Gönüllü Kilisesi; Batman’ın Gercüş İlçesi, Gönüllü Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür. Gönüllü köyü, Batman İl Merkezinin kuş uçumu 42 km güneydoğusunda, Gercüş İlçe Merkezinin 12.80 km kuzeydoğusundadır.
Gönüllü Kilisesi, doğu-batı 16.00 x 16.00 m ölçülerinde olup, kare planlıdır. Kilisenin batısında yer alan narteks, taş lentolu ve dikdörtgen formludur. Narteksin üzerinde yuvarlak kemerli alınlık bulunmaktadır. Beşik tonozlu olan kilise apsise paralel 2 neften oluşmaktadır.
Batıdaki nef, dikdörtgen planlı olup, üst örtüsü ve güney cephesi tamamen yıkılmıştır. Bu nefin batı ve kuzey duvarlarında yuvarlak kemerli derin nişlere yer verilmiştir. Kuzey duvarındaki kemerlerin içine ise kare planlı nişler yerleştirilmiştir.
Bu nefin doğusunda, yer alan nefe geçiş, taş lentolu, dikdörtgen formlu ve yuvarlak kemer alınlıklı girişten sağlanmaktadır. Kilisenin doğusundaki nef, dikdörtgen planlıdır. Nefin kuzey cephesinin bir bölümü yıkılmıştır. Güney duvarında yuvarlak kemerli pencere açıklığı mevcuttur.
Nefin doğu, batı ve güney duvarlarında küçük dikdörtgen formlu nişler bulunur. Nefin doğusunda bulunan apsis dışa çıkıntı yapmayıp yarım kubbe şeklinde yapılmıştır. Apsisin doğusunda içi toprakla dolmuş mazgal pencere yer almaktadır ve güneyinde taş lentolu dikdörtgen formlu girişi olan pastaforium (kiliselerde apsisin kuzey ve güney yanlarında bulunan ve kutsal eşyalar bulunan küçük oda) hücresi bulunmaktadır.
Apsisin kuzey ve güneyinde 1’er adet yuvarlak kemerli derin niş yer alır. Bu nişlerin doğu duvarında mazgal pencerelere yer verilmiştir. Kiliseye ait sağlam kalan üst örtü elemanı olan tonozlar cas harcı ile sıvanmıştır. Kilisenin duvarlarındaki sıvanın büyük bir bölümü dökülmüştür. Beşik tonozlu olan kilisenin yapımında kesme taş, moloz ve cas harcı kullanılmıştır.
