlar yuvarlak kemerlerle sıcaklık bölümüne, orta mekana açılır. Orta mekanın üzeri kubbe ile örtülü olup kubbeye geçiş pandantiflerle sağlanmıştır. Halvet hücreleri ise, tonoz ile örtülüdür.

Paylaşın

Bayburt: Çarşı (Meydan) Hamamı

Çarşı (Meydan) Hamamı; Bayburt’un Merkez İlçesi, Kadızade Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım mümkündür.

Kadı Mahmut Çelebi Vakfı’na ait olan yapının ne zaman inşa edildiği bilinmemektedir.

Evliya Çelebi seyahatnamesinde adı geçen Kızıl Hamam’ın Çarşı Hamamı olduğu tahmin edilmektedir. Bu nedenle 17. yüzyılın ilk yarısına tarihlendirilir. Yapının, yalnızca sıcaklık bölümü orijinal yapıdan kalmadır.

Hamam doğu batı doğrultusunda uzanır. Yapı, günümüzde yol kotundan aşağı seviyededir. Hamamın sıcaklık bölümüne doğuda yer alan köşe halvet hücresinden girilir.

Eyvanlı, köşe hücreli plan tipinde olan hamamın orijinal olan sıcaklık bölümü yıldız biçiminde olup, çevresinde yer alan altı eyvan bu merkeze açılır.

Halvet hücrelerinin üzeri sivri beşik tonoz ile örtülüdür. Sıcaklık mekânının orta bölümü ise kubbe ile örtülüdür. Sıcaklık bölümünün doğusunda hamamın külhan bölümü bulunmaktadır.

Paylaşın

Bayburt: Kop Şehitler Anıtı

Kop Şehitler Anıtı; Bayburt’un Merkez İlçesi, Kop Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır.

İl merkezinden Kop Köyü’ne günün belirli saatlerinde topku ulaşım araçları ile ulaşım mümkündür.

Kop Dağı’nın zirvesindeki anıt, konum olarak araziye hâkim bir noktada bulunmaktadır. Alan düzeltilerek platform oluşturulmuştur.

Anıt, yaklaşık 2 metre yüksekliğinde kare kaide üzerinde 8 metre yükselen gövdeden oluşmaktadır. Anıt, 1. Dünya Savaşı’nda Çoruh çevresinde ve Kop Dağları’nda şehit olanların hatırası için 1963 yılında yapılmıştır.

(Kaynak: karadeniz.gov.tr)

Paylaşın

Bayburt: Konursu Camii

Konursu Camii; Bayburt’un Merkez İlçesi, Konursu Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım mümkündür.

Yığma yapım sistemiyle inşa edilen yapıda malzeme olarak kesme taş ve moloz taş kullanılmıştır. Yapı, bir bodrum kat, zemin kat ve bir normal kattan oluşmaktadır. Yazılı kaynaklara göre, oldukça tahrip olan kitabesinde, yapım tarihi olarak 1812 yılı okunabilmiştir. Caminin kuzey doğu köşesinde bulunan minaresinde beyaz kesme taş malzeme kullanılmıştır.

Cami tek minareli ve minaresi tek şerefelidir. Yapının çatısı dört yönde kırma olup üzeri oluklu sac örtülüdür. Dış cephede katlar arasında ahşap elemanlar bulunmaktadır. Doğu cephesinde bulunan son cemaat yerinde sonradan PVC uygulama yapılmıştır. Ana harime giriş doğu yönünde bulunan sade ahşap bir kapı ile sağlanmaktadır. Girişin kuzeyinde bulunan tek kollu merdiven ile çıkılan kadınlar mahfili U planlıdır.

Mahfil, ahşap dikmelerle taşınmaktadır. Kadınlar mahfilini taşıyan dikmeler ve korkuluklar oldukça sadedir. Mahfilden mihraba doğru uzanan çıkıntının dışı kısmında yer alan süslemeler dikkat çekicidir. Ana harimin orta kısmını kapatan kubbe dört kalın ahşap direk üstüne oturmaktadır. Orijinalde düz dam şeklinde olan örtü, sonradan yapılan onarım sırasında bugünkü hale getirilmiştir.

Bindirme tekniğinde yukarı doğru daralan sekizgen ahşap kubbe, dış kısımdan görünmemektedir. Kubbe göbeğinde sade işleme bulunmaktadır. Ceviz ağacından yapılan minberi, oyma tekniğinde geometrik ve bitkisel süslemelerle bezelidir. Mihrap kesme taştan yapılmıştır ve yukarıdan aşağı doğru kademeli olarak genişleyen bir niş şeklindedir. Vaaz kürsüsü ahşaptan yapılmıştır ve sade süslemelidir.

(Kaynak: karadeniz.gov.tr)

Paylaşın

Bayburt: Kitre Kalesi

Kitre Kalesi; Bayburt’un Merkez İlçesi, Kitre Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. İl merkezinden Kitre Köyü’ne günün belirli saatlerinde ulaşım araçları ile ulaşım mümkündür.

Kale, bölgeye tamamen hâkim bir konumda yer almaktadır. Kalenin köye bakan yamacı oldukça diktir. 2100 m. yüksekliğindeki kale büyük oranda tahrip olmuştur. Kuzeybatı-güneydoğu doğrultulu kalenin batı ve doğu duvarları hala sağlam olmakla beraber kaçak kazılar ve doğal nedenler sonucu yıkılmıştır.

Kalenin iç kısmında iki kaçak kazı çukuru ve değişik şekildeki taşlardan oluşturulmuş ve çeşitli amaçlarla kullanılan mekân izlerine rastlanmıştır. Kalenin duvar örgüsü kuru duvar tekniği ile yapılmıştır. İlk belirlemelere göre İlk Tunç Çağı kalelerinin genel özelliklerini yansıtmaktadır.

Kalede bulunan keramik buluntuları daha çok kalenin yer aldığı tepenin eteklerinde yoğunlaşmaktadır. Kale, doğal koşullarla zaman aşımına uğrayarak tahrip olmakta ve duvar taşları düşerek gün geçtikçe mimari yapısını kaybetmektedir.

Paylaşın

Bayburt: Karasakal Camii

Karasakal Camii; Bayburt’un Merkez İlçesi, Karasakal Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım mümkündür.

Kâgir yapım sistemi ile inşa edilen cami, kare planlı harim ana mekân ve dikdörtgen planlı, iki katlı son cemaat yerinden oluşmaktadır. Caminin inşasında, yöreye özgü sarı taş kullanılmıştır. Harim ana mekânın üzeri onaltıgen kasnaklı bir kubbe ile örtülüdür. Son cemaat yerinin üzeri ise eğik çatı ile örtülüdür.

Caminin batı duvarına bitişik minaresi yığma taş malzeme ile inşa edilmiştir. Minare, tek şerefelidir. Yapıya sonradan eklenen son cemaat yeri ve kadınlar mahfili betonarmedir. Yapının iki farklı girişi bulunmaktadır. Camii giriş kotuna taş merdivenlerle ulaşılmaktadır. Pencereler, taş çerçeveli ve basık kemerlidir.

Sokağa bakan cephesinde ve giriş cephesinde bulunan pencerelerin kemerlerinin ortasında sade süsleme görülmektedir. Aynı süsleme kapı kemerlerinde de görülmektedir. Caminin iç mekân duvarlarında ve kubbe içinde süsleme bulunmamaktadır. Minber ve mihraba, çini desenli kaplama uygulanmıştır.

Paylaşın