Elazığ: Palu Kalesi ve Urartu Kaya Kitabesi

Palu Kalesi ve Urartu Kaya Kitabesi; Elazığ’ın Palu İlçesi, Aşağı Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Evliya Çelebi’nin ifadesiyle ‘’Göğe baş uzatmış bir kale ‘’ olan Palu kalesi, birçok medeniyetin izlerini taşımaktadır. İlçemizin 1 km doğusunda yer almaktadır.

Güney ve güneydoğu kısımları Murat Nehri ile kuşatılmış, kuzey ve batıda da sarp olduğu için doğal savunmaya elverişli ve ele geçirilmesi zor olan bir kale konumundadır. Hatta Evliya Çelebi, Timur’un bu kaleyi gördüğünü zapt etmeyi bile denemeden vazgeçip gittiğini yazmaktadır. Palu Kalesi’nde Urartu dönemine ait birçok eser günümüze kadar ulaşmıştır. Urartu Kaya Kitabesi, Urartu Kaya Mezarları, kaya tünelleri, tapınaklar, su sarnıçları, tapınma nişleri, kaya merdivenleri ve kaya ambarları gibi yeryüzünde örneğine az rastlanan birçok yapı mevcuttur.

Urartu Kaya Kitabesi

Palu Kalesi’nin kuzeydoğu cephesinde bulunan, Palu yazıtı olarak ta bilinen, kaya kitabesi, Urartuların batı seferleri hakkında bilgi veren önemli yazıtlardandır. Kitabe çivi yazısıyla yazılmıştır. Çevirisi aşağıda belirtilmiştir;

“Tanrı Haldi silahlarıyla (?) sefere çıktı. O, Sebeteria kentinin Ülkesini zapt etti. O, Huzana kentinin Ülkesini zapt etti. Supa(ni) kentini zapt etti. Tanrı, Haldi büyüktür. Tanrı Haldi‟nin silahları (?) güçlüdür. Tanrı Haldi‟nin kudretiyle, İspuini oğlu Menua sefere çıktı. O, Sebeteria kentinin Ülkesini zapt etti. Hati Ülkesine değin gitti …Tanrı Haldi için bu yazıtı dikti (?). Sebeteria kentinde Haldi Tapınağını inşa etti. Sebeteria kenti … O, Meliteia kenti kralı, Suliehauali‟nin hayatını, düzenli vergi ödemek koşuluyla bağışladı. Haldi‟nin büyüklüğü sayesinde İspuini oğlu Menua, kudretli kral, Pianili Ülkesi kralı, Tuspa kentinin egemeni (efendisi) Menua söyler:Bu yazıtı tahrip eden, (onu) silen, bir başkasını bunu (bu işleri) yaparken gören, Haldi, Teiseba, Sivini ve (bütün) tanrılarca yok edilecektir. O, Güneş ışığından yoksun edilecektir…”