Aksaray: Sarıkaraman Eski Camii
Sarıkaraman Eski Camii; Aksaray’ın Ortaköy İlçesi, Sarıkaraman Kasabası sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım mümkündür.
Kitabesine göre 791 / 1389 yılında İsmail b. Sa’di Efendi tarafından yaptırılmıştır. Cami üzerinde yer alan bir levhada ise 1825 yılı yazılıdır. Günümüzde ibadete kapalıdır.
Caminin kuzeybatısındaki giriş kapısının üstünde orijinal iki adet kitabe yer almaktadır. Her iki kitabe de mermer malzeme üzerine celî sülüs hatla Arapça yazılmıştır. Üstteki kitabe tek satır olup iki parça mermer üzerine kabartma tekniğinde olup bir kartuş içine alınmıştır.
İkinci kitabe de dikdörtgen bir çerçeve içine alınmış olup iki satır halindedir. Bu kitabede kabartma tekniğindedir. Cami doğu duvarındaki kitabeye göre Pirizade Hamid’in eşi tarafından 1384 / 1964 yılında boyatılmıştır. Süslemeler ise mihrap üzerindeki kitabeye göre 1384 / 1964 yılında İbrala’lı Raşid Tiryakioğlu tarafından yapılmıştır.
Yapı kuzey-güney yönünde uzanan dikdörtgen bir plana sahiptir. 13.55 X 12.70 m. ölçülerindedir. Beden duvarlarında moloz ve kesme taş malzemeler kullanılmıştır.
Caminin cepheleri sade olup süsleme bulunmamaktadır. Tek hareketlilik güney cephede düz lentolu iki adet, kuzey cephede basık kemerli üç adet, doğu ve batı cephelerde düz lentolu birer adet pencere iç mekanı aydınlatmaktadır.
Doğu cephenin kuzeyinde ise yuvarlak kemerli giriş kapısı bulunmaktadır. Kapının da üst kısmında iki adet inşa kitabesi görülmektedir. İç mekan, iki sütun üzerine oturan üç sivri kemerle taşınan bir ahşap tavanla, dıştan ise Marsilya kiremidi kaplı bir kırma çatıyla örtülmüştür.
Kıble duvarının ortasındaki mihrabın sıvalarının ve süslemelerinin bir kısmı dökülmüştür. Mihrap nişi yarım daire formunda olup sivri kemerlidir. Nişin içinde düğümlenmiş iki perde motifi arasında bir kandil motifi yapılmıştır. Nişin üst kısmında ise iki pano içinde celî sülüs hatlı iki pano vardır.
Güneybatı köşedeki minber ahşap malzemedendir. Süslemeler Raşid Tiryakioğlu’nun imzasını taşımaktadır. Minberin korkuluğu yoktur. Aynalık ve süpürgelik bir bütün olarak değerlendirilmiştir.
Mahvil, iç mekanın kuzeyindedir. Korkuluk kısmı sökülmüştür. Ahşap malzemeden yapılan mahfile çıkış kuzeydoğudaki ahşap merdivenle sağlanmaktadır. Mahfil harimin kuzeyin tamamen işgal etmemektedir.
Caminin orijinal minaresi bulunmamaktadır. Sonradan eklenen silindirik gövdeli tek şerefeli minare caminin güneydoğusunda ver her iki caminin arasında yer almaktadır.
