Karaman: Madenşehir Örenyeri
Madenşehir Örenyeri; Karaman’ın Merkez İlçesi, Madenşehir Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. İl Merkezi’nden Madenşehir Köyü’ne günün belirli saatlerinde toplu taşıma araçları ile ulaşım sağlanmaktadır.
Örenyeri, Karaman İl Merkezi’ne 37 kilometre uzaklıktadır. Halen bir bölümü ayakta duran yapılar incelendiği zaman yapıldığı devrin sanatı, mimarisi hakkında fikir vermektedir. Köyün girişinde yer alan Binbirkilise yapılarının en büyüğü bir numaralı bazilikadır.
Yapı ilk kez 500 yılında inşa edilmiş, Arap ihtilasında harap olduktan sonra 900 yıllarında tamir edilmiştir. Bir numaralı bazilikadan kuzeye doğru giden yolun her iki tarafında Nekropol (mezarlık) alanı bulunmaktadır.
Bu alanda yüzeye yayılmış lahit ve lahit kapakları görülebilmektedir. Bu lahitlerden bazılarının dış yüzleri kabartma figürlerle süslüdür. Bazılarında da sadece bir hac kabartması vardır.
Madenşehir Köyü’nden Üçkuyu Köyü’ne giden yolun kenarında Yukarı Ören olarak adlandırılan eski bir Türk köyü kalıntıları olan örenin içerisinde kiliseler bulunmaktadır. Bunlardan on numaralı kilise Binbirkilise mimarisinde yuvarlak planlı binaların temsilcisidir.
Karaman’ın kuzeyinde yer alan ve volkanik bir dağ olan Karadağ kitlesinin üzerinde Orta Çağ Bizans sanatını yansıtan birçok kalıntı vardır. Bu kalıntılar Madenşehir, Yukarı ve Değle adıyla bilinen ören yerlerinde yoğunluk göstermektedir. Bu bölge yöre halkı arasında Binbir Kilise olarak adlandırılmıştır.
Bölgedeki yapıların tarihsel süreç içerisindeki başlangıç ve bitiş tarihleri kesin olarak bilinmemekle birlikte Bizans dönemine tarihlenmektedir. Karadağ’ın, Hititler tarafından kutsal kabul edilmiş olması, Mahalaç Tepesi’nde bulunan hiyeroglif kitabe, Başdağ’da bulunan askeri yapılar, buradaki yerleşimlerin Bizans devrinden daha önce var olduğunu kanıtlamaktadır.
Binbirkilise’de dini yapıların çokluğu dikkat çekicidir. Ancak bu dini yapıların yanında manastırlar, sarnıçlar, mezar yapıları, askeri yapılar ve konutlar da bulunmaktadır. Binbirkilise yapıları düzgün kesme taşlarla ve kireç harcı ile inşa edilmiştir. Dini yapılarda bazilikan, Latin haçı, serbest haç, yonca ve yuvarlak planlar görülmektedir.
