Dehidratasyon (Dehidrasyon) nedir? Tedavisi

Dehidratasyon (Dehidrasyon); Vücudun aşırı sıvı kaybetmesi ya da yeteri kadar sıvı alamaması olarak tanımlanabilir. Başka bir tanımla, vücudun fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için gereken sıvı miktarının karşılanamaması durumunda dehidrasyon meydana gelir.

Kaybedilen sıvının miktarına göre hafif, orta ve şiddetli olmak üzere 3 şekilde incelenir. Ağır dehidrasyon insan hayatını ciddi derecede tehdit eden önemli bir sağlık problemidir. Dehidrasyonun derecesi hem vücut belirtilerine hem de idrar testi, böbrek fonksiyon testi ve kan testlerine bakılarak değerlendirilir. Çocuklar, bebekler, yaşlılar ve kronik hastalığa sahip olanlar sıvı kaybına daha duyarlıdır. Özellikle yaşlılar ve bebekler susadıklarını tam olarak söyleyemedikleri için çok daha ciddi sağlık problemleri ile karşı karşıya kalabilir.

Dehidratasyon nasıl oluşur?

• Yoğun egzersiz yapılması durumunda vücut ısısının yükselmesi sonucunda ve ayrıca egzersiz devam ederken beynin susama durumunu baskılaması sonucunda dehidratasyon oluşabilir.
• Bağırsak rahatsızlıklarına bağlı olarak sıvı ve elektrolit kaybının artması sonucunda ortaya çıkar.
• Uçakta dehidratasyon yüksek rakımda bulunma durumlarında oluşur. Rakım yükseldikçe, oksijen seviyesi azaldıkça, nefes alıp verme hızı artış gösterir ve kalp ritmi artar. Bu durumda da vücut daha çok sıvı tüketmeye ve tükettikçe daha fazlasını dışarıdan almaya ihtiyaç duyar. Dehidratasyon aniden olan bir durum değildir, vücuda sıvı alınmadıkça yavaş yavaş etkileri ortaya çıkar. Bu nedenle düzenli olarak sıvı tüketmeyi ihmal etmemek gerekir.

Dehidratasyon belirtileri nelerdir?

Bu rahatsızlığın belli başlı belirtileri aşağıdaki gibidir:

• Artan vücut ısısı
• Dudaklarda çatlama gibi cilt kuruması örnekleri
• Baş dönmesi
• Sersemlik ve uykulu olma hali
• Çok su içmenize rağmen azalmayan susuzluk hissi
• Baş ağrısı
• Koyu renkli idrar
• Ağızda kuruma

Dehidrasyon tedavisi;

Dehidrasyon tedavisinde amaç, kaybedilen sıvı ve elektrolitlerin yerine konulmasıdır. Dehidrasyon derecesine ve nedenine göre hastalığın tedavisi belirlenir. Genellikle hafif ve orta derecedeki dehidrasyonda su tüketiminin artırılması en uygun çözümdür. Aşırı egzersize bağlı olarak gelişen sıvı kayıplarında elektrolit içeren sıvılar tercih edilebilir. Ağır dehidrasyon tablosunda ise hastanın en yakın sağlık kuruluşuna götürülmesi ve tedavinin doktor tarafından yapılması gerekir.

Not: Dehidrasyonun teşhisi ve tedavisi için aile hakimine ya da dahiliye doktoruna gidilebilir. Çocuklarda yaşanan dehidrasyon problemi için ise çocuk sağlığı konusunda uzmanlığına yapmış doktorlara gidilmesinde fayda vardır. Hastanın kaybettiği sıvı ve elektrolitler damar yoluyla verilir ve özellikle hayati önem taşıyan vakalarda hastanın hastaneye getirilmesi oldukça önemlidir.