Arif Damar kimdir?

23 Temmuz 1925 yılında Çanakkale’nin Gelibolu İlçesi’ne bağlı Karainebey Köyü’nde dünyaya gelen Arif Damar, 20 Ekim 2010’da İstanbul’da hayata gözlerini yumdu. Şiirinin şekli, Nâzım Hikmet’le başlayan toplumcu şiirin geneli gibi serbest vezinli ve kırık dizelerden oluşmaktadır. Noktalama işaretleri olabildiğince azdır.

Haber Merkezi / Küçük yaşlarda önce babasını ardından annesini kaybetti. İlkokulu Çanakkale’de, ortaokulu İstanbul’daki Yenikapı Ortaokulu’nda tamamladı. İstanbul Erkek Lisesi’ndeki öğrenimini iki yıl sonra bıraktı. Çeşitli işlerde çalıştı. Ankara’ya giderek 1944 – 1947 yılları arasında Atatürk Orman Çiftliği’nde memurluk yaptı. Askerliğini, Kayseri ve Sivas- Zara’da bulunan sürgün alaylarında yaptı.

Askerlik sonrası İstanbul’a döndü, Mahmutpaşa’da işportacılık yaptı. Türkiye Komünist Partisi öncülüğünde çıkan Yeryüzü adlı kültür dergisi’nin yönetiminde bulundu. 15 Kasım 1951’de yayımlanan “Dayanılmaz” adlı şiirinin ardından gizli örgüt üyesi olduğu suçlamasıyla tutuklandı. İki yıl tutuklu kaldı ve delil yetersizliğinden bırakıldı. İstanbul’da muhasebecilik yaptı, Suadiye’de açtığı Yeryüzü Kitabevini işletti. Birçok kez şiirleri nedeniyle koğuşturmaya uğradı. Günden güne (1956) adlı şiiri 22 Ocak 1957’de kitabı toplatıldıysa da, yargılanma aklanmasıyla sonuçlandı.

24 Kasım 1967’de Türk Solu dergisinde yayımlanan “Che İçin” başlıklı şiirinden dolayı açılan davada da aklandı (12 Temmuz 1968). Suadiye’de kendisine ait Yeyüzü Kitabevi’nde “yasak yayın bulundurduğu” gerekçesiyle 6 Temmuz 1982’de sıkıyönetimce gözaltına alındı, bir süre sonra serbest bırakılıp dava açıldı ve üç ay hapse çarptırıldı (16 Eylül 1982). Bozcaada Tutukevi’nde yattı (Nisan 1984).

Seslerin Ayak Sesleri (1975) adlı kitabında “Vietnam” başlıklı eski bir şiirin Sakarya gazetesinde yayımlanması üzerine açılan davada sivil mahkeme görevsizlik kararı verdi. (5 Kasım 1983) dosyasının gönderildiği Gölcük Askeri Mahkemesi’ndeki yargılama ise aklanmayla sonuçlandı (8 Mart 1984).  1984 yılında kitabevini kapatıp kendini bütünüyle yazılarına verdi. 20 Ekim 2010’da İstanbul’da öldü.

Şiir yazmaya ortaokulda başladı. İlk şiiri ‘Edirne’de Akşam’, Yeni İnsanlık adlı dergide altında “Harika Çocuk” diye bir notla yayımlandı. (Bu şiirden sonra Hasan İzzettin Dinamo kendisini görmeye Yenikapı Ortaokulu’na gitmiştir.) Şiirlerinde ve yazılarında Arif Barikat, Arif Hüsnü, Ece Ovalı takma adlarını da kullandı. Yeni İnsanlık, İnsan, Gün ve 1945’te Ant dergisinde yayımladığı şiirlerle adını duyurdu.

1940 kuşağı toplumcu şairleri arasında kavgacı, ama barışcıl ve insancıl yanı ağır basan yoğun içerikli, dil ögesini, biçim kaygısını taşıyan, işçiliği titiz şiirleriyle tanındı. Yön, Papirüs, Türk Solu, Türkiye Yazıları, Milliyet-Sanat Dergisi gibi çeşitli dergi ve gazetelerde yayınlandı. 1958 yılında “İstanbul Bulutu” adlı kitabıyla Yeditepe Şiir Armağanı’nı Cemal Süreyya ile paylaştı. 1959’da Melih Cevdet Anday ile birlikte yazdıkları ve Murat Tek takma adıyla Tercüman gazetesinde tefrika edilen “Yağmurlu Sokak” adlı romanı 1985’te yayımladı.

Yapıtları; Günden Güne, İstanbul Bulutu, Kedi Aklı, Saat Sekizi Geç Vurdu, Alıcı Kuş, Sesleri Ayak Sesleri, Alıcı Kuşu Kardeşliğin, Ölüm Yok Ki, Ay Ayakta Değildi, Acı Ertelenirken, Yoksulduk Dünyayı Sevdik, Ay Kar Toplamaz Ki, Onarırken Kendini, Eski Yağmurları Dinliyordum, Kitaplar Kitabı, Toplu Şiirler.

Ödülleri; 1959 Yeditepe Şiir Armağanı / İstanbul Bulutu ile (Kaynak: siirakademisi.com)

Paylaşın

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir