Mastitis nedir? Nedenleri, Belirtileri, Tedavisi

Enfeksiyonlu veya enfeksiyonsuz ortaya çıkan Mastitis, meme rahatsızlığıdır. En sık emziren kadınlarda görülmekle birlikte emzirmeyen kadınlarda ve erkeklerde de görülebilir. Çoğunlukla tek memede görülen Mastitis, şiddetli ağrıya ve memede şişkinliğe neden olabilir. 

Enflamasyon enfeksiyon olmadan ortaya çıkarsa, genellikle süt stazından kaynaklanır. Süt stazı, emziren kadınların meme dokusunda süt birikmesidir. Bununla birlikte, süt stazının neden olduğu iltihaplanma tipik olarak enfeksiyonla birlikte iltihaplanmaya ilerler. Bunun nedeni, durgun sütün bakterilerin büyüyebileceği bir ortam sağlamasıdır. Bir enfeksiyonun neden olduğu mastitis en yaygın şeklidir. 

Nedenleri;

Bakteriyel enfeksiyon; Bakteriler normalde ciltte bulunur. Normalde zararsız olan bakteriler deriyi delep içeriri girebilirse enfeksiyona neden olabilirler. Bakteriler meme ucunun yakınında veya çevresinde ciltte oluşan bir kırılma nedeniyle meme dokusuna girerse mastite neden olabilirler.

Süt kanalının tıkanması; Süt kanalları, süt bezlerinden meme ucuna süt taşır. Bu kanallar tıkandığında, süt memede birikir ve iltihaplanmaya neden olarak enfeksiyona neden olabilir.

Belirtileri;

  • Şişme veya göğüs büyütme
  • Memede kızarıklık, şişme, hassasiyet veya sıcaklık hissi
  • Göğüs dokusu üzerinde kaşıntı
  • Kolunun altındaki hassasiyet
  • Meme ucunda veya memenin derisinde küçük bir kesik veya yara
  • Ateş

Mastitis için kimler risk altındadır?

  • Doğumdan sonraki ilk birkaç hafta emziren anneler
  • Ağrılı veya çatlamış meme uçlarına sahip olanlar
  • Emzirmek için sadece bir pozisyon kullananlar
  • Sıkı oturan bir sütyen giyenler

Mastit komplikasyonları nelerdir?

Mastit tedavisi aksatıldığında veya uygun tedavi uygulanmadığında memede püy birikimi olur. Memede apse meydana gelir. Oluşan absenin genellikle cerrahi olarak boşaltılması gerekir.

Tanısı;

Tanıda, hastanın hikayesi büyük önem taşır. Doktor, hastaya; şikayetinin ne olduğunu, şikayetin ne zamandan beri olduğu, şikayeti artıran ve azaltan faktörler gibi çeşitli sorular yöneltir. Fizik muayene ile memedeki değişimler tespit edilir. Emziren kadınlarda anne sütünden kültür yapılarak mastite sebep olan bakteri tespit edilmeye çalışılır.

Nadir görülen bir meme kanseri türü olan inflamatuar meme kanseri de memede şişmeye ve kızarıklığa yol açtığından doktor tarafından, ultrason ve mamografi ile kanser tanısı dışlanmak istenebilir. Mastit tedavisini tamamlamasına rağmen semptomları düzelmeyen hastalarda kanser şüphesini gidermek için biyopsi istenebilir.

Tedavisi;

Enfeksiyonu olan hastalara antibiyotik tedavisi verilir. Antibiyotiği reçete edilen gün tamamlanana kadar aksatmadan kullanmak tekrar mastite yakalanmamak açısından önemlidir.

Ağrı kesiciler, mastit tedavisinde ağrının azaltılması için kullanılabilir. Parasetemol ve ibuprofen grubu ağrı kesiciler tedavide kullanılabilecek seçenekler arasındadır.

Mastiti olan hastalar emzirmeye devam etmelidir. Bebeğin sütten kesilmesi, annedeki semptomların daha da kötüleşmesine neden olabilir. Süt akışının düzenli olarak devam etmesi enfeksiyonun temizlenmesine yardım eder.

Anne sütünün bebek için çok faydalı olduğu unutulmamalıdır. Anne sütüyle beslenen bebekler, virüs ve bakterilere karşı daha güçlü bağışıklık sistemine sahip olduğundan enfeksiyona yakalanma ihtimali mama ile beslenen bebeklere göre daha düşüktür. Bu bebekler daha sağlıklı kilo alırlar. İleride diyabete yakalanma riskleri daha azdır. Bebeklerin ihtiyaç duyduğu nütrientlerin oranı, büyüme sürecinde değişiklik gösterir. Anne sütü bu değişimi doğal yollarla karşılar. Bebeğin ihtiyacı değiştikçe anne sütü de bunu karşılayacak şekilde içeriğini değiştirir. Hazır mama ile beslenen bebeklerde bu değişim mamayı hazırlayan kişi tarafından yapılmalıdır.

Emziren kadınlar; doğum sonrası iyileşme sürecini daha hızlı atlatır, doğum kilolarını daha kolay verir. Emziren kadınlarda doğum sonrası depresyon riski azalmıştır. Emzirmenin meme ve yumurtalık kanseri açısından koruyucu olduğu bilinmektedir.

Anne sütüyle beslenmenin hem bebek hem de anne için pek çok olumlu yönleri vardır. Bu yüzden bebek en az 6 ay boyunca sadece anne sütüyle beslenmelidir.

Emzirme tekniklerinde yapılacak bazı değişimler hem mastit tedavisinde hem de yeniden mastit oluşumunu engellemede olumlu etkiler gösterir:

  • Emzirme öncesi memenin sütle aşırı dolmasını önlenmelidir
  • Emzirme arası süreyi kısa tutarak sütün birikmesini engellenebilir
  • Emzirme esnasında bebeğin meme ucunu ağzına düzgün aldığından emin olmak, mastitte memede şişkinlik olacağından bebeğin meme başını bulması zor olabilir. Bu gibi durumlarda emzirme öncesi meme ucunun sıkılarak az miktarda sütün dışarı çıkmasını sağlamak fayda sağlayabilir
  • Memenin yukarısından meme ucuna doğru masaj yapılması, emzirme esnasında süt akışını kolaylaştıracağından mastit gelişimini önlemede olumlu etki gösterebilir
  • Emzirme sonrasında memenin tamamen boşalmış olduğundan emin olunmalıdır. Sütünü tamamen boşaltmakta zorlanan anneler, emzirme öncesi memeye hafif sıcak uygulayarak sütün akışını kolaylaştırabilir
  • Emzirme sırasında ilk olarak mastitli memeden emzirilmesi daha iyi olur. Bebek daha aç olacağından memeyi daha güçlü emer. Sütün boşaltılması daha kolay olur
  • Bebeği sürekli aynı pozisyonda emzirmek yerine değişik şekillerde emzirmek de önemlidir.

Mastiti olan kadınlar; evde dinlenmeli, emzirme aralarında memeye soğuk uygulamalı, destekleyici sütyen takmalıdır.

Önleme;

Aşağıdaki önlemler mastiti önlemeye yardımcı olabilir:

  • Meme ucunun tahrişini ve çatlamasını önlemeye özen göstermek
  • Sık emzirme
  • Göğüs pompası kullanma
  • Bebek tarafından iyi bir şekilde kavranmasına izin veren uygun bir emzirme tekniği kullanmak
  • Bebeği emzirmeyi aniden durdurmak yerine birkaç hafta süren bir işlemle sütten kesmek

Dikkat: Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Paylaşın

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir