Paratiroid bezi nedir, neden çıkarılır? Detaylar

Boynunuzdaki tiroid bezinin arkasına bulunan paratiroid bezleri küçük ve yuvarlak olan dört ayrı parçadan oluşur. Bu bezler endokrin sistemin bir parçasıdır. Endokrin sisteminiz büyümenizi, gelişiminizi, vücut fonksiyonunuzu ve ruh halinizi etkileyen hormonları üretir ve düzenler.

Paratiroid bezleri kanınızdaki kalsiyum miktarını düzenler. Kan dolaşımınızdaki kalsiyum seviyesi düşük olduğunda, bu bezler kemiklerinizden kalsiyum alan paratiroid hormonu (PTH) salgılar.

Paratiroid bezinin çıkarılması, bu bezlerin çıkarılması için yapılan bir ameliyat türüdür. Paratiroidektomi olarak da bilinir. Kanınızda çok fazla kalsiyum varsa bu ameliyat yapılabilir. Bu, hiperkalsemi olarak da bilinen bir durumdur.

Paratiroid bezi neden çıkarılır?

Hiperkalsemi, kandaki kalsiyum seviyeleri anormal derecede yüksek olduğunda ortaya çıkar. Hiperkalseminin en yaygın nedeni, bir veya daha fazla paratiroid bezinde aşırı PTH üretimidir. Birincil hiperparatiroidizm kadınlarda erkeklere oranla iki kat daha yaygındır. Birincil hipertiroidizm teşhisi konan çoğu kişi 45 yaşın üzerindedir. Ortalama tanı yaşı 65 civarındadır.

• İyi huylu olan ve nadiren kansere dönüşen adenom adı verilen tümörler
• Bezlerin üzerinde veya yakınında kanserli tümörler
• Paratiroid hiperplazisi; Dört paratiroid bezinin de genişlediği durum

Sadece bir bez etkilense bile kalsiyum kan seviyeleri yükselebilir. Vakaların yaklaşık yüzde 80 ila 85’inde yalnızca bir paratiroid bezi yer alır.

Hiperkalseminin belirtileri; 

Hiperkalseminin erken evrelerinde semptomlar belirsiz olabilir. Durum ilerledikçe belirtiler netleşir;

• Yorgunluk
• Depresyon
• Kas ağrıları
• İştahsızlık
• Mide bulantısı
• Kusma
• Aşırı susuzluk
• Sık idrara çıkma
• Karın ağrısı
• Kabızlık
• Kas Güçsüzlüğü
• Bilinç bulanıklığı, konfüzyon
• Böbrek taşı
• Kemik kırıkları

Semptomu olmayan kişilerin yalnızca izlemeye ihtiyacı olabilir. Hafif vakalar tıbbi olarak yönetilebilir. Bununla birlikte, hiperkalsemi birincil hiperparatiroidizmden kaynaklanıyorsa, doktorunuz yalnızca etkilenen paratiroid bezini / bezlerini çıkarılacaktır.

Hiperkalseminin en ciddi sonuçları;

• Böbrek yetmezliği
• Hipertansiyon
• Aritmi
• Koroner arter hastalığ
• Büyümüş kalp
• Ateroskleroz (sertleşen ve anormal şekilde işlev gören kalsifiye yağlı plaklara sahip arterler). Bu, arterlerde ve kalp kapakçıklarında kalsiyum birikmesine bağlı olabilir.

Paratiroid bezi çıkarma ameliyat çeşitleri;

Hastalıklı paratiroid bezlerini bulmak ve çıkarmak için farklı yaklaşımlar vardır.

Geleneksel yöntemde cerrahınız, hangilerinin hastalıklı olduğunu ve hangilerinin çıkarılması gerektiğini görmek için dört bezi de görsel olarak araştırır. Buna bilateral boyun eksplorasyonu denir. Cerrahınız boynunuzun orta ila alt kısmında bir kesi yapar. Bazen cerrah her iki bezi tek taraftan çıkarır.

Ameliyatınızdan önce yalnızca bir hastalıklı bezi gösteren görüntülemeniz varsa, muhtemelen çok küçük bir kesiyle minimal invaziv bir paratiroidektomi geçireceksiniz . Ek küçük kesikler gerektirebilecek bu tür ameliyat sırasında kullanılabilecek teknikler şunlardır;

Radyo kılavuzlu paratiroidektomi; Radyo kılavuzlu bir paratiroidektomide, cerrahınız dört paratiroid bezinin de emeceği radyoaktif malzeme kullanır. Paratiroid bez(ler)ini yönlendirmek ve konumlandırmak için her bezden gelen radyasyonun kaynağını özel bir prob bulabilir. Aynı tarafta sadece bir veya iki bez hastalıklıysa, cerrahınızın hastalıklı bez(ler)i çıkarmak için sadece küçük bir kesi yapması yeterlidir.

Video yardımlı paratiroidektomi (endoskopik paratiroidektomi de denir); Video yardımlı bir paratiroidektomide, cerrahınız bir endoskop üzerinde küçük bir kamera kullanır. Bu yaklaşımla cerrahınız, endoskop ve boynun yan taraflarındaki cerrahi aletler için iki veya üç küçük kesi ve göğüs kemiği üzerinde bir kesi yapar. Bu, görünür yara izini en aza indirir.

Minimal invaziv paratiroidektomi, daha hızlı bir iyileşme sağlar. Ancak hastalıklı bezlerin tamamı bulunup çıkarılmazsa yüksek kalsiyum seviyeleri devam edecek ve ikinci bir ameliyata ihtiyaç duyulabilir.

Paratiroid hiperplazisi olan kişilerde (dört bezin tümünü etkiler) genellikle üç buçuk paratiroid bezi çıkarılır. Cerrah, kandaki kalsiyum seviyelerini kontrol etmek için kalan dokuyu bırakacaktır. Ancak bazı durumlarda vücutta kalması gereken paratiroid bezi dokusu, daha sonra çıkarılması gerektiğinde boyun bölgesinden çıkarılıp ön kol gibi erişilebilir bir yere implante edilecektir.

Ameliyata hazırlanma;

Ameliyattan yaklaşık bir hafta önce kanın pıhtılaşmasına engel olan ilaçları almayı bırakmanız gerekir. Bunlar;

• Aspirin
• Klopidogrel
• İbuprofen (Advil)
• Naproksen (Aleve)
• Warfarin

Anestezi uzmanınız sizinle birlikte tıbbi geçmişinizi gözden geçirecek ve hangi anestezi türünü kullanacağınızı belirleyecektir.

Ameliyat riskleri; Bu ameliyatın riskleri, öncelikle diğer ameliyat türleriyle ilgili riskleri içerir. Birincisi, genel anestezi, solunum problemlerine ve kullanılan ilaçlara alerjik veya diğer yan etkilere neden olabilir. Diğer ameliyatlar gibi kanama ve enfeksiyon da mümkündür.

Bu özel ameliyatın riskleri arasında tiroid bezinin yaralanması ve boyundaki ses tellerini kontrol eden bir sinir bulunur. Nadir durumlarda solunum problemleriniz olabilir. Bunlar genellikle ameliyattan birkaç hafta veya ay sonra kaybolur.

Bu ameliyattan sonra kan kalsiyum seviyeleri tipik olarak düşer. Kandaki kalsiyum seviyesi çok düştüğünde buna hipokalsemi denir. Bu olduğunda parmak uçlarında, ayak parmaklarında veya dudaklarda uyuşma veya karıncalanma hissedebilirsiniz. Bu kolayca önlenir veya kalsiyum takviyeleri ile tedavi edilir ve bu durum takviyelere hızla yanıt verir. Genellikle kalıcı değildir.

Risk faktörlerini azaltmak için deneyimli bir cerrahla görüşmeyi de düşünebilirsiniz. Yılda en az 50 paratiroidektomi yapan cerrahlar uzman olarak kabul edilir. Yetenekli bir uzman muhtemelen en düşük cerrahi komplikasyon oranlarına sahip olacaktır. Yine de, hiçbir ameliyatın tamamen risksiz olduğunun garanti edilemeyeceğini unutmamak önemlidir.

Ameliyattan sonra;

Ameliyatla aynı gün eve dönebilir veya geceyi hastanede geçirebilirsiniz. Normalde ameliyattan sonra boğaz ağrısı gibi bazı beklenen ağrı veya rahatsızlık vardır. Çoğu insan bir veya iki hafta içinde normal aktivitelerine dönebilir, ancak bu kişiden kişiye değişebilir.

Önlem olarak, ameliyattan sonra en az altı ay boyunca kan kalsiyumunuz ve PTH seviyeleriniz izlenecektir . Kalsiyumdan yoksun kalmış kemikleri yeniden inşa etmek için ameliyattan sonra bir yıl boyunca takviye alabilirsiniz.

Dikkat: Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.