Afganistan’da Sel: 3 Günde 18 Kişi Hayatını Kaybetti
Taliban’ın geçici hükümetinin Afet Yönetimi Devlet Bakanlığı Sözcüsü Muhammed Nesim Hakkani, Afganistan’daki sellerle ilgili açıklama yaptı. Hakkani, ülkenin güneyindeki Zabul ve Kandahar vilayetlerinde son 3 günde meydana gelen sellerde 18 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı.
Ölenlerin 10’unun Taliban mensubu olduğunu ve sel nedeniyle 20’den fazla kişinin de yaralandığını kaydeden Hakkani, son üç günde yaşanan sellerde yüzlerce evin tahrip olduğunu belirtti.
Bakanlık sözcüsünün açıklamasına göre, son bir ayda meydana gelen seller nedeniyle toplam 120 kişi öldü, 152 kişi yaralandı. Hakkani ayrıca sellerde birçok köprünün tahrip olduğunu, son bir ayda su altında kalan 3 bin evin hasar gördüğünü aktardı.
Pakistan: Belucistan’da 136 ölü
Muson yağmurlarının Haziran ayından bu yana etkili olduğu Pakistan’ın Belucistan eyaletindeki can kaybı ve hasarlar da artıyor.
Belucistan İl Afet Yönetimi Ajansı’ndan bugün (1 Ağustos) yaptığı açıklamaya göre, eyalette 136 kişi aşırı yağışların sebep olduğu su baskını ve sellerde yaşamını yitirdi, 70 kişi ise yaralandı. Devam eden yağış ve sellerde Belucistan’daki toplam 13 bin 535 ev de hasar gördü.
Aynı kurum, dün yaptığı açıklamayla, Pakistan’da 14 Haziran’dan bu yana etkili olan muson yağmurları ve meydana getirdiği sel ve sel baskınlarına hayatını kaybedenlerin sayısı 376 olarak açıklamıştı.
Muson yağmurları hakkında
Muson sözcüğü, Arapça “mevsim” sözcüğünden geliyor; yağışların mevsimlik olduğunu vurgulamak açısından bu adlandırma kullanılıyor.
Musonlar denildiğinde akla ilk olarak “Asya musonu” gelse de bunun dışında ABD’nin güneybatı kıyılarını ve Meksika’yı etkileyen Meksika musonu veya Arizona musonu da denilen Kuzeybatı Pasifik Musonu da bilinen mevsimsel yağışlar arasında.
Güney, güneydoğu ve doğu Asya’da etkili olan muson yağışları, temel olarak yaz mevsiminde Umman Denizi, Bengal Körfezi ve Hint Okyanusu’nda denizdeki havanın daha serin olması nedeniyle ısınan Asya kara kütlesinin alçak basınç alanı oluşturmasıyla, nemli hava kütlesinin denizden karaya doğru taşınması sonucu meydana geliyor.
Yaz mevsiminde Hint Okyanusu üzerinde ortalama sıcaklık 25 santigrat dereceyken, karalarda 45 dereceye kadar çıkabiliyor. Denizden karaya doğru esen rüzgarlarla taşınan dev bulut kütleleri Himalaya Dağları’na kadar olan bölgede mevsimsel yağışlara yol açıyor.
Yağışlar, Hint alt kıtası, Hindi Çini ve güneydoğu Asya ülkeleri ile Çin, Kore Yarımadası, Japonya’ya kadar olan bölgede etkili oluyor. Ancak yağışların en fazla etkilediği bölge, cephe kütlesinin kuzeydeki Himalaya Dağları ile karşılaşarak sıkıştığı Hindistan, Nepal, Butan, Bangladeş, Myanmar’ı içine alan bölge. Bu bölgede yağışlar zaman zaman on binlerce insanın evlerini terk etmesine neden olan sellere yol açıyor.
İklim krizi
Öte yandan, iklim krizi de söz konusu yağışların şiddetini ve yarattığı etkileri arttırabiliyor. Örneğin, çevre örgütü Germanwatch’ın Küresel İklim Riski verilerine göre, Güney Asya ülkesi Pakistan, halihazırda iklim krizinin sebep olduğu aşırı hava olaylarına karşı en kırılgan sekizinci ülke olma özelliği taşıyor.
İklim Değişikliği Bakanı Sherry Rehman da 6 Temmuz’da, yaşanan seller ile ilgili açıklamasında, “Bir gün yanıyorsunuz, ertesi sabah su baskınları bekliyorsunuz… Yani, Pakistan’daki durumun ne kadar ciddi olduğunu görebilirsiniz” demişti.
