Beyrut’ta İsrail Saldırısında Üst Düzey Hamas Lideri Öldü

Hamas’ın üst düzey liderlerinden Salih el Aruri, İsrail’in Lübnan’ın başkenti Beyrut’un güney banliyösü Dahiyeh’e düzenlediği insansız hava aracı saldırısında hayatını kaybetti.

Haber Merkezi / Hamas’ın askeri kanadı İzzeddin El Kassam Tugayları’nın kurucuları arasında yer alan Salih el Aruri’nin Hamas’ın Batı Şeria’daki askeri komutanı olduğu öne sürülüyordu.

Öte yandan Filistin – İsrail savaşının 88. gününde Gazze’deki Filistin Sağlık Bakanlığı, İsrail’in düzenlediği saldırılarda can kaybının son 24 saatte 207 artarak 22 bin 185’e ulaştığını duyurdu.

Bakanlık, saldırılarda yaralananların sayısının ise 57 bin 35’e çıktığını aktardı. Birleşmiş Milletler’e (BM) göre Gazze’de halkın yüzde 85’i yerinden edildi.

Filistin Sağlık Bakanlığı’na göre, 7 Ekim’den bu yana Batı Şeria’da İsrail askerleri veya yerleşimciler tarafından en az 321 Filistinli öldürüldü. Geçen yıl da bölgede 520’den fazla Filistinli öldürülmüştü.

Batı Şeria, 1967’deki Altı Gün Savaşı’ndan bu yana İsrail işgali altında ve İsrail ile Hamas arasındaki çatışmaların başlamasından bu yana gerilim tırmanıyor.

Savaş 2024 boyunca devam edecek

İsrail Ordusu Sözcüsü Daniel Hagari yeni yıl mesajında, bazı askerlerin özellikle de yedeklerin yeniden örgütlenmeleri için geri çekileceğini vurguladı. Sözcü “Bu adaptasyonlar, savaşa 2024’de de devam edebilmek için planlama ve hazırlığı amaçlıyor” dedi.

Hagari “İsrail Ordusu, yılın geri kalanında ek görevler olacağı ve savaşın devam edeceği anlayışıyla ileriyi planlamalı” dedi. Sözcü Hagari, bazı yedek birliklerin “gelecekte yapılacak operasyonlar öncesi enerjilerini yeniden toparlayabilmeleri için bu hafta çekileceklerini” belirtti.

Tugayların büyüklüğü yaklaşık 4 bin askere kadar değişebiliyor. İsrail ordusu Gazze’de kaç asker konuşlandırdığını açıklamıyor. Öte yandan askerlerin bir kısmının çatışmaların daha yoğun yaşandığı şehrin güney yarısına yönlendirildiği belirtildi. Asker sevkiyatı, Gazze’nin kuzey yarısında çatışmaların azaltıldığına işaret ediyor.

İsrail, Uluslararası Adalet Divanı’nda savunma yapacak

Güney Afrika’nın Filistinlilere soykırım yapmakla suçladığı İsrail, Birleşmiş Milletler’in en üst mahkemesi önünde kendisini savunacak.

İsrail başbakanlık ofisinden yetkili Eylon Levy, “İsrail devleti, Güney Afrika’nın saçma sapan kan iftirasını çürütmek için Lahey’deki Uluslararası Adalet Divanı (UAD) önüne çıkacak” dedi. Levy, Güney Afrika’yı, 7 Ekim tarihli Hamas saldırısına “siyasi ve hukuki kılıf uydurmakla” suçladı.

Güney Afrika, UAD’de açtığı davada, “İsrail’in Hamas’a karşı yürüttüğü askeri harekâtın Gazze’de yol açtığı ölüm, yıkım ve insani krizin boyutlarının uluslararası hukuka göre soykırım eşiğini aştığını” bildirdi.

Tel Aviv yönetimi, genel olarak kendisine karşı açılan uluslararası davaları haksız ve önyargılı bularak reddediyor. Güney Afrika, UAD’ye açtığı davada İsrail’i “Gazze’deki Filistinlileri yok etmeyi” amaçlayan “soykırım” eylemleriyle suçladı.

Dosyada, Tel Aviv’in “ayrım gözetmeksizin güç kullanımına başvurduğu ve bölge halkını zorla yerinden ettiği” ifade edildi. Dosyada, bir devlete yönelik hiçbir saldırının soykırıma karşı 1948 sözleşmesinin ihlal edilmesini haklı gösteremeyeceğini savunuldu.

UAD’nin İsrail aleyhine vereceği bir kararın ülkeyi siyasi ve ekonomik olarak izole edebileceği ifade ediliyor.

Paylaşın

‘Lübnan Tezkeresi’ TBMM Genel Kurulunda Kabul Edildi

Lübnan’da konuşlu UNIFIL’e katkı sağlayan TSK unsurlarının görev süresinin 1 yıl daha uzatılmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkeresi, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi.

Haber Merkezi / TBMM Genel Kurulunda, Lübnan’da konuşlu UNIFIL’e (Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Görev Gücü) katkı sağlayan TSK (Türk Silahlı Kuvvetleri) unsurlarının görev süresinin 1 yıl daha uzatılmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkeresi görüşüldü.

Görüşmelerin sonunda tezkere kabul edildi. Tezkereye Yeşil Sol parti Grubu ‘hayır’ oyu verirken diğer parti grupları ‘evet’ oyu verdi.

UNIFIL, 1978 yılında kuruldu. İsrail’in, 1982’de işgal ettiği Lübnan’ın güneyinden 2000 yılında çekilmesinin ardından toplamda 120 kilometre uzunluğundaki sınırın güvenliği UNIFIL’in denetimine geçti.

UNIFIL’in denetimindeki sınır için “Mavi Hat” tabiri kullanılıyor ve tüm bölgede güvenliği sağlamak üzere UNIFIL askeri devriye geziyor.

Paylaşın

İsrail, Gazze’de Hamas’a Ait Hedefleri Vurdu

Lübnan topraklarından İsrail’i hedef alan son roket saldırılarından Hamas’ı sorumlu tutan İsrail, Gazze’de Hamas’a ait olduğu belirtilen dört hedefi vurdu. İsrailli yetkililer Hamas’a ait silah imalat yerleri olduğu belirtilen yerlerin hedef alındığını açıkladı.

İsrail’in Gazze’yi vurması öncesinde Kudüs’te Mescid-i Aksa’da İsrail polisinin baskınıyla gerginlik yaşanmış; Gazze Şeridi ve Lübnan topraklarından İsrail’e roket saldırıları düzenlenmişti.

Lübnan topraklarından İsrail’i hedef alan son roket saldırıları, İsrail ve silahlı Lübnan Hizbullah’ı arasında 2006’da yaşanan savaştan bu yana ki en büyük saldırı.

Roket saldırılarından Hamas’ı sorumlu tutan İsrail ordusu, Lübnan’dan ateşlenen 34 adet roketin 25’inin hava savunma sistemleri tarafından etkisiz hale getirildiğini kaydetti.

Lübnan kaynaklı roket saldırılarında İsrail’in kuzeyinde sınıra yakın bölgede en az iki kişi yaralandı.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu Perşembe günü akşam saatlerinde, İsrail güvenlik güçlerinin bu hafta Kudüs’teki Mescid-i Aksa’ya iki kez baskın düzenlemesine karşılık olarak atılan roketlere güçlü bir yanıt sözü vermişti.

İsrail ordu sözcüsü Yarbay Richard Hecht, saldırının arkasında Hamas’ın olduğuna inandıklarını ve militan grup İslami Cihad’ın da işin içinde olmasının mümkün olduğunu söyledi.

Hecht, 2006’da İsrail’le bir ay süren savaşı yürüten Lübnanlı militan grup Hizbullah’ın saldırıdan haberdar olduğunu düşündüklerini ve İran’ın parmağı olduğundan şüphelendiklerini de sözlerine ekledi

Hamas roket saldırıların, grubun lideri İsmail Haniye’nin Beyrut’a yaptığı ziyaret sırasında meydana geldiğini doğruladı.

Ancak bir Hamas yetkilisi ziyaretin önceden planlandığını ve son gelişmelerle hiçbir ilgisi olmadığını söyledi. Füzeleri kimin fırlattığına dair herhangi bir bilgisi olmadığını da kaydetti.

ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Lübnan topraklarından İsrail’e yönelik roket saldırısı ve Gazze’den daha önce yapılan saldırılar kınandı; İsrail polisinin baskını sırasında Mescid-i Aksa’da yaşananlarla ilgili endişeler de ifade edildi.

Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Vedant Patel, İsrail’in meşru güvenlik kaygıları olduğunu ve kendini savunma hakkı olduğunu kaydetti; ancak aynı zamanda Kudüs’te de itidal çağrısında bulundu.

ABD Dışişleri Bakanlığı sözcü yardımcısı, “Kudüs’te kutsal yerlerin tarihi statükosunun korunmasının önemini vurguluyoruz. Statükoyu tehlikeye atacak tek taraflı eylemler bizim için kabul edilemez” dedi.

Ne olmuştu?

İsrail polisinin, Mescid-i Aksa’ya iki gece üst üste müdahale etmesi işgal altındaki Doğu Kudüs’te gerilimi tırmandırmış, olayların çıkmasına yol açmıştı.

İsrail ordusu, Lübnan’dan ülkenin kuzey bölgelerine bir dizi roket atıldığını ve ülkenin kuzey bölgelerinde uyarı sirenlerinin devreye girdiğini duyurmuştu.

İsrail Dışişleri Bakanlığı, saldırıda 34 roket fırlatıldığını bildirmişti. İsrail ordusu, akşam saatlerinde de Lübnan’dan İsrail’in kuzeyine üç havan mermisi atıldığını açıklamıştı.

Acil yardım servisi Kızıl Davut Yıldızı da saldırılarda şarapnel isabet eden bir İsraillinin hafif, bir kişinin de sığınağa kaçarken yaralandığını paylaşmıştı.

İsrail Ordusu, roket saldırılarının, Hamas’ın Lübnan’da konuşlu unsurları tarafından düzenlendiğini duyurmuş ve Hamas’ı sorumlu tutmuştu.

İsrail Ordusu, topraklarından İsrail’e roket atılmasında Lübnan hükümetinin de sorumluluğu bulunduğunu belirtmişti.

Paylaşın

Lübnan, Suriyelileri Geri Göndermeye Başladı

6,7 milyon nüfusa sahip ve kişi başına düşen mülteci sayısı açısından dünyada ilk sırada yer alan Lübnan, ülkede bulunan Suriyeli mültecileri Suriye’ye geri gönderme planını uygulamaya başladı.  

BBC Türkç’nin aktardığına göre, bugün itibarıyla yüzlerce kişi Suriye’ye dönmek üzere yola çıktı. Lübnan hükümeti Eylül’de açıkladığı plan kapsamında her ay 15 bin Suriyeli mülteciyi ülkelerine göndermeyi hedefliyor.

Yetkililer yaklaşık 700 mültecinin Çarşamba günü ülkenin sınırlarını korumaktan sorumlu Lübnan Genel Güvenlik ajansı tarafından koordine edilen gönüllü bir program kapsamında Suriye’ye dönüş yaptığını belirtti.

Lübnan hükümetine göre ülkede yaşayan Suriyelilerin sayısı 1,5 milyon. Birleşmiş Milletler (BM) Mülteciler Yüksek Komiserliği, kayıtlı mülteci sayısının 800 bin olduğunu söylüyor.

Lübnan’dan Suriye’ye dönmek isteyen mülteciler yıllardır kendi bireysel başvurularıyla bunu yapabiliyor. Hükümetin yeni planı ise organize ve kitlesel bir dönüş planını içeriyor.

Ancak BM, 2011’den bu yana iç savaşın sürdüğü Suriye’deki cephelerin durgun olmasına rağmen ülkede olası şiddet eylemleri ve gözaltı riski yüzünden büyük ölçekli geri dönüşlerin güvenli olmadığını belirtti.

2018 yılında Lübnan, Suriye’ye geri dönmek isteyen mültecilerin güvenli geri dönüşünü sağlayan bir program daha yürütmüştü.

Bu program kapsamında, Covid pandemisi öncesinde yaklaşık 400 bin Suriyeli’nin geri dönüşü sağlanmıştı.

Yakında görevden ayrılacak olan Lübnan Cumhurbaşkanı Michel Aoun, benzer bir programı bugün yeniden başlattı.

İnsan hakları örgütlerinden tepki

Uluslararası insan hakları örgütleri, Suriye’nin henüz geri dönüşler için güvenli olmadığı gerekçesiyle hükümetin planına karşı çıkıyor.

Son dönemde tarihinin en büyük ekonomik krizlerinden birini yaşayan Lübnan hükümeti artık Suriyelilere ev sahipliği yapamadığını ifade ediyor.

Lübnan’da 2019’da başlayan, Covid-19 salgınıyla birlikte artan, 2020’deki Beyrut Limanı patlamasıyla iyice derinleşen ekonomik kriz devam ediyor.

BM verilerine göre günümüzde Lübnan toplumunun yüzde 80’i yoksulluk sınırının altında yaşıyor.

Uluslararası Af Örgütü (Amnesty International) daha önce Suriye’ye geri gönderilen mültecilerin insan hakları ihlalleri ile karşılaştıklarını aktarıyor; mültecilere Suriye’deki güncel durum hakkında doğru ve yeterli bilgi paylaşımı yapılmadığını öne sürüyor.

Eylül ayında BBC Türkçe’ye konuşan Af Örgütü Lübnan araştırmacısı Reina Wehbi, “Uluslararası Af Örgütü’nün araştırması, Suriye yönetiminin bireylere yönelik çeşitli insan hakları ihlallerinde bulunmaya devam etmesi nedeniyle, mültecilerin dönüşünün güvenli olmadığını gösteriyor” demiş ve sözlerine şöyle devam etmişti:

“Vatana ihanet, muhaliflik veya ‘terörizm’ algıları, güvenlik güçlerinin suçlamalarını körüklüyor ve sonra da dönenlere işkence ve diğer kötü muameleleri uyguluyorlar. Bunlar arasında cinsel istismar ve tecavüz, hukuk dışı ve keyfi tutuklama ve zorla kaybetme de var.”

İnsan Hakları İzleme Örgütü (Human Rights Watch – HRW) ise Suriyelilerin geri gönderilmesinin “güvenli olmadığını ve yasa dışı olduğunu” söylüyor.

HRW Lübnan araştırmacısı Aya Majzoub Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Mültecilerin Suriye’ye zorla geri dönüşü, Lübnan’ın insanları açık bir işkence veya diğer zulüm riskiyle karşı karşıya oldukları ülkelere zorla geri göndermeme yükümlülüklerinin ihlali anlamına gelecektir. Suriye geri dönüş için güvenli değil” ifadesini kullandı.

Paylaşın

Lübnan’dan Suriyeli Mültecileri Zorla Çıkarırız Tehdidi

Lübnan Başbakanı Necip Mikati, ülkede yaşayan yaklaşık 1,5 milyon Suriyeli mültecinin Suriye’ye iadesi için uluslararası toplumdan destek istedi. Mikati aksi takdirde Suriyelileri zorla ülkeden çıkaracağını belirtti.

Altı milyonluk Lübnan nüfusunun neredeyse yüzde 25’ini Suriyeliler oluşturuyor. Lübnan, dünyada nüfusa oranla en çok Suriyeli mültecinin yaşadığı ülke.

BBC Türkçe’nin haberine göre, Mikati açıklamasını Birleşmiş Milletler’in desteklediği Lübnan Krizi Müdahale Planı programının bugün gerçekleştirilen açılışında yaptı. Lübnan hükümeti ile toplam 126 ulusal ve uluslararası partneri, Suriye savaşının ülkedeki etkileriyle mücadele etmek, ekonomiye katkı sağlamak ve kamu hizmetlerine destek vermek için 3,2 milyar dolarlık yardım talep etti.

Yaptığı açıklamada Mikati, Suriye krizinin başlangıcından 11 yıl sonra Lübnan’ın “artık bu yükü taşıyacak gücü kalmadığını” söyledi ve sözlerine şöyle devam etti:

“Uluslararası topluma sesleniyorum. Suriyeli göçmenlerin ülkelerine iadesi konusunda yardım etme çağrısında bulunuyorum. Aksi takdirde ülkemizin yasalarına uygun şekilde ülkeden çıkarılmaları için gerekli sürece başlayacağız.”

Lübnan Krizi Müdahale Planı, zorla yerinden edilmiş 1,5 milyon Suriyeli, 1,5 milyon Lübnanlı ve yaklaşık 209 Filistinli sığınmacıya, kamu kuruluşları ve yerel kurumlarla çalışarak insani yardım ve istikrar müdahaleleri sağlamayı hedefliyor.

BM, Lübnan’a 2015 yılından bu yana Lübnan Krizi Müdahale Planı aracılığıyla 9 milyar dolarlık destek sağladığını belirtiyor.

İnsan Hakları İzleme Örgütü ve Uluslararası Af Örgütü gibi kurumlar, Suriyeli mültecilerin zorla ülkelerine iadesinin doğru olmadığını söylüyor, şimdiye kadar geri gönderilen birçok kişinin insan haklarına aykırı şekilde, çok zor durumlarda yaşadığını iddia ediyor.

Lübnan’da ekonomi

Dünya Bankası’na göre Lübnan 1850’lerden beri dünya genelinde yaşanan en kötü ekonomik krizlerden biriyle karşı karşıya. Ülkede ekonomik kriz yüzünden ülkenin yüzde 80’inin yoksulluk sınırında yaşadığı düşünülüyor. Koronavirüs pandemisinden önce bile ülke ekonomisi bir çöküşe doğru gidiyordu.

Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) Ekim 2019’daki açıklamasına göre nüfusun yaklaşık üçte biri yoksulluk sınırı altında yaşıyor, işsizlik neredeyse yüzde 25’lerde seyrediyor ve ülke düşük büyüme ve yükselen enflasyonla başa çıkmaya çalışıyordu. Pandemi de ekonomiye bir darbe daha vurdu.

Ekonomi 2021’de tekrar hareketlenmeye başladığında ise para birimindeki değer kaybı, gıda, yakıt ve ilaç ithalatında daha yüksek fiyatlar ödenmesine yol açtı. Enflasyon arttı, kıtlıklar yaşandı.

Paylaşın