İsveç’in NATO Üyeliği: Macaristan’dan Süreci Geciktirme Sinyali

NATO üyeliği bekleyen İsveç’e Budapeşte’den “olumsuz” haber geldi. Parlamento Başkanı ve  iktidardaki Fidesz Partisi’nin kurucularından Laszlo Kover, Macaristan’ın İsveç’in NATO’ya katılma teklifini onaylaması gerektiğinden “emin olmadığını” belirtti.

Euronews Türkçe‘nin aktardığına göre; Sürecin daha da gecikebileceklerinin sinyalini veren Kover’in yorumları, Macaristan Dışişleri Bakanı’nın geçen hafta İsveçli mevkidaşına yazdığı ve bazı İsveçli siyasetçilerin Macar hükümetine yönelik “önyargılı ve haksız” suçlamalarına ilişkin endişelerini bir kez daha dile getirdiği mektubun ardından geldi.

İsveç, Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline tepki olarak geçen yıl NATO (Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü) üyeliği için başvurmuş ve ittifak üyelerinin çoğu bu başvuruyu hızla onaylamıştı.

NATO üyeliği için Türkiye ve Macaristan’ın onayını bekleyen İsveç’e Budapeşte’den “olumsuz” haber geldi. Ülkede bir televizyon kanalına konuşan Parlamento Başkanı ve  iktidardaki Fidesz Partisi’nin kurucularından Laszlo Kover, Macaristan’ın İsveç’in NATO’ya katılma teklifini onaylaması gerektiğinden “emin olmadığını” belirterek, sürecin daha da gecikebileceğinin sinyalini verdi.

Macaristan’ın onayı, İsveçli siyasetçilerin Macaristan’ın demokratik açıdan gerilediğine dönük açıklamaları dolayısıyla Temmuz 2022’den bu yana parlamentoda bekletiliyor.

Kover’in yorumları, Macaristan Dışişleri Bakanı’nın geçen hafta İsveçli mevkidaşına yazdığı ve bazı İsveçli siyasetçilerin Macar hükümetine yönelik “önyargılı ve haksız” suçlamalarına ilişkin endişelerini bir kez daha dile getirdiği mektubun ardından geldi.

İsveç, Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline tepki olarak geçen yıl NATO üyeliği için başvurmuş ve ittifak üyelerinin çoğu bu başvuruyu hızla onaylamıştı. Ancak Türkiye ve Macaristan henüz İsveç’in başvurusunu onaylamadı ve her iki ülke de bu konudaki tutumlarını yakından koordine ettiklerini açıkladı.

Stockholm, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın temmuz ayında düzenlenen NATO zirvesinde vaat ettiği gibi TBMM’nin ekim ayında yeni yasama dönemi için toplanmasının ardından Ankara’nın üyeliğini onaylamasını umut ediyor.

Macaristan parlamentosu bu ayın sonunda yeniden toplanacak ancak İsveç’in onayına ilişkin bir tartışma ve oylamanın gündeme gelip gelmeyeceği henüz belli değil.

Finlandiya ve İsveç, Rusya’nın 24 Şubat 2022’de Ukrayna’yı işgalinin ardından onlarca yıldır sürdürdükleri askeri tarafsızlık ilkesinden vazgeçerek NATO’ya katılmak için Mayıs 2022’de ortak başvuruda bulunmuştu.

Türkiye ve Macaristan’daki onay süreçlerinin tamamlanması sonrasında Finlandiya Nisan ayında 31’inci üye olarak İttifak’a katılmış, ancak Türkiye ve Macaristan’ın İsveç konusundaki çekinceleri sürmüştü. Bir ülkenin NATO’ya üye olabilmesi için tüm İttifak üyelerinde hükümetlerin onayının ardından meclis onayının da bulunması gerekiyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 11 ve 12 Temmuz tarihlerinde Litvanya’da düzenlenen NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’nde Türkiye’nin İsveç’in üyeliğine yönelik itirazını kaldıracağını duyurmuştu.

İsveç’in NATO’ya katılım protokolünü onaylayacak yerin TBMM olduğunu vurgulayan Erdoğan, onayın Ekim ayına yetişip yetişmeyeceğiyle ilgili bir soruya, “Şimdi bizim iki aylık bir meclis tatili var. Tabii Ekim ayında bu tatilden çıkma durumu söz konusu değil.

Zira birçok uluslararası sözleşmeler var birçok görüşülmesi gereken yasa önerileri var. Tabii bunların önem sırasına göre bu attığımız adım da burada yerini alacak. Ama mümkün olduğu kadar kısa zamanda bu işi bitirmek hedefimiz” demişti.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu, üç aylık aranın ardından mesaisine 1 Ekim Cumartesi günü yeniden başlayacak.

Paylaşın

Erdoğan’ın Macaristan Ziyareti: 6 Milyar Dolarlık Ticaret Hedefi

Budapeşte’de Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile görüşen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, sosyal medya platformu X’ten yaptığı açıklamada Türkiye ile Macaristan arasındaki ticari ilişkileri 6 milyar dolara çıkarmak istediklerini belirtti.

İki ülke arasındaki ekonomik ilişkiler, ihracat ve ithalat olarak bakıldığında, ya da doğrudan yatırımlar dikkate alındığında ihmal edilebilecek düzeyde. Her zirvede yıllardır konuşulan hedef, iki ülke arasında dış ticaret hacminin 6 milyar dolara ulaşabilmesi için de en az bir beş yıla daha ihtiyaç var. 2022 yılı rakamlarına göre Türkiye’nin Macaristan’a tüm ihracatı 254 milyar, ithalatı ise 363,7 milyar dolar.

Türkiye toplam ihracatının yüzde 40,6’sını Avrupa Birliği ülkelerine gönderiyor ve Macaristan da Avrupa Birliği üyesi. Türkiye dostu Macaristan AB içinde Türkiye’nin pozisyonlarını her anlamda destekliyor ve hatta bazıları tarafından Türkiye’nin AB içindeki “Truva atı” olarak da değerlendiriliyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Pazar günü Macaristan’ın Kuruluş Günü kutlamaları ve Macaristan’ın ev sahipliğinde düzenlenen Dünya Atletizm Şampiyonası etkinliklerinin bir bölümüne katılmak üzere Macaristan’ın başkenti Budapeşte’ye gitti. Erdoğan, Budapeşte’de Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile ikili ve heyetler arası görüşmeler gerçekleştirdi.

Macaristan Cumhurbaşkanı Katalin Novak ile de bir araya gelen Erdoğan, Budapeşte’de bulunan Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ve Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev ile de görüştü.

Erdoğan’ın Macar yetkililer ile temaslarında enerji alanında işbirliğini güçlendirme konusu ele alındı. Macaristan halihazırda doğal gaz ihtiyacının büyük bir bölümünü Rus gazını Karadeniz üzerinden Avrupa’ya taşıyan TürkAkım boru hattından karşılıyor.

Erdoğan, temaslarının ardından sosyal medya platformu X’ten yaptığı açıklamada Türkiye ile Macaristan arasındaki ticari ilişkileri 6 milyar dolara çıkarmak istediklerini belirtti.

Erdoğan, “İlişkilerimizin her alanında önemli gelişmeler kaydediyoruz. İkili ticaret hacmimiz 2022 yılında 3,5 milyar dolar düzeyini yakalayarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Müşterek gayretlerle 6 milyar dolar ticaret hacmi hedefine de kısa zamanda ulaşacağımıza inanıyoruz. İkili ilişkilerimizi tüm boyutlarıyla gözden geçirdiğimiz, münasebetlerimizi daha ileriye taşımak amacıyla atacağımız adımları ele aldığımız ziyaretimizin hayırlara vesile olmasını diliyorum” ifadelerini kullandı.

İki ülkenin gündeminde İsveç’in NATO üyeliği de vardı. Türkiye’nin yanı sıra Macaristan’da da İsveç’in üyeliğinin onay süreci henüz tamamlanmadı. Macaristan parlamentosu geçen Temmuz sonunda İsveç gündemiyle toplanmış, ancak yeterli çoğunluk sağlanamadığı için İsveç’in NATO üyeliğinin oylamaya sunulması ertelenmişti.

Her iki ülkenin de İsveç’in üyeliğini sonbahar ayında meclis gündemine getirmesi bekleniyor. Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto da Facebook’ta yaptığı açıklamada İsveç’in üyelik süreci konusunda Türkiye ile temas halinde kalmaya karar verdiklerine işaret etti.

İsveç’in NATO’ya katılımının tamamlanması için Türk ve Macar parlamentolarının onayı bekleniyor. Szijjarto, açıklamasında ayrıca “Ukrayna’nın Rus gazının Avrupa ülkelerine taşınmak üzere topraklarından geçmesine izin vermeyi durdurması halinde Sırbistan’ın gerekli transit kapasitesini sağlayacağına dair güvence verdiğine” değindi.

Erdoğan’a beş bakan eşlik etti

Cumhurbaşkanı Erdoğan’a, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanı Dış Politika ve Güvenlik Başdanışmanı Akif Çağatay Kılıç, Türkiye’nin Macaristan Büyükelçisi Gülşen Karanis Ekşioğlu ve Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Zafer Çubukçu da eşlik etti.

Ukrayna savaşının başlangıcından bu yana Kremlin ile ilişkilerini sürdüren tek AB üyesi ülke olan Macaristan, son yıllarda sadece Rusya’ya değil, Orta Asya ve Çin’e de yönelik bir Doğu’ya açılma politikası izliyor.

Paylaşın