Amasya: Ezine Pazar Hanı

Ezine Pazar Hanı; Amasya’nın Merkez İlçesine bağlı Ezine Pazar Beldesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Amasya Merkeze 35 kilometre mesafededir.

Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Selçuklu sultanlarından Alaaddin Keykubat’ın eşi Melike Mahperi Hatun tarafından yaptırılmıştır. Orijinal kitabesi kaybolduğu için yapıldığı yıl tam bilinemese de Mahperi Hatun’un yaptırdığı kabul edilen diğer altı hanın yapım tarihleri düşünüldüğünde bu hanın 1238-1246 yılları arasında yapıldığı söylenebilir.

Hanın giriş kapısı çift kanatlı ahşaptır. Kapının kemeri ve üst kısmı düzgün kesme taşlardan yapılmıştır. Burada hanın onarım kitabesi yer alır. Daha yukarıda ve bunun iki yanında yer alan küçük pencerelerden akşam güneşi hanın içlerine süzülür.

Dikdörtgen yapılı kapalı avlu tipindeki hanın yan duvarlarında yer alan çıkıntılar destek niteliğindedir. İç mekan uzunlamasına üç koridora ayrılmıştır. Bu paralel koridorlar da kemerlerle yedişer ayrı bölüme ayrılır. Yan koridorlardaki her bölümde ocak ve oyuklar bulunur. Buralarda, ziyaretçilerin oturmaları veya uyumaları için yapılmış platformlar yer alır.

Asıl olarak bir Selçuklu eseri olan bu han Osmanlı Döneminde gerçekleştirilen bir çok onarımdan sonra inşaat teknikleri bakımından daha çok bir Osmanlı eserine benzemiştir. Uzun yıllar boyunca kullanılmayan, bakımsız kalan ve yarı yarıya toprağa gömülü olan han 2007 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü’nce restore edilerek ziyaret edilebilir hale getirilmiştir.

Paylaşın

Amasya: Taşhan

Taşhan; Amasya’nın Merkez İlçesi, Dere Mahallesi, Taşhan Sokak üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

1699 yılında Mutasarrıf Rahtuvan Hacı Mehmet Paşa tarafından Mimar Mehmet Kalfa’ya yaptırılmıştır. Dışarıya doğru bir çıkıntı oluşturan ana giriş kapısı üzerinde ince uzun bir dikdörtgen içerisinde hanın kitabesi yer alır.

Kitabenin ortasında ve kapı kemerinin kilit taşında birer rozet motifi görülmektedir. Kapının her iki yanına dükkanlar sıralanmıştır. Kapıdan girildiğinde etrafı farklı mekanlarla çevrelenmiş geniş bir avlu bulunur.

İki katlı hanın ikinci katı bu avlunun kemerleri üzerine oturtulmuştur. Amasya Valiliği’nce yürütülen restorasyon çalışmaları 2012 yılı sonunda tamamlanmıştır.

Paylaşın

Amasya: Gümüşhacıköy Bedesteni

Gümüşhacıköy Bedesteni; Amasya’nın Merkez İlçesi, Hacıyahya Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

1660 yılında, kendi adına yapılmış olan caminin yanına bir de külliye yapılmasını isteyen Köprülü Mehmet Paşa tarafından yaptırılmıştır. Yapıldığı zamanda bir kervansaray ve bir bedestenden oluşan bu külliyenin kervansaray kısmı zaman içinde yıkılmış, bedesten kısmı ise önemli onarımlardan geçerek günümüze ulaşabilmiştir.

Uzun bir diktörgen şeklindeki bedestenin dört kapısı bulunur. Bedesten asıl olarak, batı ve doğu kapıları arasında uzanan yaklaşık 80 metre uzunluğunda ve 3 buçuk metre genişliğindeki bir koridor ve bu koridorun etrafına dizilmiş dükkanların yer aldığı arastadan oluşmaktadır.

Kırmızı-beyaz renkli kesme taşlardan yapılmış geniş ve derin kemerli kapılardan sadece kuzey kapısı orijinal halini koruyarak günümüze ulaşmıştır. Koridorun iki kenarında dizilmiş dükkanların üst kısımları da sivri kemerlidir ve araları payandalarla süslüdür.

Bedestenin Ekin Pazarı meydanına bakan doğu kapısı üzerinde yine kesme taştan yapılmış daire şeklinde bir saat kulesi bulunur. Bedestenin genel bir onarımının yapıldığı 1900 yılında Yanyalı Mustafa Paşa’nın oğlu Ali Rıza Bey tarafından yaptırılan orijinal saat kulesi zaman içinde yıkıldığından bu kule daha sonraki bir zamanda tekrar yapılmıştır.

Paylaşın

Amasya: Merzifon Bedesteni

Merzifon Bedesteni; Amasya’nın Merzifon İlçesi, Gazi Mahbup Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Bedesteni yaptıran ve yapım yılı kesin olarak bilinmese de mimari özellikleri 17. yy.’da yapıldığını göstermektedir. Bu yüzyılda Kara Mustafa Paşa ile en hareketli zamanlarını yaşayan Merzifon’un bu canlılığının merkezi olan birkaç binadan biridir.

Dikdörtgen yapılı bedestenin dört tarafında dışarıya doğru çıkıntılı kesme taştan yapılmış dört büyük kapı vardır. İç mekana bu anıtsal kapılardan girilir. İçeride, üst örtüyü taşıyan kalın sütunlar (payeler) birbirlerine sivri kemerlerle bağlıdır.

Bu şekilde oluşmuş dokuz bölümün her birinin üzeri kubbelerle örtülmüştür. Kapıların arasında ise bedesteni çevreleyen dükkanların bulunduğu arasta vardır. Yapıldığı zamanlarda kentin ticari merkezi konumundaki bedesten bugün de benzer işlevini sürdürmektedir

Paylaşın

Amasya: Gümüş Yeni (Maden) Camii

Gümüş Yeni (Maden) Camii; Amasya’nın Gümüşhacıköy İlçesi, Gümüş Kasabası’nın Maden Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır.

Gümüşhacıköy ilçesi Gümüş kasabasının Maden Mahallesi’nde bulunan caminin orijinal hali 19. yy.’ın ortalarında burada inşa edilmiş bir kilisedir. 1928 yılında Batı Trakya’dan buraya göç edenlerce orijinal yapısı korunarak camiye çevrilmiştir.

Dikdörtgen planlı caminin cephe duvarlarının köşeleri silme taş, beden duvarları normal taş örgülüdür. İç mekan batıdan doğuya uzanan ve üstleri tonozla örtülü üç sahından oluşur. Kilisenin orijinal halinde yapının doğu cephesinde bulunan apsis kısmı yıkılmış ve düz duvar biçiminde kapatılmıştır.

Güney duvarındaki mihrap nişi ise sonradan açılmıştır. İç mekanın en dikkat çeken yanlarından biri minber, vaaz kürsüsü ve mahfil bölümlerinde kullanılan ahşap işleridir. Bunlar kiliseden kalma orijinal ahşap işleme ve süslemelerdir.

Caminin tavanında, önceleri üzerleri badanayla kapatılmış olan ancak sonraki restorasyonlarda badananın temizlenmesiyle ortaya çıkartılan Hz. İsa ve dört havarisi Matta, Markos, Yuka ve Yuhanna’ya ait figürler bulunur. Özellikle Hıristiyan ziyaretçilerin oldukça ilgisini çeken bu figürler, cami tavanına yapılan açılır kapanır bir sistem sayesinde sergilenebilmektedir

Paylaşın

Amasya: Abide Hatun Camii

Abide Hatun Camii; Amasya’nın Merzifon İlçesine bağlı Karamustafapaşa Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır.

Camiyi Kara Mustafa Paşa’nın annesi Abide Hatun 17. yy.’da yaptırmıştır. Köy içinde bir tepe üzerinde bulunan cami oldukça düzgün bir dikdörtgen plana sahiptir.

Kuzey cephesinde ahşap tavanlı bir son cemaat yeri bulunur. Caminin en dikkat çekici yanı iç mekanında bulunan, türünün en güzel örneklerinden olan ahşap nakış işlemeleridir.

İç mekanın ahşap kirişlerden oluşan tavanı, kirişlerin arası, kuzey kısmında kalın bir kirişin taşıdığı kadınlar mahfilinin tavanı bitki ve çiçek motifleriyle rengarenk süslenmiştir.

Bezemeleri bakımından en güzel Osmanlı eserleri arasında yer alan caminin kündekari tekniğiyle yapılmış ahşap cümle kapısı da görülmeye değerdir

Paylaşın

Amasya: Abdullah Paşa (Sofular) Camii

Abdullah Paşa (Sofular) Camii; Amasya’nın Merkez İlçesi, Sofular Mahallesi, Müftü Kamil Sokak üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Beylerbeyi Abdullah Paşa’nın 1502 yılında yaptırdığı cami tek kubbeli, tek minareli ve zaviyeli camilerdendir. Beden duvarlarında moloz taşın kullanıldığı yapının köşelerinde düzgün kesme taş kullanılmış, ön cephesi moloz taş ve tuğla ile inşa edilmiştir. Caminin kuzeydoğu köşesinde kare kaideli silindirik minaresi bulunur. Tek şerefeli minare tuğla malzemeden yapılmıştır.

Üzerinde üç satırlık inşa kitabesinin bulunduğu kapıya birkaç basamakla çıkılır. Üzeri tonoz örtülü girişin sağ ve solunda yine tonoz örtülü iki oda bulunur. Bu odalar zamanında hadis ilminin öğretildiği yerlerdir. Ana ibadet mekanı ise giriş ve odalardan yüksektir. Camiyi, yüksek kasnaklı bir kubbe örtmektedir.

Paylaşın

Amasya: Hızır Paşa Camii

Hızır Paşa Camii; Amasya’nın Merkez İlçesi, Hızırpaşa Mahallesi, Kumru Sokak üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Yörgüç Paşa’nın kardeşi Hayrüddin Hızır Paşa tarafından 1466 yılında yaptırılmıştır. Cami, hamam, medrese ve şadırvandan oluşan bir külliye iken bugün sadece cami ve hamam ayakta kalmıştır.

İlk dönem Osmanlı mimarisinde görülen ve Amasya’da Bayezid Paşa ve Yörgüç Paşa camilerinde de örneği görülen zaviyeli (ters T planlı) camilerdendir. Ancak bu camilerin girişleri kuzey cephedenken Hızır Paşa Camii’nin girişi, bulunduğu yerin yüksek eğimi nedeniyle doğudan verilmiş, şadırvan da bu cepheye yerleştirilmiştir.

Yapımından bu yana pek çok kez hasar gören ve onarılan caminin gerçek örtü sistemi hakkında net bir bilgi edinilememekte; ortadaki iki bölümün iki kubbeyle, yan mekanların da muhtemelen tonozla örtülü olduğu sanılmaktadır

Paylaşın

Amasya: Gümüşlü Camii

Gümüşlü Camii; Amasya’nın Merkez İlçesi, Gümüşlü Mahallesi, Mehmet Paşa Caddesi üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Geçirdiği yangın ve depremlere rağmen her defasında ya yeniden yapılarak ya da onarılarak günümüze kadar ulaşan bu güzel cami Hükümet Köprüsü karşısında, Yavuz Selim Meydanı’na biraz yukarıdan bakan ve kendisini daha heybetli gösteren ufak bir yükselti üzerindedir.

Caminin ilk yapım tarihi 1326, yaptıranı Taceddin Mahmud Çelebi’dir. Ahşap çatılı olduğunu bildiğimiz bu cami 1419 yılındaki depremde yıkılmıştır. Cami ikinci kez 1491 yılında, bu defa Defterdar Mahmut Bey tarafından yaptırılmıştır. 1612 yılında yaşanan yangında büyük hasar gören caminin onarımını Şemseddin Paşa yaptırmıştır. Cami 1688 yılında bir kez daha onarımdan geçirilmiştir.

Camiye bugün kullanılan adını da veren bu onarımı Gümüşlüzade İbrahim Bey yaptırmış, bu zamandan sonra camiye Gümüşlü Camii denmiştir. Ancak bu da caminin son büyük onarımı olmamış, 1721 yılında bir yangın daha geçiren camiyi bu kez de vakfın mütevellisi Mustafa Ağa onartmıştır.

Kare planlı caminin tamamı düzgün kesme taştan inşa edilmiş, kuzey cephesine 1903 yılında bir son cemaat yeri eklenmiştir. Üzerindeki üçgen alınlıklı çatının ahşap direklerle desteklendiği bu bölüm, ahşap direklerin birbirlerine ve beden duvarına kemerlerle bağlanmasıyla beş gözlü bir yapı oluşturur.

Caminin kuzeydoğu köşesinde kesme taştan kare biçimli kaidesinin üzerinde tuğla örgülü silindirik minare bulunur. İç mekanın üzeri ise her yüzünde ikişer küçük pencerenin yer aldığı sekizgen bir kubbeyle örtülüdür. İç mekanın en dikkat çekici yanı burayı süsleyen kalemişi bezemelerdir. Bu bezemeler 1960 yılında yapılmıştır.

Paylaşın

Amasya: Yörgüç Paşa Camii

Yörgüç Paşa Camii; Amasya’nın Merkez İlçesi, Hacılar Meydanı Mahallesi, Yörgüç Paşa Sokak üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Cami 1428 yılında Yörgüç Paşa tarafından yaptırılmıştır. Yörgüç Paşa bir dönem Amasya’da Sancakbeyliği yapmış, daha sonra Çelebi Mehmet’in,oğlu Murat’ı küçük yaşta Amasya Sancakbeyliği’ne atamasıyla Şehzade Murat’ın lalası olarak Amasya’da kalmıştır.

Sultan II. Murat zamanında vezirlik de yapacak olan Yörgüç Paşa’nın Amasya ve çevresinde önemli hizmetleri olmuştur. Yörgüç Paşa Camii Amasya’da sık görülen ters T planlı camilerdendir. Duvarlarında düzgün kesme taş kullanılmıştır. Kalın duvarlarda ve mekanı aydınlatan pencere kemerlerinde yer yer kırmızı ve beyaz mermer kullanılması yapıya renkli bir görünüm kazandırmıştır.

Orta bölümdeki giriş kapısı büyükçe bir eyvan biçimindedir. Eyvanın büyük kemeri de yine kırmızı ve beyaz mermerden oluşur ve kemer doğrudan doğruya duvarlara oturtulmak yerine duvarlardan biraz çıkıntı yapılarak örülmüş, bu da girişe zarif bir görünüm kazandırmıştır. Kapının üstüne yerleştirilmiş, geometrik motifler ve çiçek motifleriyle süslü sağır pencerelerin altında kitabe yer almaktadır.

Caminin ilgi çekici özelliklerinden biri son cemaat yerinin caminin ana mekanı içinde olmasıdır. Giriş kapısının ardında ana ibadet mekanının büyük kubbeli birinci bölümü bulunur. Buradan doğu ve batı duvarlarındaki birer kapı ile yan bölümlere geçilir. Bu bölümlerin üzeri de birer kubbeyle örtülüdür.

Paylaşın