Dikkat Çeken Rapor: Kumara Başlama Yaşı 15’e Düştü

2025 yılında Türkiye’de 15 yaş ve üzerindeki bireylerin yüzde 10,1’i hayatlarında en az bir kez kumar oynadı. Bu oran, Türkiye nüfusu dikkate alındığında yaklaşık 6,8 milyon kişinin hayatında en az bir kez kumar oynadığına işaret ediyor.

Yeşilay kumar ve sanal kumar bağımlılığını ele alan “Türkiye Kumar Raporu”nu yayımladı. Rapora göre Türkiye’de kumar ve sanal kumara başlama yaşının 15’in altına kadar düştü, 15 yaşın üzerindeki her 10 kişiden biri hayatında en az bir kez kumar oynadı.

Çalışmaya Türkiye’nin 26 ilinden 36 bin 334 kişi katıldı. Bu çalışmadan elde edilen verilere göre, 2025 yılında Türkiye’de 15 yaş ve üzerindeki bireylerin yüzde 10,1’i hayatlarında en az bir kez kumar oynadı. Bu oran dünya genelinde tahmin edilen yaygınlıktan düşük olmakla birlikte Türkiye nüfusu dikkate alındığında yaklaşık 6,8 milyon kişinin hayatında en az bir kez kumar oynadığına işaret ediyor.

Son 30 gün içinde kumar oynadığını ifade eden yüzde 6,6’lık kesim internet üzerinden yasa dışı bahis oynadıklarını ve yasa dışı bahsi çoğunlukla akıllı telefonları üzerinden oynadıklarını belirtti. Yasa dışı bahis oynama 15-24 yaş aralığındaki gençlerde diğer yaş gruplarına göre daha yaygın. Hayatlarında en az bir kez kumar oynamış bireylerin kişilerin yüzde 71’i 15-24 yaş arasında, yüzde 19’u ise 25-34 yaş arasında ilk defa kumar oynadığını ifade etti.

Kumara başlama yaş aralığı ise şöyle:

Yüzde 3,3: 15 yaş altı
Yüzde 71,2: 15-24 yaş
Yüzde 19,4: 25-34 yaş
Yüzde 6,1: Diğer yaşlar

Rapora göre kumar bağımlılığı da artıyor. Buna göre kumar bağımlılığı nedeniyle 2021’de 2 bin 140 olan Yeşilay Danışmanlık Merkezlerine başvuran kişi sayısı 2022’de 3 bin 444, 2023’te 4 bin 228 ve 2024’te 5 bin 812’ye yükseldi. Kumar bağımlılığı nedeniyle başvuranların sayısı ilk kez 2024’te alkol ve madde bağımlılığı nedeniyle başvuranların sayısını geçti.

Paylaşın

Gün Boyu Dinç Kalmaya Yardımcı Olacak 10 Alışkanlık

Bazı düzenli alışkanlıklar sadece günü en iyi şekilde değerlendirmeye değil, aynı zamanda iş ve özel hayatta uzun vadeli başarılar elde etmeye yardımcı olabilir.

Haber Merkezi / Uzmanlar, hayatta olumlu değişiklikler için iyi alışkanlıklar edinilmesi gerektiğini sıklıkla ifade ederler.

İşte gün boyu dinç kalmak için edinilebilecek alışkanlıklar:

Yeterli uyku: 7-8 saat kaliteli uyku, enerji seviyesini korur. Düzenli uyku saatleri belirlenmeli.

Dengeli beslenme: Kahvaltıda protein, sağlıklı yağlar ve kompleks karbonhidratlar tüketilmeli. Gün içinde şekerli atıştırmalıklardan kaçınılmalı, tam tahıllar ve sebzeler tercih edilmeli.

Su tüketimi: Dehidrasyon yorgunluğa neden olabilir. Gün içerisinde yeterli su tüketilmeli.

Hareket: Günde 20-30 dakika yürüyüş veya hafif egzersiz kan dolaşımını artırır ve enerji verir.

Kısa molalar: Her 1-2 saatte bir 5 dakikalık molalar verilmeli.

Kafein dengesi: Sabah bir fincan kahve faydalı olabilir, ancak öğleden sonra fazla kafeinden kaçınılmalı.

Doğal ışık: Gün ışığına maruz kalmak, melatonin üretimini düzenler ve uyanıklığı artırır.

Stres yönetimi: Meditasyon, derin nefes veya kısa mindfulness pratikleri zihinsel yorgunluğu azaltır.

Planlı gün: Zihinsel karmaşayı önlemek için görevleri önceliklendiren bir ajanda kullanılmalı.

Sosyal bağlantı: Çevredekiler ile kısa sohbetler enerjiyi yükseltebilir.

Paylaşın

Yaşlılıkta Beyin Sağlığını Korumak İçin Alışkanlıklar

Kronik olarak endişeli, kaygılı veya depresif olan kişilerde kortizol hormonunun seviyesi daha yüksektir. Aşırı stres beyinde kortizol birikmesine yol açarak beyin fonksiyonlarını bozabilir.

Haber Merkezi / Neyse ki yaşlandıkça beyin sağlığımızı korumak için her gün atabileceğimiz adımlar var. İşte beyninize iyi gelecek, kolaylıkla uygulayabileceğiniz günlük alışkanlıklar:

Zihinsel egzersiz: Bulmaca çözme, satranç oynama, yeni bir dil öğrenme veya enstrüman çalma gibi aktiviteler beyin fonksiyonlarını destekler.

Fiziksel aktivite: Günde 30 dakika yürüyüş, yoga veya hafif egzersiz, kan akışını artırarak beyne oksijen sağlar.

Sağlıklı beslenme: Akdeniz diyeti (balık, zeytinyağı, sebze, tam tahıllar), antioksidanlar (meyve, sebze) ve omega-3 (ceviz, somon) beyin için faydalıdır. Şeker ve işlenmiş gıdaları sınırlayın.

Yeterli uyku: Günde 7-8 saat kaliteli uyku, hafızayı güçlendirir ve toksinlerin temizlenmesine yardımcı olur.

Sosyal bağlantılar: Aile, arkadaşlarla vakit geçirme veya grup aktivitelerine katılma, bilişsel gerilemeyi yavaşlatır.

Stres yönetimi: Meditasyon, derin nefes egzersizleri veya mindfulness, kortizol seviyesini düşürerek beyin sağlığını korur.

Sigara ve alkolden kaçınma: Sigarayı bırakmak ve alkolü sınırlamak, beyin hücrelerini korur.

Rutin sağlık kontrolleri: Hipertansiyon, diyabet gibi durumların kontrolü, beyin sağlığını destekler.

Paylaşın

Sağlık Bir Yaşam İçin 11 Alışkanlık

Alışkanlık, çoğu zaman bilmeden tekrarlanan şeylerdir. Sağlıklı alışkanlık ise, genel anlamda fiziksel ve ruhsal sağlığa katkıda bulunan olumlu davranışlar ve uygulamalardır.

Haber Merkezi / İşte daha sağlıklı bir yaşam sürmenize yardımcı olabilecek 11 alışkanlık:

Günde 10.000 adım atın: Yürümek, genel sağlığı iyileştirmenin en basit ama en etkili yollarından biridir. Yürümek, kalp fonksiyonunu destekler, kiloyu kontrol altında tutar ve hatta zihinsel berraklığı artırır. İster sabah yürüyüşü olsun, ister telefon görüşmeleri sırasında tempo tutmak veya merdiven çıkmak olsun, o adımları atmak esastır.

Her gün 8 saat uyuyun: Uyku, bağışıklığı güçlendirir, hormonları dengeler ve odaklanmayı iyileştirir. Uykudan tasarruf etmek yorgunluğa, kötü karar almaya ve uzun vadeli sağlık sorunlarına yol açar. Serin, karanlık bir oda ve sabit bir uyku programı kaliteli dinlenmeye yardımcı olur.

Vücut ağırlığınızın kilogramı başına 0,8 gr protein tüketin: Protein, kas onarımını destekler, metabolizmayı aktif tutar ve enerji seviyelerini korur. Bitkisel veya hayvansal protein olsun, vücudun güçlü ve işlevsel kalması için düzenli bir alıma ihtiyacı vardır.

Her gün 30 dakika güneş ışığı alın: Güneş ışığı, güçlü kemikler, bağışıklık desteği ve ruh hali düzenlemesi için gerekli olan D Vitamini’nin en doğal kaynağıdır. Tercihen sabahları en az yarım saat dışarıda vakit geçirmek, vücudun sirkadiyen ritmini düzenlemeye yardımcı olur ve enerji seviyesini sabit tutar.

Ekrana bakmayı bırakın: Beyin, anlamlı aktivitelerle meşgul olduğunda gelişir. Ekran süresi sınırları belirlemek, sosyal medyayı bilinçli bir şekilde kullanmak ve gerçek aktivitelere katılmak zihinsel berraklığı korumaya yardımcı olur.

Kendinize sevgi ve nezaket gösterin: Zihnin tedavi edilme şekli fiziksel sağlığı etkiler. Olumsuz kendi kendine konuşma ve stres iltihabı artırır ve bağışıklığı düşürür. Minnettarlık, olumlu duygular ve öz bakım ritüelleri bir denge ve iç huzuru hissi oluşturur.

Yüzde 100 tam gıda: Sebzeler, meyveler, sağlıklı yağlar ve yağsız proteinler açısından zengin bir beslenme, temel besinleri sağlar ve kronik hastalıkları uzak tutar. İşlenmiş gıdalardan, ilave şekerlerden ve yapay katkı maddelerinden kaçınmak büyük bir fark yaratır.

Su: Su, sindirimi destekler, vücudu detoksifiye eder ve cilt sağlığını iyileştirir. Günlük en az 2-3 litre su içmek vücudun en iyi şekilde çalışmasını sağlar.

Mutluluk getiren bir şeyler yapın: Hobiler ve tutkular lüks değildir; zihinsel sağlık için gerekliliklerdir. İster resim yapmak, ister dans etmek, bir enstrüman çalmak veya bahçecilik yapmak olsun, her gün keyifli bir şey yapmak stresi azaltmaya ve mutluluk seviyelerini artırmaya yardımcı olur.

Her gün yeni bir şey öğrenin: Beyni aktif tutmak bilişsel gerilemeyi önler ve zihinsel keskinliği artırır. Okuma, podcast dinleme veya yeni bir beceri edinme yaratıcılığı harekete geçirir ve zihni genç ve meşgul tutar.

Nefes alın ve rahatlayın: Derin nefes alma ve farkındalık uygulamaları stresi azaltır, kan basıncını düşürür ve duygusal dengeyi iyileştirir. Her gün birkaç dakika meditasyon veya derin nefes egzersizleri genel sağlığı önemli ölçüde iyileştirir.

Paylaşın

Metabolizmanızı Yavaşlatan Altı Kötü Alışkanlık

Sağlıklı ve aktif bir metabolizma, daha fazla kalori yakmanızı sağlayarak kilo vermenizi sağlar. Metabolizma hızınız yaktığınız kalori miktarını belirler, ayrıca kan şekeri, kolesterol, trigliserit ve tansiyon seviyenize dikkat ederek vücuttaki dengenin korunmasına yardımcı olur.

Haber Merkezi / Hepimiz metabolizmayı hızlandırmanın çeşitli yollarını biliyor olsak da bilmediğimiz şey, metabolizmanızı yavaşlatacak basit şeyler/alışkanlıklar. İşte metabolizmanızı yavaşlatabilecek altı kötü alışkanlık;

Çok az yemek;

Birçok insan, daha az kalori almanın kilo vermelerine yardımcı olacağı konusunda yaygın bir yanılgıya sahip. Ancak az kalori alımının metabolizmayı yavaşlatabileceğini bilmek sizi şaşırtacaktır. Kilo vermek için kişinin kalori açığı oluşturması (yakabileceklerinden daha az kalori tüketmesi) gerekse de, çok az kalori almak geri tepebilir; vücudunuz yiyeceğin kıt olduğunu algılar ve kalori yakma hızını düşürür.

Hareketsiz yaşam tarzı;

Hareketsiz bir yaşam tarzı sürmek, her gün yaktığınız kalori sayısında önemli bir azalmaya yol açabilir. Ayakta durmak, temizlik yapmak, merdiven çıkmak, yemek pişirmek gibi her fiziksel aktivite kalori yakmanıza yardımcı olabilir. Bu tür aktiviteye egzersiz dışı aktivite termojenezi denir.

Protein;

Sağlıklı bir kilo kaybı için yeterli protein tüketmek önemlidir. Protein sizi daha uzun süre tok tutar ve vücudunuzun kalori yakma hızını artırır. Yiyecekleri sindirdiğinizde, yiyeceklerin termik etkisi olarak adlandırılan metabolizmada bir artış olur.

Dolayısıyla proteinin termik etkisi, yağ veya karbonhidrattan çok daha fazladır. Sadece protein yemek, metabolizmanızı yüzde 20-30 oranında artırırken, karbonhidratlar için yüzde 5-10 ve yağlar için yüzde 3 veya daha az artış gösterir.

Yeterince uyumamak;

Yeterli uyku almak genel sağlığı korumak için çok önemlidir. Daha az saat uyumak, kalp hastalığı, diyabet ve depresyon gibi hastalık riskinizi artırabilir. Yetersiz uyku ayrıca metabolizma hızınızı düşürebilir ve kilo almanızı artırabilir. Zamanında uyumamak da uyku döngünüzü bozabilir ve vücudunuzun sirkadiyen ritmini bozabilir.

Çok fazla rafine karbonhidrat tüketmek;

Rafine karbonhidratlar karmaşık karbonhidratlardan çok farklıdır. Kolayca sindirilirler ve kan şekeri seviyesinin yükselmesine neden olurlar, vücudunuz onları parçalamak için daha az enerji kullanır. Bu nedenle, çok fazla karbonhidrat tüketmek, vücudunuzun daha fazla çalışmasına ve kalori yakmanıza yardımcı olan tam tahıllara kıyasla metabolizmanızı yavaşlatır.

Sıkı diyetleri takip etmek;

Sıkı diyetleri takip etmek, özellikle egzersiz yaparken vücudunuzu temel günlük işleri yapmak için enerji tasarrufu yapmaya zorlar. Vücudunuz bu kalorilere yapışıp kilo vermeyi zorlaştırdığı için bu sıkı diyetler istediğiniz sonucu vermeyebilir.

Paylaşın