Muhtemelen “zaman paradır” ifadesini duymuşsunuzdur. Elbette, zaman tam anlamıyla para birimi olarak kullanılmaz, ancak zamanı para olarak düşünerek bazı güçlü imgeler yaratabilirsiniz.
Haber Merkezi / Örneğin, boşa harcanan zaman boşa giden paradır. Ya da iyi harcanan zaman bir yatırımdır.
İki ilgisiz veya dolaylı olarak bağlantılı şey arasındaki doğrudan karşılaştırmaya metafor denir. Ve “zaman paradır” örneğinde gördüğümüz gibi.
Yani metaforlar iletişimi geliştirmek için kullanılabileceği gibi zor olan bir kavramı açıklamanıza da yardımcı olabilir.
Metaforlar ve benzetmeler
Metaforlar bazen benzetmelerle karıştırılır, ancak ikisi aynı değildir. Bir benzetme, bir karşılaştırma yapar, “zaman para gibidir”; “fikir yarı pişmiş yemek gibidir” ifadesindeki gibi ‘gibi’ kelimesini kullanır. Benzetmeler, genellikle metaforlardan daha az etkiye sahiptir.
Basit metafor formatı “A, B’dir” şeklindedir, yani “zaman paradır”. Ancak metaforlar dolaylı veya örtük de olabilir: “Bu yarı pişmiş bir fikir.” Bu metafor fikirleri yarı pişmiş yiyeceklerle karşılaştırır, yiyeceklerden bahsetmeden!
Alegoriler de benzer bir edebi araçtır, ancak bir metafordan çok daha uzundur, alegoriler, bir fikri temsil etmek ve bir ahlaki ders iletmek için sembollere güvenir. Örneğin, Kaplumbağa ve Tavşan hikayesi iyi bilinen bir alegoridir.
Metaforik düşünme nedir?
Bilinmeyen bir fikri sıradan bir fikirle ilişkilendirerek karmaşık fikirlerin daha iyi anlaşılmasını sağlayabilirsiniz.
Diyelim ki iş döngüsü kavramını açıklamak istiyorsunuz. Çok sayıda kelime, tanım kullanabilir ve beş veya 10 dakika boyunca gevezelik ederek karşınızdakini sıkılmış halde bırakabilirsiniz.
Ya da bir metafor kullanarak anlatmak istediğinizi daha basitçe anlatabilirsiniz. Başka bir metafor kullanmak gerekirse, “ampul” aniden yanıyor.
Yeni düşünceleri ve yaratıcılığı göstermek için aydınlatılmış ampulü metaforu sık sık kullanır. Ampul metaforu, karanlıktan aydınlığa ani geçişi, neredeyse kazara gerçekleşen zahmetsiz bir “evreka” anını ima ediyor.
Basit bir ampul metaforunun, algılama üzerinde bu kadar derin bir etkiye sahip olabileceğini kim düşünebilirdi?
Karmaşık fikirleri açıklamak için şu dört adımlı metaforik düşünmeyi kullanabilirsiniz:
Ne anlatmaya çalıştığınızı belirleyin.
Vermek istediğiniz mesajın özünü belirleyin.
Aynı özelliğin, fikrin, duygunun, durumun vb. geçerli olduğu hayatınızdaki diğer örnekleri düşünün.
Anlattığınız durum için pek çok metafor olabilir; hedefinizle en iyi ilişki kuracak olanı seçin.
Metaforlarınızın karşınızdaki kişi veya kişiler tarafından anlaşılabilir olduğundan emin olun. Metaforlarınızın jargon gibi duyulması veya yanlış yorumlanması riski varsa, bir kez daha düşünün. İşin sırrı, hedefinizle anında uyumlu olacak bir metafor kullanmaktır.
Önemli noktalar
Metafor, birbiriyle ilgisiz veya dolaylı olarak bağlantılı iki şeyi karşılaştırır ve eşitler.
Metaforlar, anında ve akılda kalıcı anlayışa giden güçlü kısayollardır. Canlı imgeler uyandırırlar ve şeyleri yeni bir perspektiften “görmemizi” sağlarlar ve bu nedenle bir fikri iletmek veya bir problemi çözmek için yararlı araçlardır.
Karmaşık fikirleri açıklamak ve kalıpların dışına çıkmak için metaforik düşünmeyi kullanılabilirsiniz.
