Lübnan’da Gıda Fiyatları Bir Yılda Yüzde 332 Arttı
Dünya Bankası, dünyadaki gıda fiyatlarını inceleyen bir rapor yayınlayarak Rusya-Ukrayna savaşının gıda enflasyonu üzerindeki etkisini ele aldı. Lübnan’da gıda fiyatları bir yılda yüzde 332 artarken, Türkiye’de ise yüzde 94 arttı.
The Guardian’dan Phillip Inman’in haberine göre, Rusya’nın 24 Şubat’ta komşusu Ukrayna’yı işgaliyle başlayan savaş, “gelişmekte olan ülkelerdeki” gıda fiyatlarını yükseltti. 4 Ağustos 2020’de Beyrut limanındaki patlamanın etkisiyle en yüksek gıda enflasyonu Lübnan’da görüldü.
Gıda enflasyonunun pek çok ülkede arttığını hatırlatan Dünya Bankası, söz konusu artışın ülkelerin yıllık milli gelirlerinin (GSYH) yüzde 1’inden daha fazla olduğunu ifade etti. Buna göre, “Bazı ülkeler ise bu etkiyi kontrol altına almakta başarısız olup ağır bir borç krizine girdi.”
Yaklaşık 2 yıl önce Lübnan’ın başkenti Beyrut’taki limanda meydana gelen ve 6,8 milyon yurttaşa mısır ve buğday sağlayan silonun zarar gördüğü patlamayı hatırlatan Dünya Bankası, Lübnan’daki gıda fiyatlarının 2021 ile karşılaştırıldığında bir yılda yüzde 332 arttığını söyledi.
Söz konusu oran, Zimbabve’de yüzde 255 iken, bunu yüzde 155 ile Venezuela ve yüzde 94 ile dördüncü sıradaki Türkiye takip etti. İran’daki gıda fiyatları bir yılda yüzde 86 artarken Mart 2022’den bu yanan ekonomik kriz protestolarının sürdüğü Sri Lanka’da bu oran yüzde 80.
İklim krizi uyarısı
Dünya Bankası raporuna göre, Lübnan’daki gıda enflasyonu ile genel enflasyon arasındaki fark düşerek 2022’de yüzde 122 olsa da bu oran yine de bu açıdan dünyadaki en yüksek fark olmayı sürdürdü.
Raporda ayrıca Ukrayna, Rusya, Birleşmiş Milletler (BM) ve Türkiye arasında 22 Temmuz’da imzalanan ve Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden dünyaya ihracını sağlayan anlaşmaya atıfla söz konusu anlaşmanın “emtia fiyatlarını düşürmeye yardımcı olduğu” ifade edildi.
Buna göre, Dünya Bankası rakamları, küresel piyasalardaki tahıl fiyatlarının Haziran’dan bu yana “çarpıcı biçimde tersine döndüğünü” ve “diğer tarım ürünlerinin fiyatında sert bir düşüş olduğunu, fiyatların geçen sene görülen fiyatlara yakın seviyelere gerilediğini” gösterdi.
Dünya Bankası, son aylarda gıda fiyatlarından görülen “şok edici artışın” çoğu ekonomiyi etkilediğini, buna nispeten yüksek gelirli ülkelerin de dahil olduğunu vurguladı. Raporda, şu değerlendirme paylaşıldı:
“Enflasyonun yüksek olduğu yüksek gelirli ülkelerin oranı da büyük bir artış gösterdi; yaklaşık yüzde 78,6’sı yüksek gıda enflasyonu ile karşı karşıya.
En çok etkilenen ülkeler ise Afrika, Kuzey Amerika, Latin Amerika, Güney Asya, Avrupa ve Orta Asya’da bulunuyor.”
Dünya Bankası ayrıca “Fransa, İspanya ve İtalya da dahil büyük üreticilerin, yüksek üretim oranların sürdürebilmek adına, iklim krizinin beraberinde getirdiği artan sıcaklıklar ve belirsiz hava durumu modellerine uyum sağlaması gerekebileceği” uyarısında bulundu.
