Ana Sultan Türbesi; Kütahya’nın Merkez İlçesi, Ana Sultan Mevkiinde yer almaktadır.
Kütahya – Afyonkarahisar karayolunun 25. km. sağ tarafta orman piknik alanı içindedir.
Kare planlı açık eyvanlı ve tek kubbeli, baldaken tarzındaki yapının kemerleri basıkçadır. Son onarımı 1980 yılında ressam ve neyzen Ahmet Yakupoğlu tarafından yaptırılmıştır.
Şair Şeyhi (Hekim Sinan) Türbesi; Kütahya’nın Merkez İlçesi, Şair Şeyhi Dumlupınar Mahallesi, Şair Şeyhi Caddesi üzerinde yer almaktadır.
14.yüzyılın sonu ile 15 yüzyılın başlarında yaşamış olan şair, II.Yakub döneminde Germiyan sarayında bulunmuştur. Kütahyalı olan Şeyhinin asıl adı Yusuf Sinanüddin olup, dönemin en önemli şairlerindendir.
Germiyan Beyi Süleyman Şah eğitimini üstlenerek şairi İran’ a göndermiştir. İran’ dan göz hekimi olarak dönmüş, Germiyan Beyi II. Yakub’ un , Osmanlı Padişahlarından Çelebi Mehmed ve II. Murad’ın özel hekimi olmuştur.
Divan edebiyatımızın ilk hiciv örneği ”Harname” si çok zarif ve ünlüdür. Divan-ı Şeyhi, Dürr’ül-akaid, Tıbbi Risalesi, Hüsrev-ü Şirin diğer eserleridir. Divanı 1438 yılında yazılmıştır.
“Bir eşek var idi zaif ü nizar Yük elinden katı şikeste vü zar Gâh odunda vü gâh suda idi Dün ü gün kahr ile kısuda idi Dudağı sarkmış u düşmüş enek Yorulur arkasına düşse sinek Arkasından alınsa palanı Sanki it artığıydı kalanı”
Dedebali Türbesi; Kütahya’nın Tavşanlı İlçesi yerleşim sınırları içerisinde yer almaktadır.
‘’Hace’ül-Haram’’ ve ‘’Mülayim Dede’’ adlarıyla bilinen Dedebali, Anadolu Türk Birliğinin sağlanmasında önemli görevler almış, sevilen ve hayırseverliği ile bilinen bir halk bilgesidir. 1394 yılında vefat etmiştir.
Tavşanlı merkezindeki Mülayim Tepe adıyla bilinen ve günümüzde mesire yeri olarak kullanılan tepeye defnedilmiş ve üzerine türbe yaptırılmıştır. Türbenin etrafı havuz ile çevrilidir.
Evliya Çelebi Kültür Sanat Evi; Kütahya’nın Merkez İlçesi, Saray Mahallesi, 2. Gümüş Eşik Sokak üzerinde yer almaktadır.
Kütahya’lı dünyaca ünlü seyyah, ilim adamı, tarihçi, yazar ve halk bilimci Evliya Çelebi’nin (1611-1683) doğduğu ev, Kütahya Belediyesi ve Kütahya Evliya Çelebi Kültür Hizmet ve Tarihi Eserleri Onarma Derneğinin destekleri ile Dedesi Kara Ahmet Bey’in Türbesinin yanına yeniden yaptırılmıştır.
Konağın yanında yer alan eski yapı da Kütahya Belediyesince kamulaştırılarak geleneksel el sanatlarımızın yaşatılacağı bir merkez haline getirilmiştir.
Mızık Çamı; Kütahya’nın Domaniç İlçesi, Domur Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır.
Osmanlı Devletinin kurucusu Osman Gazinin bebeklik beşiğinin kurulduğu karaçam cinsi bu çam, 1980 yılında doğal etkenler sonucu yıkılarak hayatiyeti sona ermiştir.
Çamın boyunun 11 metre, çevresinin 4.70 metre, yaşının da yaklaşık 740 yaşında olduğu tespit edilmiş olup, 15.07.1988 tarihinde Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından anıt ağaç olarak tescil edilmiştir.
Hayme Ana Türbesi; Kütahya’nın Domaniç İlçesi, Çarşamba Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır.
Osmanlı padişahı II. Abdülhamit, 1886 yılında Hayme Ana’nın kabrini buldurarak üzerine bugünkü türbeyi yaptırmıştır. Hayme Ana, Çarşamba köyünde her yıl eylül ayının ilk pazar günü gerçekleştirilen “Hayme Ana’yı Anma ve Göç Şenlikleri” etkinlikleriyle anılmaktadır.
Hayme Ana kimdir?
Hayme Ana, Osmanlı Devleti’nin kurucusu Osman Gazi’nin ninesi, Ertuğrul Gazi’nin annesidir. Oğuzların Bozok kolunun Kayı Boyuna mensup bir Türkmen (Yörük) kızıdır.
Kayı Boyu önce Ankara’nın batısındaki Karacadağ yöresine yerleşmiştir. Ankara’nın batısındaki Haymana ilçesi adını Hayme Ana’dan almıştır. Osmanlı obasının Söğüt ve Domaniç’e yerleşmesiyle belli bir dönem devlet idaresini eline alması ve devletin kuruluşunda hayati rol oynaması sebebiyle “Devlet Ana” olarak da anılmıştır. Ölümü üzerine Domaniç ilçesine bağlı Çarşamba köyüne gömülmüştür.
Aizanoi Antik Kenti; Kütahya’nın Çavdarhisar İlçesi yerleşim sınırları içerisinde yer almaktadır. Kütahya’ya 50 km uzaklıktadır.
Penkalas (Kocaçay) Irmağının yukarı kesiminde tanrıça Meter Steunene’nin kutsal mağarası civarında yaşayan Frigyalıların öncülü olarak antik kaynaklarda geçen Azan adlı mitoloji kahramanının su perisi Erato ile efsanevi kral Arkas’ın birleşmesinden Aizanoi şehrinin ortaya çıktığı sanılmaktadır.
Aizanoi kenti, antik Frigya’ya bağlı olarak yaşayan Aizanitis’lerin ana yerleşim merkeziydi. Kentin yüksek platosu üzerinde bulunan Zeus tapınağının çevresinde yapılan kazılarda, MÖ 3 bin yıllarına ait yerleşim izlerinin ortaya çıktığı görülmüştür.
Helenistik dönemde bu bölge değişimli olarak Bergama’ya ve Bithynia’ya bağlı iken MÖ 133’de Roma egemenliğine girmiştir. Roma imparatorluk döneminde tahıl ekimi, şarap ve yün üretimi sayesinde zenginleşmiş ve ünü bölge sınırlarını aşmış olan Aizanoi’de kesin kentleşme bulgularına ancak MÖ 1. yy. sonlarına doğru rastlanmaktadır. Yine ilk sikkelerin bu dönemde basıldığı bilinmektedir.
Aizanoi antik kenti en parlak dönemini MS 2 yy.’da yaşamış, büyük imar faaliyetleri görmüş ve bu dönemde birçok yapı inşa edilmiştir. Erken Bizans döneminde piskoposluk merkezi iken, 7. yy. dan itibaren bu önemini yitirmiştir. Tapınak düzlüğü Orta Çağda bir hisara dönüştürülmüştür. Selçuklular döneminde Çavdar Tatarları tarafından üs olarak kullanılmasından dolayı buraya Çavdarhisar adı verilmiştir.
Aizanoi 1824 yılında Avrupalı gezginlerce yeniden keşfedilmiş,1830-1840’lı yıllarda incelenmiş ve tanımlanmıştır. 1926 yılında M. Schede ve D. Krencker başkanlığında Alman Arkeoloji Enstitüsünce ilk kazılar yapılmıştır. 1970 yılından bu yana her yıl sistematik olarak devam kazı çalışmaları şu anda Pamukkale Üniversitesi Arkeoloji Bölümünden Doç. Dr. Elif ÖZER başkanlığında yürütülmektedir.
Roma döneminde Antik kentte yaklaşık 80.000 kişinin yaşadığı tahmin edilmektedir. Kalıntılar arasında Anadolu’daki en iyi korunmuş Zeus Tapınağı, 15.000 kişi kapasiteli tiyatro ve tiyatroya bitişik nizamda yapılmış 13.500 kişilik stadyum, iki hamam, dünyanın ilk ticaret borsa binası, sütunlu cadde, Kocaçay üzerinde ikisi ayakta kalmış beş köprü, iki agora, gymnasium, Meter Steunene kutsal alanı, nekropoller, antik bir bent, suyolları, kapı yapıları bulunmaktadır. Aizanoi antik kenti Efes, Bergama, Side gibi kentlerle çağdaştır.
Zeus Tapınağı
Irmağın batı kıyısına 200 m uzaklıkta etrafı sütunlu galerilerle çevrili 130,5×112 m boyutlarındaki alanın ortasında, bir podyum üzerine kuruludur. 8×15 ölçülerinde 120 adet İon ve 4 adet Korinti üslubunda sütunlarla dipteras planlı olarak inşa edilmiştir. Frig tanrıçası Meter Steunene’ye adanmış olan yer altı cellasına inen ve çatıya ulaşan bir merdiveni bulunmaktadır.
Anadolu’daki en iyi koruna gelmiş İon düzenindeki tapınaklardan biri olan yapının bezemelerinden özellikle akroterleri ilgi çekicidir. Batı alınlığında orta akroter akant dalları ve yaprakları arasında tanrıça Kybele’nin büstüyle bezenmiştir. Doğu alınlık akroterindeyse Zeus büstü bulunmaktadır. Dört sütunlu avlusu ve agorasıyla M.S. 117-138 yılları arasında yapılmış tapınağın ön galeri duvarlarında; imparotor Hadrian’i ve Aizanoi için önemli hizmetler görmüş Apuleius’u öven yazıtlar yer almaktadır.
Naşa Kaplıcaları; Kütahya’nın Simav İlçesi, Naşa Mevkiinde yer almaktadır. Simav ilçe merkezine 7 km. mesafededir.
Kaplıca alanına ulaşım, karayolu bağlantısı ile sağlanmaktadır. Demiryolu ulaşımı ise 90 km uzaklıktaki Tavşanlı’da bulunan tren istasyonundan sağlanmaktadır. İzmir’de bulunan havaalanına 225 km uzaklıktadır.
Naşa Sıcak Sularının kireçlenme, bel fıtığı, siyatik lumbago, romatizma, egzama, böbrek kumları, mide ülseri, nefrit, cinsel hastalıkları, guatr, cilt rahatsızlıklarına olumlu etkileri görülmektedir.
Çitgöl Kaplıcaları; Kütahya’nın Simav İlçesi, Çitgöl Mevkiinde yer almaktadır. Simav’a 4 Km., Çitgöl’e ise 1 Km. mesafededir.
Çitgöl Kaplıca tesislerinden düzenli olarak her saat başı Simav merkeze ve Çitgöl merkeze Belediye otobüsleriyle ulaşım hizmeti verilmektedir.
Çitgöl Kaplıca tesisleri bir oda bir salondan oluşan 70 M2 lik ve iki oda bir antreden oluşan 70 M2 lik müstakil apart dairelerden oluşmaktadır.
Günübirlik ziyaretler için ayrıca özel banyolar ve kapalı havuz hizmeti verilmektedir. Daireler 2 ya da 4 kişinin rahatça konaklayabileceği standartadır.
Tesislerde ihtiyaçlarınızı karşılamak üzere (market, lokanta, fırın, çay bahçesi, çocuk parkı, piknik alanları, kapalı halı saha gibi) gerekli ait yapı tesisleri yıl boyu hizmet vermektedir.
Simav merkezde, ana dallarda hizmet veren 1 Devlet Hastanesi ve Çitgöl merkezde 1 doktor ve ebeyle hizmet veren sağlık ocağı bulunmaktadır.
Eynal Kaplıcaları; Kütahya’nın Simav İlçesi yerleşim sınırları içerisinde yer almaktadır. Kaplıcalar, Frigya döneminden bu yana bilinir.
Simav Belediyesine ait bir işletmedir. Eynal kaplıcaları, 1989 yılında Bakanlar Kurulu kararıyla termal turizm merkezi ilan edildi. Kaplıca suyu; 163◦ derecedir.
Eynal termal; kronik dönemde romatizmal hastalıkların, kronik bel ağrısının, eklem hastalıklarının, yumuşak doku hastalıklarının, ortopedik rahatsızlıkların, beyin ve sinir hastalıklarının, nörolojik rahatsızlıkların tedavisi için tamamlayıcı unsur olarak öneriliyor.
Eynal Kaplıca tesislerinde, 188 adet apart daire ve 750 kişilik yatak kapasitesi vardır. Kaplıcada iki adet Türk hamamı vardır. Aquapark, Simav belediyesi işletmesidir. 3260 m2 alanı vardır.
