Hava Kirliliği Genel Sağlığı Nasıl Etkiliyor?

Hava kirliliğinin artması, son zamanlarda önemli bir çevre ve sağlık sorunu haline gelmiş durumda. Havayı kirleten maddeler sadece ciğerlerimize zarar vermekle kalmaz, aynı zamanda vücudumuzun diğer kısımlarına da ciddi şekilde zarar verirler.

Haber Merkezi / Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre, küresel nüfusun yüzde 90’ından fazlası, akciğer sağlığına zarar verebilecek zararlı gazlar ve parçacıklar içeren kirli havada nefes alıp vermeekte.

Havayı soluduğumuzda, solunum yollarımızı tahriş edebilecek ve nefes darlığına, öksürüğe, hırıltılı solunuma, astım ataklarına ve göğüs ağrısına neden olabilecek küçük, zararlı parçacıklara maruz kalırız.

Bu durum zamanla, kalbimizi, beynimizi, cildimizi ve diğer hayati organlarımızı etkileyen başka sağlık sorunlarının gelişmesine neden olabilir.

WHO’ya göre, kalp durması ve kalp krizi gibi kalp rahatsızlıkları dünya genelinde önde gelen ölüm nedenlerinden biridir. Uzmanlar, hava kirliliği ile kalbe kan, oksijen ve besin sağlayan koroner arterlerde oluşan plak arasında doğrudan bir ilişki olduğuna inanıyor.

Havayı kirleten maddeleri soluduğunuzda, partikül madde kan dolaşımında emilir ve daha sonra vücudun çeşitli organlarına gider. Kirli havada nefes aldığınızda, bağışıklık sistemi, havayı kirleten maddelerin bakteri olduğunu düşünür ve sizi kalp krizlerine daha yatkın hale getiren bir tepkiyi tetikler.

Felç, bunama ve bozulmuş bilişsel yetenekler gibi nörolojik durumlar hava kirliliği ile ilişkilendirilmiş durumdadır. Son araştırmalar, kirli havanın aslında beyin fonksiyonlarını etkileyebileceğini öne sürmektedir. Bazı araştırmalar, yüksek düzeyde hava kirliliğinin çocukların bilişsel yeteneklerine zarar verebileceğini, yetişkinlerin bilişsel gerileme riskini artırabileceğini ve hatta muhtemelen depresyona katkıda bulunabileceğini iddia etmektedir.

Havayı kirleten maddelere tekrar ve tekrar maruz kalmak cildinize de zarar verebilir. Hava kirliliğinin, çocuklarda akne, kırışıklık ve egzamaya yol açan oksidatif stresi tetiklediğine inanılıyor.

Hava kirliliği söz konusu olduğunda, gözleriniz de buna karşı savunmasız olabilir. Özellikle gözleriniz ozon (O3) ve nitrojen dioksite (NO2) maruz kaldığında konjonktivitlere de yol açabilir. Kontakt lens kullananlar bu tür komplikasyonlara daha yatkındır.

Hava kirliliğinin şiddetli olduğu bir zamanda, maske takmak ve uygun hijyeni sağlamak son derece önemlidir.

Paylaşın

Hava Kirliliği Zattüre Riskini Artırabilir Mi?

Metropol kentlerde özellikle kış aylarında artan hava kirliliği sağlığı her açıdan kötü etkilemeye devam ediyor. Sadece dışarıdaki hava kirliliği değil, iç mekan hava kirliliği de aynı derecede önemli bir sorundur. Her iki faktör de zatürre gibi tehdit edici durumlar da dahil olmak üzere önceden var olan solunum yolları sorunlarının ağırlaşmasına neden olmaktadır.

Haber Merkezi / Hava kirliliği, sağlıklı bir bireyin dahi astım gibi belirtiler yaşamasına neden olabilecek büyük bir sorun olsa da, zattüre, hava kirliliği tarafından ağırlaşan bir hastalık olabilir. Havada bulunan kirleticiler akciğerlerdeki iltihaplanma seviyesini artırabilir ve zamanında tedavi edilmezse ciddi sonuçlara neden olabilir.

Zattüre nedir?

Zattüre, akciğerlerin birinde veya her ikisinde bulunan hava keselerinin (alveoller) iltihaplandığı ve sıvı ile dolduğu enfeksiyonal bir durumdur. Alveoller, akciğerlerdeki temel işlev birimidir. Hava keselerinde yaygın bir iltihaplanma olduğunda, solunum komplikasyonlarına neden olabilir ve bir kişinin nefes almasını veya temel solunum fonksiyonlarını gerçekleştirmesi dahi çok zorlaşabilir. Zattüre, solunum komplikasyonları olan kişiler, küçük çocuklar veya yaşlılar (65 yaş üstü) için hayati tehlike oluşturabilir.

Zattürenin genellikle virüsler, bakteriler veya mantarlardan kaynaklandığı söylense de, bir kişinin havadaki patojenlerle kirlenmiş bir yüzeyle temas etmesi durumunda da ortaya çıkabilir ve son derece bulaşıcı hale gelebilir.

Zattüre, şüphesiz, hava kirliliği seviyeleri alevlendiğinde büyük bir sorun haline gelebilecek riskli bir solunum yolu enfeksiyonudur. Bilim insanları, hava kirliliğinin, ister içeride ister dışarıda olsun, zattüre ve diğer ciddi solunum problemleri riskini iki katına çıkardığını ve ayrıca ölüm riskini artırdığını söylemektedirler.

Zatürre, hastaneye yatış ve ölüm oranları aşağıdaki gruplar için daha yüksek olma eğilimindedir:

  • 5 yaşından küçük çocuklar
  • 65 yaşından büyükler
  • Hamile kadın
  • Ciddi solunum yolu komplikasyonlarından muzdarip olanlar

Belirtileri;

Enfeksiyon evresine bağlı olarak, zatürre genellikle hafif başlayabilir, kalıcı semptomlar gösterebilir. Solunum güçlükleri, göğüs tıkanıklığı, boğaz tahrişi dışında, aşağıdaki belirtiler dikkate alınmalıdır:

  • Ateş, titreme
  • Balgam eşliğinde öksürük
  • Nefes darlığı ve zorluklar
  • Nefes almak veya öksürmekle kötüleşen göğüs ağrısı
  • Mide bulantısı ve kusma
  • Tükenmişlik
  • Hızlı nefes alma veya hırıltı (çoğunlukla küçük çocuklarda)

Dikkat edilmesi gerekenler;

İster daha önce solunum hastalıklarıyla hiç karşılaşmamış biri olun, ister akciğer veya solunum bozuklukları öyküsü olan biri olun, kirli hava nefes almanızı zorlaştırmaz, aynı zamanda sağlığın bozulmasına neden olur. Bu nedenle, hava kirliliğinin sağlık üzerindeki tüm etkilerini azaltmak için önlemlerin eksiksiz olarak alınması önemlidir:

  • Dışarı çıkarken mutlaka maske (üç katlı bez maske veya N95) kullandığınızdan emin olun
  • İç mekan havalandırmasına dikkat edin
  • Grip zatürrenin bir numaralı nedeni olduğundan, riskleri minimumda tutmak için grip aşısı yaptırın
  • Aktif veya pasif sigaradan uzak durun
  • Bağışıklığınızı artırın
Paylaşın