Keratoplasti (kornea nakli) nedir? Detaylar

Keratoplasti (Kornea Nakli), zarar görmüş veya hastalıklı bir korneanın, bağışlanan başka bir kornea dokusu (greft) ile değiştirilmesi durumudur. Kornea, gözün renkli kısmı olan iris tabakasının önündeki şeffaf tabakaya denir.

Korneanın başlıca iki görevi vardır. Birincisi, gözün içindeki yapıları korumak, ikincisi ise dışarıdan gelen ışığı kırarak retina adı verilen ve görmeyi sağlayan sinir tabasına net bir şekilde odaklamaktır. Gözün en yüksek kırıcılığı kornea tabakasındadır, bu yüzden korneadaki bir bulanıklık veya şekil bozukluğu görmeyi ileri derecede bozar.

Hangi durumlarda kornea nakli yapılır?

• Göz cerrahisi sonrası korneanın şeffaf kalmasını sağlayan hücreler hasar görürse ve kornea bulanıklaşırsa
• Korneanın kubbe şekli bozulursa, örneğin konikleşirse (keratokonus)
• Kalıtsal geçiş gösteren bazı kornea hastalıklarında
• Enfeksiyon nedeni ile korneada yara dokusu ve yeni damarlanma olursa (örneğin, Herpes -uçuk virüsü- keratiti sonrası)
• Kazalar nedeniyle kornea bulanıklaşırsa veya bütünlüğü ağır derecede bozulursa
• Kornea nakli sonrası vücut dokuyu reddederse

Kornea nakli nasıl gerçekleştirilir?

Cerrahiden önce:

Siz ve doktorunuz kornea nakli ameliyatına karar verdiğinizde, isminiz kornea bankasına bildirilir ve bekleme listesine alınırsınız. Bağışlanan kornea dokuları göz bankaları tarafından yeterli hücre sayısı, doku kalitesi ve şeffaflık açısından değerlendirilirken; hepatit, HIV gibi testlerle bulaşıcı hastalıklar yönünden taranır. Size uygun doku bulunduğunda (bekleme süresi birkaç ay sürebilir), birkaç gün içerisinde nakil ameliyatı için çağırılırsınız.

Ameliyat günü:

Yaşınız, genel sağlık durumunuz ve gözünüzdeki ek hastalıklarla ilgili olarak ameliyat lokal veya genel anestezi altında yapılabilir. Ameliyat günü genellikle kahvaltı yapmadan, düzenli kullandığınız ilaçları az suyla almanız önerilecektir. Aspirin gibi kan sulandırıcı ilaç kullananlar bu ilaçları doktorlarının önerileri doğrultusunda 1 hafta önceden kesmektedirler.

Kornea nakli ameliyatı (keratoplasti) ve sonrası

Kornea nakil ameliyatı bir ameliyat mikroskobu yardımıyla, steril koşullarda yapılmaktadır. Kornea dokusu haricinde ameliyatta kullanılacak ekipman ve teknoloji yapılan nakil tekniğine göre farklılıklar göstermektedir.

DSEK (dikişsiz kornea nakli) operasyonunda ise verici kornea dokusu mikrokeratom adı verilen özel cihazlarla hazırlandıktan sonra, alıcı alıcı göz iç yüzeyine dikişsiz olarak yerleştirilir. Greftin sabitlenmesinde göz içine enjekte edilen kücük bir hava baloncuğundan da yararlanılmaktadır. Sadece cerrahi giriş yerine, 1 hafta sonra alınmak üzere dikiş konulmaktadır. Ameliyattan birkaç gün sonra görme hedeflenen seviyeye gelir.

Kornea nakli ameliyatından sonra enfeksiyonu ve red reaksiyonunu önlemek amacıyla hastalar bir süre göz damlası kullanırlar. Ağır egzersiz ve göze darbeden kaçınma dışında günlük hayatınızı değistiren bir şey olmayacaktır. Ameliyattan sonra bir hafta içerisinde normal yaşantınıza dönebilirsiniz. Kontroller genellikle ameliyattan sonra 1. gün, 1. hafta, 1. Ay ve daha sonra 6 ayda bir kez şeklinde yapılmaktadır.

Kornea nakli ameliyatının riskleri var mıdır?

Hiç bir cerrahi girişim risksiz değildir. Olabilecek komplikasyonlar (istenmeyen sonuçlar) arasında enfeksiyon, kanama, retina tabakasının yerinden ayrılması (retina dekolmanı), göz içi basıncının artması (glokom), göz merceğinin şeffaflığını yitirmesi (katarakt oluşumu) sayılabilir. Bazı durumlarda hastanın gözü yeni nakledilen dokuyu reddedebilir ve kornea bulanıklaşabilir.

Ayrıca ameliyat dışında, lokal veya genel anesteziye bağlı komplikasyonlar gelişebilir. Bu tür komplikasyonlar, ameliyat öncesi hastanın genel durumunun iyi değerlendirilmesi ve eğer varsa, kalp hastalığı, şeker hastalığı, akciğer ya da böbrek hastalığı gibi hastalıklarının öncelikle tedavi edilmesi ile en aza indirilir.

Kornea naklinde olası sorunlar;

Organ reddi;

Vücudun bağışıklık sisteminin nakledilmiş dokuyu orada olmaması gereken bir şey olarak gördüğü ve ondan kurtulmaya çalıştığı zamandır. Reddetme, kornea nakli geçiren her 10 kişiden 3’ünde yaşanan bir problemdir.

Kornea naklinin reddedildiğine dair vücuttaki uyarı işaretleri şunlardır:

• Göz ağrısı
• Işığa karşı ekstra duyarlı olmak
• Göz kızarıklığı
• Bulutlu veya puslu görme

Bu belirtilerden herhangi birine sahipseniz hemen göz doktorunuza bildirin. İlaç kornea reddini durdurabilir.

Bazen kornea nakli, diğer göz problemlerine de neden olabilir;

• Enfeksiyon
• Kanama
• Retinanın ayrılması (burada gözün arkasını kaplayan doku gözden uzaklaşır)
• Glokom (göz içindeki artan basınçla)

Bazı insanlar birden fazla kornea nakline ihtiyaç duyabilir. İlk nakil reddedilebilir veya başka sorunlar ortaya çıkabilir. Bununla birlikte, bir tekrar nakli ilkinden daha yüksek bir reddetme oranına sahiptir.

Dikkat: Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.