Ardahan: Kapan Taşlı Dam

Kapan Taşlı Dam; Ardahan’ın Posof İlçesi, Gürarmut (Koliskal) Köyü’nün Kapan Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır.

İlçe Merkezi’nden Gürarmut (Koliskal) Köyü’ne gün içerisinde belirli saatlerde toplu ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Kapan Mahallesi’nin kuzeyindeki çayırlık alanda yer alan yapının doğusundan Posof Çayı’nın bir kolu geçmektedir. 1740 m. yükseltide yer alan taşlı dam iç cephe olarak 3.30 x 5.70 m. ölçülerinde olup 1.80 m. yüksekliğe sahiptir.

Kuzey-güney doğrultulu olan bu yapı dikdörtgen bir plan da inşa edilmiş olup girişi doğuda yer almaktadır. Girişi taştan, duvarları farklı büyüklükteki taşlardan harçsız bir şekilde inşa edilmiş olan yapının üst köşeleri oval bir görünüm arz etmektedir.

Yapının en dikkat çekici özelliği ise iç cephe olarak tam ortasından taş bir kemer bağlamanın geçmesidir. Bulunduğu yerin zemini itibariyle toprağın tamamen altında bulunan yapı da kaçak kazı izlerine rastlanmıştır.

Paylaşın

Ardahan: Söğütlükaya (Hunemis) Kuleleri

Söğütlükaya (Hunemis) Kuleleri; Ardahan’ın Posof İlçesi, Söğütlükaya Köyü sınırları içerisinde yer almaktadırlar. İlçe Merkezi’nden Söğütlükaya Köyü’ne gün içerisinde belirli saatlerde toplu ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Söğütlükaya (Hunemis) Kulesi-1; Söğütlükaya Köyü’nün yaklaşık 1,5 km. güneybatısındadır. Batısından Posof Çayı geçen kule çayın akış yönüne göre doğuda yer almaktadır. 1520 m. yükseltide ki bir tepe üzerinde yer alan kule 8.10×11.20 ölçülerinde olup 1.60 m. duvar kalınlığına sahiptir. Doğu-batı doğrultulu inşa edilen kulenin üst kısımları yıkık bir halde olup kuzey, güney ve doğu duvarları hafif bombeli batı duvarı ise düz bir planda yapılmıştır.

Kaçak kazı izlerine rastlanılan kulenin duvar yükseklikleri incelendiğinde en kısa yeri kuzeydoğu köşesi olup 1.50 m. en yüksek yeri güneydoğu köşesi olup 5.20 m. yükseltiye sahiptir. Kule kalıntısının yapı malzemesi incelendiğinde köşelerde düzgün kesme taş, aralarda moloz yonu taş ve harç olarak ta çakıllı kum kullanılmıştır.

Söğütlükaya (Hunemis) Kulesi-2; Söğütlükaya Köyü’nün 2 km. batısındadır. Doğusundan Posof Çayı geçen kule çayın akış yönüne göre batıda bulunmaktadır. 1545 m. yükseltideki bir tepe üzerinde ana kaya üzerine inşa edilen kule 8 x 15 m. ölçülerinde olup 3 m. duvar kalınlığına sahiptir.

Kuzey-güney doğrultulu olan kule dikdörtgen bir plana yakın fakat bütün köşeleri bombeli bir şekilde inşa edilmiştir. Günümüze gelebilen kalıntıları itibariyle 5.20 m. yükseltiye sahip olan kulede kaçak kazı izlerine rastlanmıştır. Yapı malzemesi olarak farklı büyüklükteki taşların moloz yonu taş ve çakıllı harç ile birleştirilmesi sonucu inşa edilen kulenin Söğütlükaya Kulesi-1’e göre daha eski olduğu anlaşılmaktadır.

Paylaşın

Ardahan: Çakırkoç (Mere) Kalesi

Çakırkoç (Mere) Kalesi; Ardahan’ın Posof İlçesi, Çakırkoç Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. İlçe Merkezi’nden Çakırkoç Köyü’ne gün içerisinde belirli saatlerde toplu ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Kale, Çakırkoç Köyü’nün 500 m. kuzeydoğusundadır. Dışardan bakıldığında yarımadayı andıran 1480 m yükseltideki bir tepe üzerine inşa edilen kalenin doğu tarafında Değirmen Dere, batı tarafında Kör Dere, güneyinde 2550 rakımlı Ilgar Dağı ve kuzeyinde ise Posof Çayı yer almaktadır.

Bulunduğu yer itibariyle içinde bulunduğu coğrafya ya hakim bir konumda inşa edilen kale dikdörtgen bir plan arz edip doğu tarafından Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı geçmektedir. Doğu-batı doğrultulu olan kale batıda iç ve doğuda dış kale olarak ikiye ayrılıp iç kale 40 x 60, dış kale 40 x 180 ölçülerine sahiptir.

Kalenin günümüze kalan kalıntıları incelendiğinde doğu sur duvarının yüksekliği 5.70 m. duvar kalınlığı 1.10 m. batı sur duvarlarının yüksekliği 6.50 m. duvar kalınlığı 1.60 m. olup buradan anlaşılacağı üzere sur duvar kalıntılarının yüksekliği ve kalınlığı yer yer değişiklik göstermektedir. Kaçak kazı izlerine rastlanılan kalenin yapım malzemesi incelendiğinde moloz taş ve çakıllı kireç harcı kullanıldığı görülmektedir.

Paylaşın

Ardahan: Kumlukoz (Ğume) Altun Kalesi

Kumlukoz (Ğume) Altun Kalesi; Ardahan’ın Posof İlçesi, Kumlukoz Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. İlçe Merkezi’nden Kumlukoz Köyü’ne gün içerisinde belirli saatlerde toplu ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Kale, Kumlukoz Köyü’nün 800 m. kuzeybatısında yer almaktadır. 1503 m. yükseltide bulunan kale 8.50×13.80 ölçülerinde olup 90 cm. duvar kalınlığına sahiptir.

Doğu-batı doğrultulu olan kale ana kaya üzerine inşa edilmiş olup kuzey, güney ve doğusu uçurum şeklindedir. Yapıldığı yer itibariyle korunaklı bir yapı arz eden kalenin güney taraftaki uçurumun tam ortasında girişi üçgen biçimli bir mağara bulunmaktadır.

Kalenin günümüze ulaşabilen kalıntıları kuzey ve güney surlarıdır. Güneyinden bir dere geçen kalenin duvar örgüsüne bakılacak olursa orta büyüklükteki taşların çakıllı harçla birleştirilmesi ile yapılmıştır.

Paylaşın

Ardahan: Özbaşı (Ğıniye) Kalesi

Özbaşı (Ğıniye) Kalesi; Ardahan’ın Posof İlçesi, Özbaşı Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. İlçe Merkezi’nden Özbaşı Köyü’ne gün içerisinde belirli saatlerde toplu ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Kale, Özbaşı Köyü’nün 450 m. Güneydoğusundadır. 1520 m. yükseltide yer alan kale 15×50 m. ölçülerinde olup 1.30 m. duvar kalınlığına sahiptir.

Kuzey-güney doğrultulu olarak inşa edilen kalenin doğu tarafı uçum olup bu uçurumun altından bir dere geçmektedir. Kalenin günümüze kalan kalıntıları kuzey ve doğu surlarıdır.

Kuzey surun en yüksek yeri 6 m. iken doğu surun en yüksek yeri 9 m. yükseltiye sahiptir. Kaçak kazı izlerine rastlanılan kalenin yapımında moloz yonu taş malzeme tercih edilmiştir.

Paylaşın

Ardahan: Kol Kalesi

Kol Kalesi; Ardahan’ın Posof İlçesi, Kol Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. İlçe Merkezi’nden Kol Köyü’ne gün içerisinde belirli saatlerde toplu ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Kale, Kol Köyü’nün yaklaşık 1,5 km. doğusundadır. 1860 m. yükseltideki korunaklı bir tepe üzerinde ana kaya üzerine doğu-batı doğrultulu olarak inşa edilmiştir.

15 x 60 m. ölçüleriyle dikdörtgen bir plan arz eden kalenin duvar kalınlığı 1.20 m. olup yer yer değişmektedir. Doğu ve batı sur kalıntıları günümüze kadar gelebilen kalenin bulunduğu bölge Kurpagir olarak isimlendirilmektedir.

Güneyinden Çayağzı Deresi geçen kalenin girişi batı tarafta yer almaktadır. Kaçak kazı izlerine rastlanılan kalenin duvarlarının yapımında harç malzemesi kullanılmıştır.

Paylaşın

Ardahan: Erim (Dodopal) Kalesi

Erim (Dodopal) Kalesi: Ardahan’ın Posof İlçesi, Erim Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır.

İlçe Merkezi’nden Erim Köyü’ne gün içerisinde belirli saatlerde toplu ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Erim Köyü’nün 600 m. doğusundadır. 1628 m. yükseltideki bir tepe üzerinde yer alan kale Gürcistan devlet sınırına sıfır konumdadır. 30 x 10 m. ölçüleriyle dikdörtgen bir plan arz eden kale doğu-batı doğrultulu olup girişi doğuda yer almaktadır.

Günümüzde güney ve doğu sur kalıntılarının ayakta kalmayı başardığı kalenin duvarlarının yapım tekniğinde harçlı sistem kullanılmıştır. 1.15 m. kalınlığındaki kale surları orta büyüklükteki taşların harçla birleştirilmesi ile yapılmıştır.

Paylaşın

Ardahan: Yurtbekler (Cak) Kalesi

Yurtbekler (Cak) Kalesi; Ardahan’ın Posof İlçesi, Yurtbekler Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. İlçe Merkezi’nden Yurtbekler Köyü’ne gün içerisinde belirli saatlerde toplu ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Deniz seviyesinden 1693 m. yükseltide yer alan ve batısından Cak Suyu geçen kale Gürcistan devlet sınırına hâkim bir tepe üzerinde bulunmaktadır. 18 x 20 m. ölçülerine sahip olan kalenin duvar kalınlığı 1.10 m. dir.

Doğu batı doğrultulu uzanan kalenin girişi güney tarafta olup yıkık bir halde bulunmaktadır. Kalenin kuzey ve batı cepheleri oval, doğu ve güney cepheleri ise düz bir şekilde inşa edilmiştir.

Türkiye-Gürcistan sınırına yakın bir konumda bulunan kale askeri bölge içerisinde bulunması nedeniyle fazla bir tahribata uğramamıştır.

Fakat kısmen kaçak kazı izlerine rastlanmaktadır. Kale inşasında kum çakıllı harç ile beraber alt kısımlarda büyük blok taşlar kullanılırken üst kısımlarda daha küçük taşlar kullanılmıştır.

Paylaşın

Ardahan: Savaşır (Cancak) Kalesi

Savaşır (Cancak) Kalesi; Ardahan’ın Posof İlçesi, Savaşır (Cancak) Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. İlçe Merkezi’nden Savaşır (Cancak) Köyü’ne günün belirli saatlerinde toplu ulaşım araçları ile ulaşım sağlanmaktadır.

Savaşır (Cancak) Köyünün 400 m. doğusunda yer almaktadır. Gürcistan devlet sınırına yakın bir konumda bulunan kale doğu-batı doğrultulu olup 1715 m. yükseklikteki bir tepe üzerinde bulunmaktadır. Kale kalıntısının batı tarafında bir kule kalıntısı yer almaktadır. 11 x 14.20 m. ölçülerine sahip olan kulenin duvar kalınlığı 2.30 m. dir.

Kule kalıntısının en yüksek kısmı güney tarafta olup yaklaşık 16 m. en kısa kısmı ise doğu ve kuzey tarafta olup 4 m. yükseltiye sahiptir. Kulenin günümüze kalan duvar kalıntıları incelendiğinde köşe kısımlarda düzgün kesme taş, aralarda ise moloz taş ve harç kullanılmıştır.

Asya’dan Anadolu’ya bir geçiş noktası olan Ardahan bu stratejik konumu itibariyle tarih boyunca bu bölgede bulunan devletler arasında mücadelelere sebep olmuş ve sürekli el değiştirmek durumunda kalmıştır. Urartular, Arda Türkleri, Saka- İskit Türleri, Selçuklular ve Osmanlılar yörede yaşamış önemli uygarlıklardır.

Ardahan’ın kendine has özellikleri olan bir kültür mirası bulunmaktadır. Bu kültür mirası içerisinde kalelerde dikkat çekmektedir: Ardahan Kalesi, Savaşır (Cancak) Kalesi, Kinzi Kalesi, Sevimli Kalesi, Kalecik Kalesi, Şeytan Kalesi, Kurtkale, Kazan Kale, Altaş (Ur) Kalesi, Kırnav Kale

Paylaşın

Ardahan: Beykent (Vahla) Camii

Beykent (Vahla) Camii; Ardahan’ın Posof İlçesi, Beykent (Vahla) Köyün sınırları içerisinde yer almaktadır.

İlçe Merkezi’nden Beykent (Vahla) Köyün’ne günün belirli saatlerinde toplu ulaşım araçları ile ulaşım sağlanmaktadır.

Cami, 1251 hicri,1836 miladi tarihli olup, yöredeki en eski tarihli camilerdendir. Kareye yakın dikdörtgen tasarımlı ve ahşap direkler üzerine düz dam örtülü cami, son yıllarda yapılan onarımlarla tarihi kimliğinden epeyce kaybetmiş durumdadır.

Kapalı olduğu ve kullanılmadığı için içerisine giremediğimiz bu tarihi caminin de, yöredeki Kurşunçavuş (Sece) Camii ile aynı özelliklerde olduğu, ahşap işçilik açısından benzer örnekleri taşıdığı bilinmektedir.

Paylaşın