Çurisbil Yaylası; Artvin’in Ardanuç İlçesi, Konaklı Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Köy dolmuşları ile ulaşım mümkündür.
Temiz havası, serin sularıyla cana can katan yaylalar Ardanuç’un vazgeçilmezlerindendir. Çuruspil yaylası dört tarafı ormanlarla çevrili geniş ova şeklindedir. Her yıl Temmuz-Ağustos aylarında düzenlenen Çuruspil festivali Ardanuç halkının kaynaşmasını sağlamakta ve Ardanuç’u sosyal kültürel olarak tanıtmaktadır.
Mersivan Kayak Merkezi; Artvin’in Merkez İlçesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Kayak Merkezi’ne özel araçlarla ulaşım mümkündür.
Artvin Şehir Merkezi’nden önce 8 km. mesafedeki Kafkasör bölgesine ve oradan gene 8 km. katedilerek Mersivan Kayak Merkezi’ne ulaşılır.
1750 rakım yükseklikte, 800 m. uzunluktaki pist, kuzeye bakması nedeniyle uzun süre kayak yapmaya müsaittir. Kafeterya, sporcu soyunma odaları ve otopark mevcuttur.
Çarşı (Merkez) Camii; Artvin’in Merkez İlçesi, Çarşı Mahallesi, Direkdibi Sokak üzerinde yer almaktadır. Camii, merkezden yürüme mesafesindedir.
Çarşı (Merkez) Cami’si 1860-1861 (Hicri 1277/1278) yılları arasında, Artvin’in merkezinde, Artvin halkı tarafından yaptırılmıştır. Zamanla eskiyen,hasar gören ve kullanılamaz hale gelen cami 1954 yılında temellerine kadar yıkılarak 1957-1958 yılları arasında bugünkü halini almıştır.
Ancak cami temellerine kadar yıkılırken minareye,minbere ve vaaz kürsüsüne dokunulmamıştır. Dolayısıyla şu anda caminin minaresi,minberi ve vaaz ilk haliyle (1865’ten) aynıdır. İlk dönemdeki yapının planı hakkında bilgi bulunmayan cami, günümüzde; 13.30×13.00 m. ölçülerinde kare planlı ve üzeri tek kubbe ile örtülen harim ile kuzeyde 20.75×9.00 m. ölçülerinde dikdörtgen planlı son cemaat yeri ve kuzeybatı köşesinde yükselen minareden oluşmaktadır. Harimi örten kubbeye tromplarla geçilmekte olup, dıştan iki kademeli, sekizgen kasnağı bulunmaktadır.
Son cemaat yeri iki kısımlıdır. Birinci bölüm, kuzey yönünde altı adet sütun üzerine oturtulan, üzeri kubbeli beş gözlü; diğeri ise ilk kısmı da içine alacak şekilde üç yönden kapalı, doğu-batı doğrultusunda uzanan düz örtülü bir betonarme mekandır. Son cemaat yerinin batı tarafında kuzey-güney doğrultusundaki dikdörtgen mekan yakın zamanda eklenmiştir. Minare gövdesi haricinde tüm yapıda düzgün kesme taş kullanılmıştır. Günümüzde kubbeler kurşunla kaplanmıştır.
Vaniti Köprüsü; Artvin’in Borçka İlçesi, Düzköy Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Köy dolmuşları ile ulaşım mümkündür.
Kitabesi bulunmayan yapı, muhtemelen XVIII. y.y.’da inşa edilmiştir. Tek kemerli ve yolunun düz olduğu köprüler grubundandır. Yanında bulunan Han Köprüsü ile birleşik durumdadır.
İki köprü toplam 33 metre uzunluğunda 2.9 metre enindedir. Köprü gözü iki kademeli yuvarlak kemerle belirlenmiştir. Kemerinde, düzgün kesme taş, tempan duvarlarında moloz taş kullanılmıştır. Köprünün korkuluk duvarları bulunmamaktadır.
Orta Mahalle Camii; Artvin’in Hopa İlçesi, Orta Mahalle sınırları içerisinde yer almaktadır. İlçe merkezinden yürüme mesafesindedir.
Kitabesi bulunmayan yapı, muhtemelen XIX. y.y.’ın sonlarında inşa edilmiştir. 1993-1994 yıllarında, Köy Vakfı’nca esaslı bir onarım yapılmış olup; ibadete açık bulunmaktadır. Dıştan 14.20×12.60 m. ölçülerinde kareye yakın dikdörtgen plana sahip olan camiinin son cemaat yeri bulunmamaktadır.
Etrafında hazireler yer alan camii, dıştan kırma çatıyla örtülmüştür. Cephelerinde herhangi bir süslemesi bulunmayan yapının iç mekanında yer alan minber,mihrap, mahfil ve tavanında çeşitli süslemeler görülmektedir. İç mekanın duvarı badanalanmış olup, mihrap, tavan, minber ve mahfil çıkması yeşil renge boyanmıştır.
Yapının cephe duvarları dolgu duvar tekniğinde örülmüştür. Camide düzgün kesme taş ve tek tarafı düzeltilmiş yonu taşları, çatıda ise alaturka kiremit kullanılmıştır. Yakın zamanda aslına uygun olarak yapılan restorasyon camiyi yenilemiştir. Tavan ve kubbesi orijinal dokunun en belirgin özelliklerini yansıtmaktadır.
Ortacalar Camii; Artvin’in Arhavi İlçesi, Ortacalar Köyü yerleşim sınırları içerisinde yer almaktadır. Köy dolmuşları ile ulaşım mümkündür.
1757 yılında (Hicri 1170) yapılmıştır.Caminin minber ve tavan süslemeleri dikkat çekmektedir. Kitabesine göre yapı Hicri 1170 (M. 1757) yılında inşa edilmiştir. 1908 yılında, ahşap tavanla birlikte, ahşap minberi yapılmıştır. 1955’te minaresi eklenirken, 1964 yılında son cemaat yeri bugünkü şekle getirilmiştir. Kısmi onarımlar geçiren camii, ibadete açık durumdadır.
Kuzeyden güneye doğru alçalan meyilli bir alan üzerinde bulunan yapının kuzeyinde, iki katlı son cemaat yeri, kuzeybatı köşesinde minaresi bulunmaktadır. Yapının tümü dıştan kırma çatıyla örtülmüştür. Ana mekanın üstü düz ahşap tavanlıdır. Orta yerinde sekizgen biçiminde, zengin süslemeli göbek süsleme bulunmaktadır. Yapı, cephelerinden ziyade, minber ve tavan süslemesi yapının önemini artırmaktadır. Halen Cami olarak işlevini sürdürmektedir.
Kocabey Kışlası; Artvin’in Şavşat İlçesi sınırları içerisinde yer almaktadır. İlçe merkezine 15 km mesafedeki Kocabey’e ulaşım mümkündür.
Sahara Karagöl Milli Parkı sınırları içinde bulunmaktadır. Kocabey Kışla Evleri kendine özgü ahşap mimari özellikleri ile ilgi çekmektedir. Bu yörede her yıl Temmuz ayının 4 ncü haftasında Sahara Pancarcı Festivali düzenlenmektedir. Kışlada Kamp ve Karavan turizmi yapılabilmektedir.
Ferhatlı Kalesi; Artvin’in Ardanuç İlçesi, Ferhatlı Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Köy dolmuşları ile ulaşım mümkündür.
Ferhat ile Şirin´in efsanesinin geçtiği söylenmektedir. Kitabesi bulunmayan yapı, Ardanuç Kalesi ile aynı tarihte İberya Kralı Vahtang Gorgasal tarafından V. yy.’da onarılarak, günümüze ulaşması sağlanmıştır. Daha öncesi ve sonrasına ait önemli bir bulgu bulunamamıştır.
Yapı, Ardanuç ilçesine çıkmadan, Ardanuç suyunun kenarında, vadi paralelinde yükselen ana kaya üzerine inşa edilmiştir. Evliya Çelebi Seyehatnamesi’nde “Harbe Kalesi” olarak bahseder. Sur duvarlarının bir kısmı ayaktadır. Moloz taş kullanılarak yapılmıştır. Günümüze harap şekilde ulaşmıştır.
Düzköy Camii; Artvin’in Borçka İlçesi, Düzköy Köyü, Merkez Hahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Köy dolmuşları ile ulaşım mümkündür.
Kitabesi bulunmamamsına rağmen, sonradan yapılan tespitler sonucu, kuzey cephesine asılan levhasına göre, Hicri 1266 (M. 1850) tarihinde, köylülerce inşa edilmiştir. Geçici onarımlarla, günümüze ulaşan camii, ibadete açık bulunmaktadır. Altında, geçmişte medrese olarak kullanılan, bodrum katı, üzerinde de dıştan, 11.39x 10.97 m. ölçülerinde, kare planlı camii, yer almaktadır.
Cephelerin sadeliğine rağmen, kapı kanatlarından başlayıp içteki mihrap, minber, mahfil eteği, korkuluklar, köşk ile tavanı, oyma ve kabartma şeklinde gerçekleştirilen bitkisel, realist, geometrik ve geçmelerden oluşan motiflerle süslenmiştir. Yapının sade tutulmuş ahşap orijinal cephelerine karşılık, iç mekândaki abartılı süslemeler, içle dışın tezadını ortaya koymaktadır. Ciddi bir onarıma ihtiyacı bulunmaktadır.
Opiza Manastırı; Artvin’in Merkez İlçesine bağlı Bağcılar Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Köy dolmuşları ile ulaşım mümkündür.
Manastırın günümüze ulaşan kitabesi yoktur. Yazılı kaynaklardan edinilen bilgiye göre buradaki yapılar ilk kez, Ardanuç Kalesi’ni İberya Krallığı merkezi haline getiren Kral Vahtang Gorgaslan (449-499) tarafından kurulur.
VII. yy.’da Müslüman Arapların bölgeye yönelik akınları sırasında tahrip edilir. Daha sonra, Rahip Gripor Kanzda tarafından, Bagratlı Krallarından I. Aşot’un (786-830) yardımlarıyla yapı topluluğu yeniden onartılarak, XVI. yy.’a kadar işlevini sürdürmüştür.
Günümüzde oldukça harap bir halde olan manastır herhangi bir amaç için kullanılmamaktadır. Köyün girişindeki meyilli arazinin düzeltilmesi sonucu elde edilen alan üzerinde kurulan manastır; kilise, şapel ve diğer yapılardan oluşmakta olup, zamanımıza oldukça harap bir vaziyette ulaşmıştır.
Kilise manastırın odak noktasını oluşturmaktadır. Kilise serbest haç planlı olup, 24.80×10.40 m. dış ölçülere sahiptir.Kilise, yöredeki kiliseler içerisinde en fazla tahrip olmuşların başında gelmektedir. Kilisenin kuzey cephe duvarı, batı cephe duvarının bir bölümü, pastoforion odalarının bir kısmı haricinde tüm mimari elemanları yıkılmıştır.
Bu yüzden mevcut kalıntılarla kilisenin cephelerini ayrıntılı bir şekilde tanımlayabilmek oldukça zordur. Ancak yapı ile ilgili literatüre geçmiş araştırmalar bize tanımlamada kolaylık sağlamaktadır. Şapel, kilisenin batı haç kolunun güneybatı cephesinde, bu kolun yarısı kadar ebatta, tek neften oluşmaktadır. Üç adet kapısı bulunmaktadır.Bu kapılarla narteks ve kilise ile irtibatlandırılmıştır.
Şapelin doğusunda bulunan yuvarlak formlu apsis, dıştan düz cephe duvarıyla sınırlandırılmıştır. Güneydoğu ve doğu duvarlarında birer adet yuvarlak kemerli ve dışa doğru daralan, dikdörtgen formlu pencere açıklıkları yer almaktadır. Doğu-batı doğrultusunda, beşik tonoz örtüye sahiptir. Şapelde herhangi bir süslemesi günümüze ulaşamamıştır. Malzeme ve teknik açıdan kilise ile benzeşmektedir.
