DiGeorge Sendromu Nedir? Belirtileri, Nedenleri, Teşhisi, Tedavisi

DiGeorge sendromu, çocuklarda tespit edilebilir timusun (atimi) bulunmadığı nadir bir hastalıktır. Timus, kalbin üst kısmında bulunan bir bezdir. Timus, enfeksiyonlarla, özellikle de viral enfeksiyonlarla savaşan, T hücreleri adı verilen özel beyaz kan hücreleri üretir.

Haber Merkezi / T hücresi sayısı, yaşamın ilk 2 yılında bebeklerde en yüksek düzeydedir ve daha sonra zamanla yavaş yavaş azalır. 60 yaşın üzerindeki yaşlı yetişkinlerde timusun yerini çoğunlukla yağ alır. DiGeorge sendromlu çocuklar timus olmadan doğarlar ve bu nedenle T hücrelerinde ciddi bir eksiklik vardır ve enfeksiyonlara karşı aşırı derecede hassastırlar. Tedavi edilmezse, bozukluk genellikle iki veya üç yaşlarında ölümcül olur.

DiGeorge sendromu, timusun yokluğu veya az gelişmişliği (hipoplazi) ile karakterize edilir ve bu da çok düşük T hücresi sayılarına neden olur. Timusun yokluğu veya az gelişmiş olması viral, fungal ve bakteriyel enfeksiyonlara (bağışıklık yetersizliği) karşı duyarlılığın artmasına neden olur. Duyarlılık derecesi değişebilir. Spesifik semptomlar enfeksiyonun türüne, bebeğin genel sağlığına ve diğer faktörlere bağlı olarak değişecektir. 

Solunum yolu enfeksiyonları yaygındır ve sıklıkla solunum sıkıntısına yol açar. Fırsatçı enfeksiyonlar da yaygındır. Fırsatçı enfeksiyon, ya tamamen işleyen bağışıklık sistemine sahip bireylerde genellikle hastalığa neden olmayan mikroorganizmaların neden olduğu enfeksiyonlara ya da tipik olarak yalnızca lokalize, hafif enfeksiyonlara neden olan mikroorganizmaların neden olduğu yaygın (sistemik) ezici hastalığa atıfta bulunur.

Komplet DiGeorge sendromlu bebeklerde konjenital kalp defektleri ve/veya hipoparatiroidizm gibi ek semptomlar bulunur. Bu komplikasyonlar önemli olabilir. Doğumsal sağlık kusurları kalbin yapısıyla ilgili sorunlardır. Buna kalbin duvarları, kapakçıkları ve arterleri ve damarları dahildir. Tam DiGeorge sendromu olan bebeklerin yüzde 50’sinden fazlası kalp kusurlarını düzeltmek için ameliyat gerektirir.

Hipoparatiroidizm, boyunda bulunan paratiroid bezlerinin yeterli miktarda paratiroid hormonu üretemediği nadir bir durumdur. Paratiroid hormonu kandaki kalsiyum ve fosfor seviyelerinin düzenlenmesinde rol oynar. Paratiroid hormonu eksikliği nedeniyle, hipoparatiroidizmi olan bireylerde kanda anormal derecede düşük kalsiyum seviyeleri (hipokalsemi) ve yüksek fosfor seviyeleri görülebilir. 

Kandaki düşük kalsiyum seviyeleri nöbetlere neden olabilir. Tam DiGeorge sendromlu bebeklerde kalsiyum düzeylerinin yönetimi zor olabilir. Kısmi DiGeorge sendromlu bebekler genellikle yaklaşık 12 ay içinde hipoparatiroidizmi atlatsa da, tam DiGeorge sendromlu bebeklerin yaklaşık %80’inde güvenli kalsiyum düzeylerini korumada uzun vadeli sorunlar vardır.

Bazı bebeklerde, laringomalazi adı verilen bir durum olan ses kutusu (larenks) dokularında yumuşama görülür. Bu gürültülü nefes almaya neden olabilir. Bazen yemek yemede zorluklara neden olabilir. Kromozom 22q11.2 delesyonu sendromu ve CHARGE sendromu olan bebeklerde, kendilerine özgü teşhisle ilişkili ek semptomlar olacaktır. Diyabetik annelerden doğan tam DiGeorge sendromlu bebeklerde de yalnızca tek böbrek olabilir (böbrek agenezisi).

Tam DiGeorge sendromu, bir bebekte timusun yokluğu ile karakterize edilir. Bu durumun çeşitli nedenleri vardır. Bazı bebeklerde tam DiGeorge sendromu, kromozom 22q11.2 delesyon sendromu veya CHARGE sendromu gibi daha büyük bir sendromun parçası olarak ortaya çıkar. Kromozom 22q11.2 delesyon sendromu, 22. kromozomun küçük bir parçasının yokluğu ile karakterize edilir.

Kromozom 22q11.2DS, aşağıdakiler dahil bir dizi sorunla ilişkilidir: konjenital kalp hastalığı, damak anormallikleri, otoimmün hastalık dahil bağışıklık sistemi işlev bozukluğu, düşük kalsiyum (hipokalsemi) ) ve tiroid sorunları ve büyüme hormonu eksikliği, mide-bağırsak sorunları, beslenme güçlükleri, böbrek anormallikleri, işitme kaybı, nöbetler, iskelet anormallikleri, küçük yüz farklılıkları ve öğrenme ve davranış farklılıkları gibi diğer endokrin anormallikleri.

Timusu olmayan veya timus gelişimi az olan bazı bebeklerin anneleri şeker hastası olabilir. Annelerde tip I, tip II veya gebelik diyabeti olabilir. Şu anda diyabetin bu hastalarda DiGeorge sendromuna neden olup olmadığı bilinmiyor. Ancak DiGeorge sendromlu birçok hastanın annesi diyabetlidir.

Tam DiGeorge sendromu olan çocukların küçük bir yüzdesinde, bozukluğun tanımlanabilir bir genetik nedeni yoktur ve daha büyük bir sendromun göstergesi olan hiçbir semptom yoktur. Bu çocuklarda tam DiGeorge sendromunun altında yatan neden bilinmemektedir.

Tam DiGeorge sendromu tanısı, karakteristik semptomların tanımlanmasına, ayrıntılı hasta ve aile öyküsüne ve kapsamlı bir klinik değerlendirmeye dayanır.

Bazı bebeklere yenidoğan taraması yoluyla teşhis konur. 50 eyaletin tamamında ciddi kombine immün yetmezlik için yenidoğan taraması eklendi. Ancak bazı eyaletlerde her hastanenin SCID için yeni doğan taramasını içermesi zorunlu değildir. Yenidoğan taraması, düşük T hücresi seviyelerine sahip bebekleri tanımlar ve bu, tam DiGeorge sendromlu yenidoğanların tanımlanmasına yol açabilir. Bu gibi durumlarda bebekler hemen izolasyona alınır.

Tedavi, uzmanlardan oluşan bir ekibin koordineli çalışmasını gerektirebilir. Çocuk doktorları, bağışıklık sistemi bozukluklarının teşhis ve tedavisinde uzmanlaşmış doktorlar (immünologlar), kan hastalıklarının teşhis ve tedavisinde uzmanlaşmış doktorlar (hematologlar), endokrin bozuklukların teşhis ve tedavisinde uzmanlaşmış doktorlar (endokrinologlar) ve diğer sağlık profesyonellerinin sistematik olarak bu tedaviye ihtiyacı olabilir. ve tedaviyi kapsamlı bir şekilde planlayın. Kromozom 22q11.2 delesyonu sendromu veya CHARGE sendromu olan etkilenen bebekler için ek sağlık uzmanlarına ihtiyaç vardır.

Araştırma amaçlı kültürlenmiş timus dokusu nakli yapılana kadar enfeksiyonlar için antibiyotik ve antiviral ilaçlar kullanılır. Konjenital kalp defektleri ameliyat gerektirebilir. Bazı bebeklerin hipoparatiroidizm için kalsiyum takviyesi veya kalsitriol adı verilen D3 vitamininin sentetik bir versiyonuna ihtiyacı vardır.

Laringomalazi veya aspirasyonu olan etkilenen bebekler trakeostomi gerektirebilir. Bu, nefes borusuna (trakea) erişim sağlamak için boyunda cerrahi bir açıklık oluşturulmasıdır. Nefes almayı sağlamak için bu açıklığa bir tüp yerleştirilir. Diğer çocuklar, çocuğu beslemek için gastrostomi tüpüne (mideye giren bir tüp) ihtiyaç duyabilir.

2021 yılında ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), konjenital atimisi olan pediatrik hastaların tedavisi için Rethymic’i onayladı. Donörlerden alınan işlenmiş ve kültürlenmiş timus dokusundan oluşuyor ve bağışıklık fonksiyonunun iyileştirilmesine yardımcı olmak için atimik hastalara implante ediliyor.

Not: Sunulan bilgilerin amacı herhangi bir hastalığı teşhis veya tedavi etmek, iyileştirmek veya önlemek değildir. Tüm bilgiler yalnızca genel bilginize yöneliktir, tıbbi tavsiye veya belirli tıbbi durumların tedavisinin yerine geçmez. Uygulamadan önce bu bilgileri doktorunuzla görüşün.