Aksaray: Mamasın (Gökçe) Camii
Mamasın (Gökçe) Camii; Aksaray’ın Merkez İlçesi, Mamasın (Gökçe) Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım mümkündür.
Caminin ne zaman ve kim tarafından inşa edildiği belli değildir. Ancak Kitabesine göre 1342/1923 yılında tamir ettirilmiştir. Kuzey-güney yönünde uzanan dikdörtgen bir plana sahiptir. 19.70 X 14.65 m. ölçülerindedir. Düzgün kesme taş malzemeden inşa edilmiştir.
Bir ihata duvarı ile sınırlandırılmış bir bahçe içinde yer almaktadır. Caminin batı ve güney beden duvarlarının temelleri ı suyun etkisinden korunması amacı ile açılan drenaj kanalları vasıtasıyla koruma altına alınmıştır. Caminin kuzeyinde son cemaat yeri ve kuzeybatısında da minare bulunmaktadır. Sağlam olup ibadete açıktır.
Caminin cepheleri sade olup süsleme bulunmamaktadır. kuzey cephe hariç diğer cephelerde iki katlı pencere düzenlemesi söz konusudur. Üst kat pencereleri basık kemerli iken alt kat pencereler düz lentoludur. Alt kant pencerelerinde yuvarlak kemerli sağır alınlıklar görülmektedir. Doğu ve batı cephelerde iki katlı ve ikişerden dörder pencere, güney cephede altta iki, üstte ise üç adet pencere, kuzeydoğuda ise mahfille bağlantılı bir adet pencere iç mekanı aydınlatmaktadır.
Üst kat pencerelerinin yanlarında ve köşelerde rustik tarzda taş düzenlemesi görülmektedir. Caminin kuzey cephesinde sadece üst kısımda üç adet pencere bulunmaktadır. Kuzeybatı cephede ise dışa taşıntılı minare vardır. Son cemaat yerinin kemer gözleri sonradan düzgün kesme taş malzemelerle örülerek kapatılmıştır. Son cemaat yerinin Batı ve kuzey cephelerinde düz lentolu birer pencere yer almaktadır. Kuzey cephenin ortasında düz lentolu giriş kapısı vardır.
İç mekan, taş payelere oturan ve mihraba dikey üç beşik tonoz ile, kuzeyindeki doğu-batı yönünde uzanan bir beşik tonoz ile örtülmüştür. Dıştan ise Marsilya kiremidi kaplı bir kırma çatıyla örtülmüştür. Son cemaat yeri ise içten düz dam şeklinde, dıştan tek yöne eğimli ve Marsilya kiremidi kaplı bir çatıyla örtülüdür. Minare, caminin kuzeybatısında minare yer almaktadır. Kare kaide üzerinde köşeleri pahlı pabucun üstünde silindirik gövde yükselmektedir.
Gövdenin alt ve üst kısmında birer bilezik vardır. Şerefe altı profilli silmelerle oluşturulmuş olup korkuluğu sadedir. Kısa tutulmuş petek bir konik külahla sonlanmaktadır. Kuzey cephedeki düz lentolu kapı açıklığı ile son cemaat yerinin orta bölümüne girilmektedir. Son cemaat yeri doğu-batı yönünde uzanan dikdörtgen bir plana sahiptir. Üç bölüme ayrılmıştır. Ortadaki bölüm giriş koridoru olarak değerlendirilmiştir.
Kıble duvarının ortasındaki mihrap iç mekana doğru taşırılmıştır. Niş yarım daire şeklinde ve sivri kemerlidir. Köşesinde silindirik sütunce vardır. Mihrap sonradan çini levhalarla kaplanmıştır. Güneybatı köşedeki minber orijinal olmayıp sonradan çini levhalarla kaplanmıştır. İç mekanın kuzeyindeki mahfil, doğu-batı yönünden uzanmaktadır. Yan sahınlara denk gelen kısımlar balkon şeklinde iç mekana taşırılmıştır. Kuzeydeki taş basamaklı bir merdivenle çıkılmaktadır.
