Malatya: Namazgâh

Namazgâh; Malatya’nın Battalgazi İlçesi, Meydanbaşı Mevkiinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanabilmektedir.

Surların dışında bulunan Namazgâh, mihrap duvarı ve önünde yer alan açık ibadet alanından oluşmaktadır.

Tamamen düzgün kesme taşlarla inşa edilmiş olan eserin orta yerine, sivri kemerli kavsaraya sahip mihrab nişi yerleştirilmiştir.

Köşelerindeki silindirik formlu mihrap sütunceleri, kabartma olarak zencirek motifleriyle bezenmiştir. Mihrabın batı tarafında taştan yapılmış yedi basamaklı bir minber bulunmaktadır.

Eser, 1242 yılında II. Gıyaseddin Keyhüsrev zamanında, Secaaddin İshak’ın oğlu Selçuklu Kumandanı Kemaleddin Kamyar adına yaptırılmıştır.

Paylaşın

Malatya: Çobanlı (Şakir Paşa) Camii

Çobanlı (Şakir Paşa) Cami; Malatya’nın Arapgir İlçesi, Çobanlı Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır.

Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanabilmektedir.

Camii, kâgir yığma teknikte inşa edilmiştir. Kuzey cephesi hariç diğer üç cephede 50 cm’de bir atılmış ahşap hatıllar dikkat çekmektedir.

Moloz taş ile örülen beden duvarlarının köşelerinde kesme taş kullanılmıştır. Yapının kuzeyinde, girişin sağında kesme taş ile yapılmış tek şerefeli minare; minarenin batısında baldaken tarzda inşa edilmiş bir türbe bulunur.

Mermerden yapılmış türbenin tonoz üst örtüsü sonradan betonla kaplanmıştır. Türbenin içinde üç adet mermer mezar; dışında iki eski, bir yeni sanduka mezar vardır. Kareye yakın dikdörtgen planlı olan caminin kuzeyinde, üzeri kapatılmış son cemaat yeri bulunmaktadır.

Cami, kıble tarafında iki adet dikey dikdörtgen mazgal pencere, doğusunda ve batısında ise yine aynı tarzda yapılmış üçer adet pencere ile aydınlatılmıştır. Tavanı ahşap mertekli olan caminin zemin döşemeleri de ahşaptır.

Duvarları kireç sıvalı olup kadınlar mahfilinin cephesi, saçakları silmeli ahşap kafesle kapatılmıştır. Mahfili iki adet ahşap direk taşımaktadır. Mihrap nişinin üzerinde diş sıraları ve rozet bezemesi mevcuttur. Minberi ahşaptan ve bezemesiz olarak yapılmıştır.

Paylaşın

Malatya: Mir-i Liva Ahmet Paşa (Çarşı) Camii

Mir-i Liva Ahmet Paşa (Çarşı) Camii; Malatya’nın Arapgir İlçesi, Köseoğlu Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır.

Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanabilen Camii, “Çarşı Camii” olarak da anılır.

Eser 1715 tarihinde, Osmanlı Padişahı II. Mustafa’nın annesi Emetullah Rabia Gülnuş Sultan’ın kethüdası Arapgirli Hacı Muhammed (Mehmet) Paşa tarafından yaptırılmıştır.

1778’de mütesellim (sancak vekili) İshak Paşa’nın oğlu Mirliva Ahmet Bey tarafından yapılan tadilat veya tamirat nedeniyle, halk arasında onun ismiyle anıldığı sanılmaktadır. Cami 1895 yılında çıkan yangında hasara uğramış ve Sultan II. Abdülhamit tarafından tamir ettirilmiştir.

Kesme taşla örülü, dikdörtgen planlı ve ahşap çatılı olan cami meyilli arazi üzerine inşa edildiğinden, güney cephesi kuzeye göre daha yüksek görünümlüdür. Batı duvarında yer alan dikdörtgen kaideli minare kesme taştan örülmüş olup onaltıgen gövdeyle mukarnas şerefeye yükselmektedir.

Paylaşın

Malatya: Cafer Paşa Camii

Cafer Paşa Camii; Malatya’nın Arapgir ilçe merkezine 4 km. uzaklıkta, eski Arapgir’in Osman Paşa Mahallesi’nde yer almaktadır.

Camiye, şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanabilmektedir.

Akkoyunlu mimarisi özelliği gösteren cami, XIV. yüzyılda Şeyh Hasan tarafından yaptırılmıştır. 1694 tarihinde Sancak Beyi Küçük Cafer Paşa tarafından onarılması nedeniyle “Cafer Paşa Camii” olarak adlandırılmaktadır.

Enine yatık dikdörtgen planlı ve mihrap önü kubbeli olan Cafer Paşa Camii, sahip olduğu mimari özellikleriyle Diyarbakır Şeyh Safa ve Elazığ Sara Hatun Camilerine yakındır.

Çokgen gövdeli minaresi, silindirik ve daha küçük hacimli peteği nedeniyle Mardin Hızır Aleyhisselam, Urfa Sultan Hasan ve Halilürrahman Camii minareleriyle tam bir benzerlik gösterir.

Kaideden gövdeye geçişteki uygulamada ise özgün bir mimari anlayış görülür.

Paylaşın

Malatya: Tahtalı Minare Camii

Tahtalı Minare Camii; Malatya’nın Merkez yerleşim yeri Halep Caddesi üzerindedir. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanabilmektedir.

1769 yılında Mustafa Paşa tarafından yaptırılan cami, dikdörtgen planda inşa edilmiş olup tümüyle ahşaptır. Oldukça büyük olan mahfili “U” şeklindedir ve sonradan eklenmiştir.

20 pencerenin aydınlattığı harime giriş kuzey tarafından sağlanmaktadır. Vaiz kürsüsü güney duvarına yerleştirilmiştir. Oldukça süslü ve gösterişli olan minberi, el işçiliğinin en güzel örneklerindendir.

Dış kapısı doğuya açılan caminin oldukça geniş bir avlusu vardır. Ahşap minaresinden dolayı caminin adı “Tahtalıminare” olarak söylenegelmiştir.

Paylaşın

Malatya: Kölükoğlu Camii

Kölükoğlu Camii; Malatya’nın Yeşilyurt İlçesi, Hıroğlu Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanabilmektedir.

Camii, giriş kapısı üzerinde yer alan kitabeye göre 1920 yılında Hacı Ömer Ağa tarafından yaptırılmıştır. Yapı kare planlı olup harim kısmı tek kubbe ile örtülüdür. İki yanı kapalıdır ve ön kısmında bir camekân bulunur.

Kuzey cephede yer alan son cemaat yeri ahşap tavanlıdır ve giriş kapısının sağında basit mihrabiye bulunmaktadır. Son cemaat yerinden harim kısmına dikdörtgen kesitli bir kapıdan girilmektedir. Kapının söve ve lentoları taştandır ve üzerleri boyanmıştır.

Kapının lentosu üzerinde, dış yüzeyi testere dişi şeklinde düzenlenmiş bir kemer; kemerin içerisinde kitabe yer almaktadır. Kapının harim kısmına bakan kısmı, yuvarlak kemerli niş içerisine alınmıştır.

Kubbeye geçiş pandantiflerle sağlanmış olup pandantif kemerlerinin dış yüzeyinde bitkisel motifler işlenmiştir. Kubbe kasnağında yedi adet pencere yer almaktadır. Harim; doğu, batı ve kuzey cephelerde bulunan ikişer pencere ile aydınlanmaktadır.

Pencerelerin dış cephelerinde testere dişi şeklinde düzenlenmiş kemerler yer almakta; kemerlerin dış yüzeylerinde kalem işi bitkisel süslemeler bulunmaktadır. Mihrap, basit niş şeklindedir ve üzeri ahşap kaplıdır. Tamamen ahşaptan yapılmış olan minare, kuzeybatı köşede yer almaktadır.

Paylaşın

Malatya: Bahri Camii

Bahri Camii; Malatya’nın Battal Gazi İlçesi’ne bağlı Erenli Beldesi yerleşim sınırları içerisinde yer almaktadır.

Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanabilmektedir.

Camii, 1667 tarihli bir Osmanlı eseridir. Evlerin ortasındaki geniş alanda bulunan Bahri Camii, ahşap tavanlı camilerden olup alt kısımları taşla, üst kısımları kerpiçle inşa edilmiştir.

Caminin üstü toprak dam iken, son dönemde toprak damın üzerine çatı ilave edilmiştir. Ortadaki ahşap sütunlar ve dış duvarlar üzerine ana hizanlar (ana kirişler) ve onların üzerine de ara hizanlar (ara kirişler) oturtulmuş; toprağın dökülmesini engellemek amacıyla ara hizanların üzeri tahtayla kapatılmıştır.

Bahri Camii, inşa edildiği alanda Eski Mezarlık ve Yeni Cami ile bir arada bulunmaktadır. Türk-İslâm şehir imarisine uygunluk gösteren bu yerleşim kompozisyonu, beldeye tarihî bir yerleşim yeri niteliği kazandırmaktadır.

Paylaşın

Malatya: Akminare Camii

Akminare Camii; Malatya’nın Battalgazi İlçesi’nde şehir surlarının dışında, Derme kanalının kenarında yer almaktadır.

Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanabilmektedir.

Camii, 11573 yılında Kanuninin oğlu II. Selim zamanında Zaim Yusuf oğlu Himmet Bey’e yaptırılmış olup kitabesi mevcuttur. Kare planlı olarak yapılan cami, sekizgen kasnak üzerine oturtulan tek kubbe ile örtülüdür.

Kuzeyinde yer alan minaresi, yapıdan ayrı olarak inşa edilmiştir. Minare, kare kaide üzerinde yükselen silindirik gövdeli ve tek şerefe li olup tamamen düzgün kesme taşlardan yapılmıştır.

Cami 1974 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restore edilmiştir. Restorasyonda malzeme olarak kesme ve moloz taş kullanılmış, kubbesi de sonradan beton sıva ile desteklenmiştir.

Zamanla yıpranmış olan minare taşları numaralandırılarak sökülmüş ve eksik kısımları tamamlandıktan sonra bugünkü hâline getirilmiştir.

Paylaşın

Malatya: Emir Ömer Mescidi

Emir Ömer Mescidi; Malatya’nın Battalgazi İlçesi, Alacakapı Mahallesi’nde, Roma sur duvarı içerisinde yer almaktadır.

Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanabilmektedir.

Yapı dikdörtgen planlı olup mescitten çok, bir türbe olarak ziyaret edilmektedir. Cümle kapısı, orijinal durumunu koruyan süslemelerle tezyin edilmiştir.

Giriş kısmının batısında bir mezar; kuzey cephesinde 1563-1564 tarihli tamir kitabesi bulunmaktadır.

Bu tarihlerde Miralay Hüsrev Bey tarafından tamir edilen mescit, 1960 ve 2006 yıllarında Vakıflar Bölge  Müdürlüğü’nce iki kez restore edilmiştir.

Paylaşın

Malatya: Onar Köyü, Kaya Mezarları

Kaya Mezarları; Malatya’nın Arapgir İlçesi, Onar Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanabilmektedir.

Türkmen Şeyhlerinden Şeyh Hasan Onar tarafından 1224 yılında Anadolu Selçuklu Sultanı Alâeddin Keykubad’ın zaviye vakıf arazisi olarak bağışladığı yerde kurulmuştur.

Şeyh Hasan Onar, Türkmen Bayat oymağından olup anne tarafından Hz. Ali soyundan gelmektedir. Kurulmasının ardından bu köy, sınır boyu yerleşim yeri olarak kendisine bağlı Türkmen aşiretlerinin inanç ve yönetim merkezi durumuna gelmiştir.

Bilinen en eski cemevi, Onar Köyü’ndedir. Şeyh Hasan Onar Zaviyesi’ne ait “Büyük Ocak” ve daha sonra Şeyh Hasan’ın oğlu tarafından kurulan “Şeyh Bahşiş” adlarındaki iki meydanevi-cemevi, günümüze kadar ulaşmıştır.

Paylaşın