Siirt: Gökçebağ Kaya Yerleşkesi
Gökçebağ Kaya Yerleşkesi; Siirt’in Merkez İlçesi, Gökçebağ Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Siirt İl Merkezinin yaklaşık 10 km. mesafededir. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.
Gökçebağ Kaya Yerleşkesi, Botan Vadisi’nde akan Botan Çayı’nın (Uluçay) batı kenarında sarp yamaçlarda çok sayıda mağaranın birleşmesinden oluşmaktadır. Botan Çayı (Uluçay) ve mağaralara “Kral Yolu” denilen yer yer onarılmış bir antik yoldan inilmektedir.
Tarihte Botan Vadisi’ndeki Onbinlerin Yürüyüşü’ne sahne olan bu yol, Anadolu için büyük öneme sahiptir. Bu yolun karşı yamacındaki kayalık sahada 5 gruba ayrılan 31 kaya ev bulunmaktadır. Mağaraların girişleri çoğunlukla yamacın güneye bakan tarafındadır.
Bu mağaralar Milattan önceki devirlerden beri tarih boyunca insanlar tarafından yerleşim yeri olarak kullanılmıştır. Kireçtaşlarının erimesi sonucu oluşmuş bu doğal mağaraların çoğu, insanlar tarafından oyulmak suretiyle şekillendirildikleri görülmektedir.
Mağaralarda genelde oturma veya yatma yerlerine benzer oyma yapılar, bazı odalarda ise şömine, havalandırma delikleri, duvarlara eşya koymak, mum veya ateş bırakmak için oyulmuş raflar, sarnıç, buğday dövmek için veya benzeri bir sebeple odaların ortasına açılmış delikler ve oyuklar görülmektedir.
Mağaraların hayvanlar için ayrılan odalarında ise yemlikler bulunmaktadır. Bu mağaralarda yerleşmenin kesin tarihi belirlenememiştir. Bu nedenle prehistorik turizm ve sonraki yüzyıllarda da kullanıldığından arkeolojik turizmde değerlendirilebilir.
