Elmanın Sağlığa Faydaları Nelerdir?

Elma, kardiyovasküler hastalık (CVD) riskinin azalmasıyla bağlantılı birkaç bileşen içerir. Elma, sağlıklı lipid ve glikoz seviyelerinin korunması üzerinde gelişmiş vasküler fonksiyon da dahil olmak üzere insan vücudunda faydalı etkiler göstermiştir.

Haber Merkezi / Elma, yaygın olarak bulunması nedeniyle dünya çapında en çok tüketilen ikinci meyvedir. Elmanın kardiyovasküler koruyucu etkisi, gelişmiş vasküler fonksiyon ve düşük kan basıncı dahil olmak üzere çeşitli parametreler aracılığıyla gerçekleştirilir. Ayrıca, elmanın polifenoller ve lifin bir sonucu olarak anti-inflamatuar ve anti-hiperglisemik etkiler gösterdiği gösterilmiştir.

Elmada bulunan bileşikler

Elma 85:14 oranında su ve karbonhidrat içerir. Bu karbonhidratlar hem lifi hem de şekeri (ağırlıklı olarak fruktoz olan) içerir. Liften 100 gr elma 2.2 gr toplam lif içerir (1.5 gr çözünmez ve 0.7 çözünür).

Elma ayrıca mineraller ve polifenollerin yanı sıra vitaminler, özellikle de C vitamini ve E vitamini açısından zengindir. Elmada bulunan baskın mineral potasyumdur.

Elma bütün meyve olarak tüketilebileceği gibi elma suyu, fermente elma şarabı ve elma sirkesi gibi elma ürünleri olarak da tüketilebilir. Özellikle, elma suyu, berrak elma suyundan daha yüksek şeker içeriği ve daha yüksek pektin ve polifenol içeriği içerir. Ancak meyve suyu, bütün elmalara kıyasla daha az pektin ve polifenil içerir.

Ek bir ürün olan elma posası, elma suyu üretiminin bir yan ürünüdür. Posa lif bakımından zengindir ve gıda endüstrisinde daha önce atık olarak görülen üretim bileşenlerinin geri dönüştürülmesine yönelik artan bir eğilim nedeniyle artan bir şekilde polifenoller üretilir.

Lif

Elmadaki toplam lifin yaklaşık %70’i çözünmez, ağırlıklı olarak selüloz ve hemiselülozdur. Geriye kalan %30, ağırlıklı olarak pektin olan çözünür liflerdir. Pektin, bitkilerin hücre duvarında bulunan karmaşık bir polisakkarittir. Pektinler üst gastrointestinal sistemde metabolize edilemez ve bu nedenle bağırsak mikrobiyotasına bir tür probiyotik takviyesi sağlar.

Pektinin yararlı etkileri arasında kolesterol azalması, glikoz emilimin azalması ve kısa zincirli yağ asitlerinin (SCFA’lar) gastrointestinal konsantrasyonunda artış yer alır. Ayrıca fenolik bileşikler hem selüloza hem de pektine bağlanarak kovalent eter, karbon-karbon ve ester bağları oluşturabilir. Bu kovalent bağlar, çözünmeyen bağlı fenoliklerin oluşumunu sağlar.

Elmanın lif içeriği vücutta bir anti-inflamatuar etki üretebilir. İnsan müdahale çalışmalarının bir meta-analizinde, diyet lifi tüketiminin artması, C reaktif protein (CRP) seviyesindeki bir düşüşün kronik inflamasyonun bir biyobelirteç olduğunu bildirmiştir. Ayrıca, kolonda SCFA’ların üretimi, proinflamatuar enzim indüksiyonunda rol oynayan bir transkripsiyon faktörü olan nükleer faktör-kappa B’yi (NF-KB) inhibe eder.

Bu anti-inflamatuar etkiler, bağırsak geçirgenliğini ve dolayısıyla lipopolisakkaritlerin (LPS) alımını azaltan prebiyotik lifin varlığı ile şiddetlenebilir. LPS, gram negatif bakteriler tarafından üretilen ve güçlü bir bağışıklık tepkisi üretebilen güçlü bir antijen görevi gören bir endotoksindir . Polifenollerle sinerji içindeki lifin, elmaların toplu anti-inflamatuar özelliklerinden sorumlu olduğuna inanılmaktadır.

Elma, glikoz emilim oranında istatistiksel olarak anlamlı gecikmeler üreterek tip 2 diyabet geliştirme riskini azaltabilir . Bu, günde birden fazla elma tüketiminin, hiç elma tüketmeyenlere göre tip 2 diyabet riskinin %28 oranında azalmasıyla ilişkili olduğunu gösteren 38.000 ve 18 kadın üzerinde yapılan gözlemsel bir çalışmada gösterilmiştir.

Bu bulguyu destekleyen diğer çalışmalar, doğada hayvan ve hücre kültürü temellidir. Elmada bulunan polifenollerin, yani quercetin-3- O – rhamnoside, phloridzin ve 5-caffeoylquinic asitin, glikoz taşıyıcılarının aktivitesini inhibe ettiği gösterilmiştir.

Polifenoller

Polifenoller açısından zengin gıdaların KVH riskini azalttığı gösterilmiştir. Epidemiyolojik çalışmalar, yüksek polifenol alımı ile KVH riskinin azalması arasında bir ilişki olduğunu göstermiştir. Tipik olarak, polifenoller gıdalarda glikosile edilmiş formlarında bulunur; bununla birlikte, konjugasyon içermeyen bileşikler de mevcuttur. Bunlar aglikonlar olarak bilinir. Polifenollerin en geniş araştırma sınıfı flavonoidlerdir.

Elma kabuğu, ete göre daha fazla oranda flavonoid içerir. Bu, kabuğun meyveyi zararlı ultraviyole ışığından ve patojenlerden koruduğu gerçeğine atfedilir.

Flavanoidler çoğunlukla kabukta bulunur ve şunları içerir: prosiyanidinler, kateşin, epikateşin, florizin ve kersetin glikozitleri. Elmalar ayrıca hidroksibenzoik ve hidroksisinamik asitler (klorojenik asit gibi) içerir. Bu polifenoller (pektin ile sinerji içinde), özellikle kardiyovasküler sistemde serbest radikal hasarına karşı koruma sağlamanın yanı sıra kolesterol düşürücü bir etki üretir.

Taze elma, elma şarabı veya elma takviyelerinin alımını inceleyen müdahale çalışmaları, kolesterolün düşürülmesiyle ilgili olarak çeşitli sonuçlar göstermiştir. Bu, hiçbir etkiden toplam dolaşımdaki kolesterolde hafif bir azalmaya kadar değişir. Bununla birlikte, beş klinik çalışmanın sistematik bir incelemesi, insanlarda çeşitli kardiyovasküler parametrelerde tutarlı bir iyileşme buldu.

Bunlar, taze veya kurutulmuş elmanın bir sonucu olarak azalan trigliserit ve LDL kolesterolü içeriyordu. Özellikle, elma suyu tüketiminin ardından aynı etki görülmedi.

Polifenoller ayrıca kesin anti-inflamatuar etkiler. Kanıtlar, elma alımının düşük CRP seviyeleri ile ilişkili olduğunu göstermektedir. Prosiyanidin ve floretin polifenollerinin anti-inflamatuar aktivite gösterdiği gösterilmiştir; spesifik olarak, proinflamatuar molekülleri yöneten genlerin transkripsiyona dayalı inhibitörleri olarak işlev görebilirler. Ayrıca prosiyanidinler, NF-KB’nin güçlü inhibitörleridir.

Çalışmalar, polifenol bakımından zengin gıdalar ile bağırsak mikrobiyotası arasında karşılıklı bir ilişki olduğunu kaydetti. Diyet polifenollerinin, Bacteroidetes’in büyümesini desteklerken, Firmicutes bakteri türünün büyümesini baskıladığı kanıtlanmıştır.

Firmicutes ve Bacteroidetes arasındaki oran tipik olarak bağırsak sağlığı için bir belirteç olarak kullanılır. Elma posasının, SCFA’ların üretimini artırarak ve bağırsak pH’ını artırarak, zararlı patojenlerin çoğalmasını engellerken yararlı mikrobiyotanın büyümesini destekleyerek sıçanlarda bağırsak sağlığını iyileştirdiği gösterilmiştir.

Polifenoller ayrıca disbiyozun (sindirim bozukluklarına yol açan bağırsak bakteri dengesizlikleri) önlenmesinde de rol oynar. Özellikle polifenil kersetin’in Firmicutes/Bacteroidetes oranını azalttığı ve diyete bağlı obezite (Erysipelotrichaceae, Bacillus, Eubacterium cylindroides) ile ilgili bakteri türlerinin büyümesini engellediği gösterilmiştir. Ayrıca, patojenik Escherichia coli  biyofilmleri, iltihaplanmayan bir molekül olarak da işlev gören floretin tarafından engellenir.

Elmanın tansiyon ve damar fonksiyonu üzerindeki etkileri

Hipertansiyon, KVH için bir risk faktörüdür ve birçok çalışma, flavonoid açısından zengin gıdaların hipertansiyon ve ardından KVH riskini azaltmada rol oynadığını göstermiştir. Hipertansiyonun nedensel mekanizmasının, genellikle bir vazodilatör olan biyoyararlı nitrik oksitte (NO) bir azalmanın neden olduğu endotelyal disfonksiyon olduğu düşünülmektedir.

Genel olarak, flavonoidler açısından zengin elma tüketiminin diyastolik kan basıncını düşürdüğü gösterilmiştir. Bu özellikle flavonoid epikateşin için geçerlidir.

Elma tüketimi, tüm nedenlere bağlı ölüm, kardiyovasküler hastalık, tip 2 diyabet (ve diğer metabolizma ile ilgili durumlar) riskinde azalma ile ilişkilendirilmiştir. Bütün elma tüketiminin vasküler fonksiyonu iyileştirdiği, özellikle sistolik kan basıncını düşürdüğü ve kolesterol seviyelerini düşürdüğü gösterilmiş olsa da, elma suyu gibi diğer formlardaki elmaların olumsuz etkilerle ilişkilendirildiğini belirtmek önemlidir. Bunun nedeni yüksek fruktoz, düşük lif içeriğidir.

Dikkat: Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır.