Aksaray: Belisırma Kaya Camii

Kaya Camii; Aksaray’ın Güzelyurt İlçesi, Belisırma Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım mümkündür.

Yapı üzerinde kim tarafından ve ne zaman yaptırıldığını gösteren herhangi bir kitabe yoktur. Etrafında Bizans dönemine ait, kilise, şapel ve mezarlar bulunmaktadır. Ancak kayaya oyma olmasından dolayı hangi döneme ait olduğu belli değildir.

Tamamen ana kayanın oyulması ile elde edilmiştir. İç mekanda yer yer çatlaklar bulunan yapı sağlam olup ibadete açıktır. Caminin sadece batı cephesi mevcuttur. Rastgele oyulmuş merdiven basamakları ile batı cephesindeki kapı açıklığına ulaşılmaktadır.

Yuvarlak kemerli kapı açıklığı dıştaki düz lentolu, içteki yuvarlak kemerli iki kademeli bir niş içine alınmıştır. Girişin yaklaşık 1 m. üstünde yuvarlak kemerli pencere açıklığı görülmektedir. Tamamen ana kayanın oyulması ile meydana getirilen eserin harimi kubbe, giriş ünitesi ise düz dam şeklindedir.

Giriş ünitesine batı cephedeki düz lentolu kapı ile geçilmektedir. Giriş ünitesi 4.26 X 2.14 m. ölçülerinde olup kuzey-güney yönünde uzanan dikdörtgen bir plana sahiptir. Kuzey ve güneyden yerden yükseltişmiş birer sevi vardır. Batı duvarının ortasında giriş kapısı, kapının da hemen üstünde mazgal şeklinde düzenlenmiş bir pencere görülmektedir.

Kıble duvarının ortasında mihrap, iç içe düzenlenmiş farklı kalınlıklardaki dört sivri kemerli bir niş içine alınmıştır. mihrap nişi yarım daire formunda olup altı sıra mukarnas kavsaralıdır. Mukarnaslar basit ve sadedir. İç mekanda minber bulunmamaktadır.

Paylaşın

Aksaray: Kaya Camii

Kaya Camii; Aksaray’ın Güzelyurt İlçesi, Aşağı Mahalle, Şehit Celal Sokak üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım mümkündür.

Yapı üzerinde kim tarafından ve ne zaman yaptırıldığını gösteren herhangi bir kitabe yoktur. Sağlam ve kullanıma elverişli olmasına karşın ibadet edilmemektedir. Kaya oyma+yığma tekniğinde inşa edilmiştir. Yapının yığma kısımlarında moloz taş ve kaba yonu kesme taş malzemeden inşa edilmiştir. Cami (Erkekler kısmı), mekan/mescid (kadınlar kısmı) ve son cemaat yerinden oluşmaktadır. Caminin sadece son cemaat yeri yığma tarzındadır.

Caminin cephelerinde süslemem unsuru bulunmamaktadır. Sadece kuzey ve batı cephe de hareketlilik söz konusudur. Bu cephelerde iç mekanla bağlantılı kaya oyma açıklıklar yer almaktadır. Caminin kuzeybatı cephesi ile, mescidin kuzey cephesi düz lentolu açıklıklarla aydınlatılmaktadır. Caminin kuzeyinde ise önündeki sokağa eyvan şeklinde bakan son cemaat yeri yer almaktadır.

Son cemaat yeri içten iki atkı kemerinin desteklediği bir tonoz ile, dıştan düz dam şeklinde bir örtüye sahiptir. Cami ve mescid ise içten düz dam dıştan kayadan konik külah şeklinde bir örtüyle sonlanmaktadır. Caminin kuzeyinde 4.20 X. 2.85 m. ölçülerinde doğu-batı yönünde dikdörtgen planlı olup, kuzeye eyvan şeklinde açılmaktadır. Mekanın yan duvarları sade ve sağır iken, güney duvarının ortasında düz lentolu kapı açıklığı, kapının da batısında üçgen şeklinde sonlanan bir mihrabiye yer almaktadır.

Mihrabiye, kavsarasında küçük bir pencere ile harime bağlanmaktadır. Son cemaat yerinin güney duvarındaki düz lentolu bir kapı açıklığı ile harime girilmektedir. İç mekan 6.00 X 5.50 m. ölçülerinde düzgün olmayan yaklaşık kare bir plana sahiptir. Harim batıdaki dikdörtgen kesitli paye ile batıdaki daha küçük iki sahına ayrılmaktadır. Harimin kuzeydoğusunda geni bir niş vardır.

İç mekan kuzeybatı duvarındaki geniş bir açıklıkla da sokağa bakmaktadır.  İç mekanın güney duvarı iki kademeli bir düzenlemeye sahiptir. Ortadaki mihrabın batısında bir adet, doğusunda ise iki adet dilimli kemerli üç niş görülmektedir. Mekan/mescid ise, erkekler bölümünün hemen güneybatısındadır. Düzgün olmayan dörtgen bir forma sahiptir. Kuzeybatısındaki iki açıklıkla iç mekana girilmektedir.

Güneydoğusunda geniş bir niş yer almaktadır. İç mekan kuzeydoğudaki dikdörtgen bir açıklıkla erkekler kısmına bağlanmaktadır. Kıble duvarının ortasında dikdörtgen derin bir niş şeklinde iki kademeli mihrap yer almaktadır. Mihrap kavsaranın üstünde tavana kadar yükselmekte ve bir yuvarlak kemerle sonlanmaktadır.

Mihrab basık kemerli olup kavsarasında üst üste iki adet ters “V” motifi vardır. Mescidin kıble duvarında ortadaki geniş yanlardaki dar, düz lentolu ve yarım daire formunda üç adet mihrap nişi bulunmaktadır. Nişler düz lentolu küçük pencerelerle dışarıya bakmaktadır. Cami hariminin güneybatı köşesindeki minber, kayanın oyulması ile elde edilmiş olup altı basamaklıdır

Paylaşın

Sinop: Kaya Camii

Kaya Camii; Sinop’un Boyabat İlçesi, Zincirlikuyu Mahallesi, Cumhuriyet Caddesi üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Bir kaya üzerine inşa edildiğinden bu adı almıştır. Duvarları moloz taş ve tuğladan yapılmış olup, sıva kaplıdır. Dikdörtgen planlı, iki katlıdır.

Tüm cepheler her iki katta yuvarlak kemerli, demir parmaklıklı 20 pencere ile çevrelenmiştir. Tek minareli camiler grubuna girer. Çatısı ahşaptır.Caddeye bakan kısmı köşede (Alemkaraoğlu Ali usta 1196) yazılıdır.

Buna göre cami, hicri 1196, Miladi 1782 yılında yapılmıştır. Duvar kalınlığı yaklaşık bir metredir. Giriş kapısının üzerinde yuvarlak kemerli aydınlık penceresi vardır.

Ahşap poligonal gövdesi, bezemeli şerefesi ve çinko külahı ile yöresel özellik gösteren minare ilgi çekicidir. Kadınlar mahfilindeki ahşap işçiliği yapıya ayrı bir özellik katmıştır. Mihrap derin bir niş şeklindedir.

Paylaşın