Hematüri nedir? Nedenleri, Belirtileri, Tedavisi

Her yaşta kadın erkek insanın karşılaşabileceği Hematüri, idrarda kan hücreleri (eritrosit, alyuvar) bulunması durumudur. Enfeksiyonlar, böbrek hastalığı, kanser ve nadir kan hastalıkları hematüriye neden olabilir. Bu nedenle mümkün olan en kısa sürede doktorunuzla konuşmalısınız.

Kanlı idrarın rengi içerdiği kan miktarına göre açık pembeden koyu kırmızı ya kadar değişir. Kanlı idrar bulanıktır; cam bir kap içinde bir süre hekletilirse üstte görece duru, altta ise kanlı çökelti nedeniyle daha koyu renkli ve hulanık iki bölüme ayrılır. İdrarda kan belirtisi boşaltım sisteminin herhangi bir yerinden kaynaklanabılır.

Böbrek taşları, idrar yolları veremi, kötü huylu tümörleri ya da enfarktüsü, akut glomerülonefrit, idrar borusu taşları, idrar kesesi tümörleri, veremi, taşları ya da basit bir idrar kesesi iltihabı ya da üretra taşları ve iltihabı buna yol açabilir. İdrarda kan her zaman gözle görülmeyebilir. İdrarın rengini değiştirmeyecek kadar azsa ancak kimyasal deneylerle ya da idrar çökeltisinin mikroskopla incelenmesiyle saptanabilir.

Nedenleri;

• İdrar yolu enfeksiyonu ile birlikte seyredebilir genellikle karın ağrısı,ateş ve idrarda yanma ile birliktedir. Mikroskopik ya da makroskopik olabilir
• Halk arasında nefrit olarak bilinen “pyelonefrit” olarak tıpta adlandırdığımız böbreğin dahil olduğu idrar yolu enfeksiyonunda görülebilir. Bir önceki maddedeki bulgu ve şikayetlere ilaveten üşüme-titreme ve kostovebral açı hassasiyeti dediğimiz hekimin tespit edebileceği bulgulara rastlanır
• “Nefrolitiazis”, “ürolitiazis” olarak tıpta adlandırdığımız böbrekte ya da idrar yollarının diğer seviyelerinde taş veya kalkül tespitinde görülür. İdrar yolu enfeksiyonu semptomları eklenebilir. Sırta ve kasıklara yayılan ağrı tanıda yardımcı olur
• Böbreğin inflamatuvar hastalıkları olarak tarifleyebileceğimiz “glomerulonefritler” bir diğer hematüri nedenimizdir. Hematüri genellikle makroskopiktir, idrarda köpüklenme, ellerde yüzde ayaklarda şişme belirgin semptom ve bulgularıdır
• Zorlu egzersiz seansları ya da ciddi yaralanmalar sonrası geçici masum hematüriler görülebilir. Tarif edilen durumların tekrarı olmadığı takdirde hematüri sebat etmez ve ağrısızdır
• İleri yaş erkek hastalarda operasyon gerektirecek kadar büyümüş prostat varlığında da hematüri görülebilir.
• Mesane, böbrek, prostat dokusuna ait kanserlerde de yine hematüri eşlik eder

Bunun yanında regl döneminde olduğunu hatırlatmayan kadınlarda, gıda boyası içeren gıdaları fazla tüketenlerde, kas yıkılımı artışı ile seyreden(zorlu fizik egzersiz, bir kısım ilaçlara bağlı, künt vasıflı travmalar sonrası) durumlarda yapılan idrar tetkikinde yalancı hematüri durumu görülebilir.

Teşhisi;

İdrardan kan gelmesi durumunda doktorunuz sağlık geçmişiniz hakkında size sorular soracak ve fizik muayene yapacaktır. Bu, doktorunuzun semptomlarınızı daha iyi anlamasına yardımcı olur. Daha sonra doktorunuz duruma göre sizden başka testler yaptırmanızı da isteyebilir. Bu testler genellikle aşağıdakileri içerir:

• İdrar tahlili: İdrar örneği üzerinde bir test yapılır
• İdrar kültürü: Bir enfeksiyonu kontrol eden idrar testidir
• İdrar sitolojisi: Anormal görünen hücrelerin olup olmadığını kontrol eden bir idrar testidir
• Sistoskopi: Mesanenin ve üretranın içine bakmak için sitokop adı verilen test cihazıyla yapılan teşhis yöntemidir
• Bilgisayarlı tomografi: Bilgisayarlı tomografi, karın ve pelvisin kesit görüntülerini oluşturmak için X ışınları ve bilgisayar kullanan bir testtir

Tedavisi;

Hematüri hastalığınızın nedeni ne tür tedavi alacağınızı belirleyecektir. İdrar yolu enfeksiyonu gibi bir enfeksiyon sorumluysa, doktorunuz enfeksiyona neden olan bakterileri öldürmek için antibiyotik reçete edecektir.

Büyük böbrek taşlarının neden olduğu hematüri tedavi edilmezse ağrılı olabilir. Reçeteli ilaçlar ve tedaviler taşları dökmenize yardımcı olabilir.

Doktorunuz taşları kırmak için ekstrakorporeal şok dalgası litotripsi adı verilen bir prosedür kullanmanızı önerebilir. Bu prosedür, böbrek taşlarını idrarınızdan geçebilecek şekilde küçük parçalara ayırmak için ses dalgalarının kullanılmasını içerir. Prosedür genellikle yaklaşık bir saat sürer ve hafif anestezi altında yapılabilir.

Prostat büyümesi hematüriye neden oluyorsa, doktorunuz alfa blokerleri veya 5-alfa redüktaz inhibitörleri gibi ilaçları reçete edebilir. Bazı durumlarda cerrahi de bir seçenek olabilir. Bunların haricinde, nedene bağlı olarak olası birçok tedavi görmeniz de mümkündür.

Dikkat: Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.