Konyalı Konağı; Kastamonu’nun Merkez İlçesi, Kırkçeşme Mahallesi sınırları içinde yer almaktadır.
1935-1936 yılları arasında Abdullah Konyalı tarafından yaptırılmıştır.Bina günümüze dek özgün halini korumuştur.
Kastamonu Valiliği Merkez İlçe Köylere Hizmet Götürme Birliği Hizmet Binası olarak Kırkçeşme Mahallesinde Temmuz / 1998 de Konyalı Ailesi varislerinden satın alınmıştır.
11.06.1999 tarihinde Kastamonu Valiliğince bakım ve onarımı yaptırılmıştır. 6 Ekim 1999 tarihinde hizmete açılmıştır.
Sepetçioğlu Konağı; Kastamonu’nun Merkez İlçesi, Honsalar Mahallesi sınırları içerisinde yer alır. Devrinin en güzel eseri örneğidir.
Sepetçioğlu Konağının yapılış tarihine ait bulguya rastlanamamıştır. Ancak Gökdere Caddesi’ne açılan giriş kapısı üzerindeki demir şebekede yazılı olan 1884 rakamı konağın yapılış tarihi olduğunu düşündürmektedir.
Kareye yakın dikdörtgen planlı olan yapı bodrum , zemin ve birinci kattan ibarettir. Turizm amaçlı, otel ve restoran yapımı için fonksiyon verilmek üzere, İl Özel İdaresine ait olan ve yıkılmaya yüz tutan konak 25.11.1999 tarihinde onarıma alınmıştır.
25.11.1998 tarihinde çatı onarımı ile işe başlanmıştır, 22.06.1999 tarihinde de restorasyonuna başlanmış olup 23.09.2000 tarihinde restorasyonu tamamlanmıştır.
Merkezi İstanbul’da bulunan Türk Eğitim Gönüllüleri Vakfına mahallede halka ve öğrencilere yönelik faaliyette bulunmak üzere tahsis edilmiştir.Bu Vakıf tarafından Sosyal ve Kültürel etkinliklerde kullanılmaktadır.
75. Yıl Cumhuriyet Evi; Kastamonu’nun Merkez İlçesi, Hepkebirler Mahallesi, Saylav ( 75. Yıl Cumhuriyet) Sokak üzerinde yer alır.
75. Yıl Cumhuriyet Evi, sivil mimari örneklerinden olup , yapının tarihine ait kesin bilgilere ulaşılamamıştır.
Türkiye Cumhuriyeti’nin 75. Yıl Kutlama etkinlikleri kapsamında bir Kastamonu Evinin korunması ve fonksiyon verilmesi amaçlanmıştır.
Kastamonu Valiliği 75. Yıl Kutlama Komitesince, tescilli yapıların yoğun olduğu Saylav “75. Yıl Cumhuriyet” Sokağı’nda özel mülkiyetteki bina satın alınmıştır.
05.08,1998 tarihinde bakım ve onarımı yapılmak üzere işe başlanmıştır. 75. Yıl Kutlama Komitesince onarım yapılmıştır.
Bakım ve onarımı tamamlanan binanın 10.12.1998 günü hizmete açılmıştır.
Kastamonu Evi, mahalli dokuma ürünü malzemelerle döşenmiş, bağışı gerçekleştirilen mahalli etnografik malzemelerle teşhiri yapılmıştır.
Sirkeli Konağı; Kastamonu’nun Merkez İlçesi, Beyçelebi Mahallesi, Atatürk Caddesi üzerinde yer almaktadır.
Sirkeli Konağı Mustafa Sirkeli tarafından üç katlı olarak yaptırılmaya başlanmış ancak ölümünün ardından yaşanılan maddi sıkıntılar sebebiyle büyük oğlu Mehmet Faik Sirkeli tarafından iki katta bitirilmiştir.
Metin Sirkeli’den edinilen bilgilere göre konağın 1893 – 1898 yılları arasında yapıldığı öğrenilmiştir.Konakta aile bir dönem kendisi oturmuş , daha sonraları kiraya verilmiştir.Konağın sanat okulu , ayakkabı atölyesi , terzi atölyesi ve bir dönemde Vali Konağı olarak kullanıldığı bilinmektedir.Ailenin soyadından dolayı “Sirkeli Konağı” olarak bilinir.
Kastamonu Valiliği İl Özel İdare Müdürlüğünce 31.12.1997 tarihinde satın alınmış, projeleri hazırlanıp Kurulda onaylandıktan sonra 31.07.1998 tarihinde onarım ve restorasyonuna başlanmış, 1999/ Ağustos’unda onarım ve restorasyonu tamamlanmıştır. Günümüzde Anadolu Hastanesi Kültür Merkezi olarak hizmet vermektedir.
İsmail Bey Konağı; Kastamnou’nun Merkez İlçesi, Beyçelebi Mahallesi, Atatürk Caddesi üzerinde yer alır.
İsmail Bey Konağı, adını Hacı İsmail Ağa’dan alır. Hacı İsmail Ağa, Fatih Sultan Mehmet’in öz dayısıdır ve İstanbul’un fethinde emrindeki askerleriyle birlikte büyük rol oynamıştır.
Rivayet edilir ki; Fatih Sultan Mehmet, dönemin Kastamonu valisi olan dayısı Hacı İsmail Ağa’dan İstanbul’un fethi için destek talebinde bulunur. Bu talebe kayıtsız kalmayan Hacı İsmail Ağa Fetihteki nüfuzu ve başarısıyla Fatih Sultan Mehmet’in minnettarlığını kazanmıştır.
Fakat Dayısının gücünün farkında olan Fatih Sultan Mehmet bu gücün iktidarlığını riske edebileceği ihtimalini düşünür ve Hacı İsmail’i Priştina Valiliği’ne atar. Nitekim Hacı İsmail, uzun yıllar Priştina valisi olarak görev yapar ve ömrü Priştina’da nihayet bulur. Kabri Priştina’dadır.
İsmail Bey Konağı, Hacı İsmail Ağa’nın Kastamonu Valisi olarak hayatını sürdüğü dönemden Kastamonu halkına miras olup günümüzde Otel ve Restoran olarak ziyaretçilere hizmet vermektedir.
Ballık Konağı; Kastamonu’nun Merkez İlçesi, Akmescit Mahallesi, Ballık Sokak üzerinde yer alır.
Yapılış tarihi Haziran 1906 Ballık Konağı, 2007 yılında restore edilmiştir.
Kastamonu mimari özelliğini taşıyan tarihi konağın özellikle tavan süslemesi büyük beğeni kazanırken konakta kırmızı kadifenin üzerine ağaç işleme iseel sanatlarının en güzel örneğini sergiliyor.
Günümüzde Yerel Yönetim belgeli otel olarak hizmet vermektedir.
Aşir Efendi Hanı; Kastamonu’nun Hepkebirler Mahallesi, Mutaflar Çarşısı Sokak üzerinde yer almaktadır.
Yapının iç kısmındaki kitabeden ebcet hesabıyla 1162 (1748 M.) tarihinde bitmiş olduğu anlaşılmaktadır.
Vakıf kayıtları Hacı Mustafa oğlu Aşir Efendinin yapıyı bitirerek Nasrullah Camisine vakf ettiğini ortaya koymaktadır.
Cem Sultan Bedesteni; Kastamonu’nun Merkez İlçesi, Hepkebirler Mahallesi, Nalburlar Çarşısı’nda yer alır.
Kitabesi olmadığından yapım yılı bilinmemektedir.
Bedestenin banisi olan Cem Sultan’ın 1469 yılında Kastamonu sancak beyi olduğu ve 5-6 yıl burada kaldığı dönemde yapıldığı düşünülmektedir.
Pembe (Balkapanı) Han; Kastamonu’nun Merkez İlçesi, Hepkebirler Mahallesi sınırları içerisinde yer alır.
1481 – 1512 yılları arasında Osmanlı Padişahı 2. Beyazıt tarafından yaptırılmıştır. Geçmiş yıllarda yangın geçirdiği bilinen Han’ın sadece kuzey cephesi ayakta kalabilmiş ve uzun yıllar harabe kalmıştır.
Bir dönem bal ticareti merkezi olduğundan Balkapanı, bir dönememde pamuk ticareti merkezi olduğundan Penbe Han denilmiştir. Penbe farsçada pamuk demektir. Ve günümüzde restaurant olarak işletilmektedir.
Aşirefendi (Urgan) Hanı; Kastamonu’nun Merkez İlçesi, Hepkebirler Mahallesi sınırları içinde yer alır.
1748’de ReisülküttapHacı Mustafa Efendi Yaptırmıştır. Revaklarla çevrili avlunun etrafında odalar yer alır.
Eskiden urgan ticareti yapılan han, halk arasından Urgan Hanı olarakta bilinmektedir.
