Trabzon: Ortahisar Mescidi
Ortahisar Mescidi; Trabzon’un Ortahisar İlçesi, Ortahisar Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.
Ortasaray Mescidi veya Saraçzade Mescidi olarak da bilinmektedir. İç avlu duvarında yer alan kitabesine göre, Sultan Abdülaziz döneminde kendisinin ve halkın yardımları ile Saraçzade tarafından, medrese ve kütüphane ile birlikte Hicri 1283 (Miladi 1866/1867) yılında inşa ettirildiği bilinmektedir. Yazılı kaynaklardan, günümüze ulaşan yapının, ilk yapının yanması üzerine inşa ettirildiği anlaşılmaktadır.
Yığma yapım sistemiyle inşa edilen yapıda malzeme olarak kesme taş ve moloz taş kullanılmıştır. Yapı, kuzey güney doğrultusunda dikdörtgen planlıdır. Yapı, harim, son cemaat yeri ve kadınlar mahfilinden oluşmaktadır. Son cemaat yeri kapalıdır. Yapının üst örtüsü kırma bir çatı ile örtülmüş olup alaturka kiremit ile kaplanmıştır. Son cemaat yerine güney cephesinden girilmektedir.
Bu giriş kapısı yuvarlak kemerli, çift kanatlı ve ahşaptır. Caminin harim girişi son cemaat yerinden, doğu yönünden sağlanmaktadır. Giriş kapısı dikdörtgen formlu, çift kanatlı ve ahşaptır. Yapının cephelerinde farklı biçim ve boyutlarda pencereler bulunmaktadır. Pencerelerin bir kısmı dikdörtgen formlu ahşap ve çift kanatlıyken bir kısmı dairesel formdadır. Güney cephesindeki pencereler ise yuvarlak kemerlidir.
Kadınlar mahfiline harimden, kuzey duvarına bitişik olan, tek kollu ahşap merdiven ile çıkılmaktadır. Mahfil ortada ahşap bir dikme ile taşınmaktadır. Mihrap kesme taş malzemeden yapılmış olup mukarnaslıdır. Mihrabın her iki yanında sütunçeler bulunmaktadır. Mihrabı çevreleyen çerçeve, yoğun taş işçiliğine sahiptir. Minberi bulunmayan yapıda, vaaz kürsüsü ahşap malzemeden yapılmış olup özgün değildir. İç mekânda duvarları sıvalı olan camide kalem işi süslemeler bulunmaktadır.
