İran’da “İslami Giyim” Kurallarını Sertleştiren Düzenleme Meclis’ten Geçti
İran’da katı giyim kurallarını ihlal edenlere yeni cezalar getiren yasal düzenleme, 201 milletvekilinden 34’ünün “hayır” oyuna karşılık 152 “evet” oyla meclisten geçti. Düzenleme, din adamlarından oluşan Anayasa Koruma Konseyi’ne gönderilecek.
Geçen yıl Eylül ayında Jina Mahsa Amini’nin İslami kurallara uygun giyinmediği gerekçesiyle ahlak polisi tarafından gözaltına alındıktan sonra ölümü ülkede yoğun protestolara yol açmış, kültür, sanat ve spor dünyasından da pek çok ünlü göstericilerle dayanışma göstermişti.
Yasa özellikle kamuoyunda tanınan ünlü kişilere sert cezalar öngörüyor. Bu kişiler yasayı ihlal durumunda 15 yıla kadar meslekten men cezası alabilecek, mal varlıklarının onda birini bulan bölümüne el konabilecek. Ünlüleri hedef alan bu düzenlemenin, kadın hakları için düzenlenen protesto gösterilerine destek veren tanınmış kişilere gözdağı amacı taşıdığı düşünülüyor.
İran Meclisi, kamuya açık yerlerde zorunlu başörtüsü yasası ihlallerine karşı para cezası, bankacılık hizmetlerinin engellenmesi ve adli işlem öngören yasanın deneme amaçlı 3 yıl süreyle uygulanmasını onayladı.
İran resmi haber ajansı IRNA’ya göre, yargının önerisi üzerine hükümet tarafından hazırlanarak Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin imzasıyla Meclis’e gönderilen, “İffet ve Başörtüsü Kültürünün Desteklenmesi” yasa tasarısı oylamaya sunuldu.
Tasarı, Meclis’te hazır bulunan 201 milletvekilinden 34’ünün “hayır” oyuna karşılık 152 oyla kabul edildi. 7 milletvekili de çekimser oy kullandı. Yasanın 3 yıl süreyle deneme uygulamasına girmesi kararı alındı.
Yasanın yürürlüğe girmesi için son olarak Meclis’ten geçen yasalar hakkında nihai incelemeyi yapan Anayasayı Koruyucular Konseyi (AKK) tarafından da onaylanması gerekiyor.
Hangi yaptırımlar öngörülüyor?
İran’da geçen yıl Jîna Mahsa Amini gösterileri sonrasında yaygınlaşan zorunlu başörtüsü kurallarına yönelik ihlallere karşı koymak için hazırlanan tasarıya göre, başörtüsü kuralına aykırı hareket eden kadınlar ilk aşamada kısa mesaj ve benzeri yöntemlerle uyarılacak.
Uyarıyı dikkate almayan ve başörtüsü kuralını yeniden ihlal edenler için para cezası verilecek.
Ceza bir ay içinde ödenmezse para cezası otomatik olarak kişinin banka hesabından kesilecek.
Herhangi bir nedenle cezaların tahsilinin mümkün olmaması halinde ise söz konusu kişinin tüm banka ve kredi kuruluşlarını kapsayacak şekilde banka kartı çıkarma ve yenileme dahil her türlü bankacılık işlemi yapması yasaklanacak. Cezalara itiraz ise 10 gün içinde yapılabilecek.
Dördüncü kez ihlal halinde para cezasının yanı sıra yargı tarafından söz konusu kişi hakkında dava açılması ve gerekli görülmesi halinde tutuklanması öngörülüyor.
Kanuna aykırı hareket eden işletmeler ise yaptırım düzenlemesi kapsamında geçici süreyle mühürlenebilecek ve devlet tarafından sunulan vergi muafiyetlerinden men edilebilecek.
Sosyal, siyasi, kültürel, sanatsal veya sportif faaliyetlerde bulunan kişilerden yasaya aykırı davrananlar hakkında ihlal sayısına göre, para cezası, mesleki faaliyetlerden men ve son aşamada hapis cezası istemiyle dava açılabilecek.
