Sıvı kaybı olarak da tanımlanan dehidrasyon, son derece önemli, ciddiye alınması gereken ve vücut sağlığını riske atabilecek sonuçlar doğuran bir problemdir. Hafif boyutta seyreden dehidrasyon kolaylıkla telafi edilebilir. Ancak şiddetli boyutlara ulaşan dehidrasyon organ yetmezliği ve bilinç kaybı gibi ciddi sorunlara yol açabilir.
Genel geçer bilgilere baktığımızda, her insanın günde yaklaşık 2,5 – 3 litre su tüketmesinin tavsiye edildiğini görüyoruz. Ancak esasen bu miktar, her insanın vücut ağırlığına ve beden kitle endeksine göre farklılık gösterebilir. Beslenme uzmanları, kişilerin sahip olduğu her bir kilo için 25 – 30 ml su tüketmesini tavsiye eder. Örneğin 80 kilo ağırlığında bir insanın günlük tüketmesi gereken su miktarı ortalama 2,4 litredir.
Dehidrasyon genellikle yaşlılarda ve çocuklarda görülmektedir. Bu kişiler dehidrasyona karşı daha hassastır. Olası bir riski önlemek adına gerekli tedbirler alınmalıdır. Yaz ayları geldiğinde daha sık görülen dehidrasyon, açık hava sporlarında da yaşanabilir. Bu durumu tetikleyen birçok faktör vardır. Pek çok kişi sadece terleme ile su kaybedildiğini düşünse de dehidrasyonu oluşturan çeşitli nedenler vardır.
Gebelikte dehidrasyon oluşması anne adayını endişeye düşürmektedir. Anne için su çok önemli bir maddedir. Bebeğin gelişimi su ile desteklenmektedir. Amniyotik kese için de önem arz eden su, plasentanın gelişmesinde etkilidir. Anne adaylarının stresli günler yaşamaması için günlük su tüketimine önem vermesi tavsiye edilir.
Aşağıdaki durumlarda sıvı kaybı meydana gelir;
- Urinasyon
- Kusma veya diyare
- Terleme
- Solunum, özellikle hızlı hızlı nefes alıp verme
- Sıcak veya nemli havalarda aşırı yorulmak
- Ateş
Belirtileri;
- Azalan kan hacminden dolayı hızlı kalp atışı yaşanır
- Deri gözenekleri kapandığından vücut ısısı artar
- Ciddi şekilde yorgunluk hissedilir
- Sporcularda kramplar meydana gelir
- Ağızda oluşan kuruluk ve dilin yapışması
- Koyu renkli idrar, beraberinde yaşanan kabızlık
- Şiddetli şekilde hissedilen baş ağrısı
- Uyku hali, baş dönmesi ve gergin ruh hali
- Tansiyon düşüklüğü dehidrasyon belirtileri arasındadır
Sıvı kaybı nasıl önlenir?
Bedeninizi sağlık sorunlarından korumak için beslenmenize dikkat etmelisiniz. Hangi doktora giderseniz gidin tüm rahatsızlıkların tedavisi için öncelikle size bol su içmenizi önerecektir. Çünkü su vücudunuzu aktif hale getiren ve enerji veren bir maddedir. Dehidrasyonu önlemek için yola bol su tüketerek çıkabilirsiniz.
- Eğer hastalık nedeniyle sıvı kaybı yaşıyorsanız, bu günlerde asitli ve şekerli gıdalardan uzak durmalısınız
- Yürüyüş ve spor öncesinde su tüketmelisiniz. Gideceğiniz ortama uygun kıyafetler seçerek sıvı kaybını önleyebilirsiniz
- Çanta taşımanız gerekiyorsa, ağırlığı en az seviyeye getirmelisiniz
- Her öğünde mutlaka sağlıklı sıvılar tüketmelisiniz. Ayran, çorba, taze meyve suyu ve su olabilir
- Güneşin etkilerinden kendinizi korumayı unutmayın. Çok rüzgarda ve güneşte kalırsanız su kaybı daha yoğun hissedilir
- Hamilelik döneminde yaşanan bulantılar, sıvı kaybını tetikler. Kusma sonrasında su içmelisiniz. Bu dönemde gün içinde mutlaka süt içmelisiniz. Süt hem bebeğin hem de sizin için önemli bir sıvı olmaktadır
Tedavisi;
Dehidrasyon tedavisine başlayan bir hastada öncelikle kaybedilen sıvı ve elektrolitler karşılanır. Çok şiddetli yaşanan dehidrasyon durumunda vakit kaybetmeden önlem alınır. Bu noktada aile hekiminiz veya dahiliye uzmanı ile görüşebilirsiniz. Kaybedilen sıvı, hastaya damar yoluyla verilir ve bir süre gözlem altında tutulur. Hastanın sıvı değeri normal rakamlara ulaştığında hasta taburcu edilir.
Dehidrasyonun şiddeti yapılan kan ve idrar testinin sonucuna göre belirlenir. Sonuç doğrultusunda doktorun uygun gördüğü tedavi yöntemi uygulanır. Bebek ve çocuklarda yaşanan dehidrasyon için içilebilen sıvı takviyeleri uygulanır. Bu takviyeler eczanelerde de satılmaktadır. Bebeklerde emzirme de etkili sonuç verecektir. Anne sütü ile sıvı kaybı önlenebilir.
