Cildi Sıkılaştırmak İçin Bu Basit Tüyoları Deneyin!

Evde hazırlanan bakım ürünleri, tıbbi müdahaleler kadar iyi sonuçlar sağlamasa da cildinizin genel sağlığına ve görünümüne katkıda bulunabilir. Doğa, sıkı bir cilde sahip olmak için çeşitli çözümler sunar.

Haber Merkezi / İşte cildinizi sıkılaştırmaya yardımcı olabilecek bazı ev yapımı bakım ürünleri:

Nemlendirme: Cildin elastikiyetini korumak için uygun hidrasyon şarttır. Cildinizi nemli ve esnek tutmak için gün boyunca bol miktarda su için.

Sağlıklı Beslenme: Antioksidanlar, vitaminler ve mineraller açısından zengin bir beslenme rutini oluşturun. Meyveler, sebzeler, yağsız proteinler ve tam tahıllar gibi gıdalar cilt sağlığını ve kolajen üretimini destekleyebilir.

Yüz Egzersizleri: Düzenli yüz egzersizleri kas tonusunu ve kan dolaşımını iyileştirmeye yardımcı olabilir, bu da daha sıkı bir cilt görünümüne katkıda bulunabilir. Örneğin yüze hafifçe masaj yapmak ve hafifçe vurmak kan akışını hızlandırabilir.

Eksfoliasyon: Ölü cilt hücrelerini çıkarmak ve hücre yenilenmesini teşvik etmek için cildinize düzenli olarak peeling yapın. Aşırı pul pul dökülmeyi önlemek için bal ile karıştırılmış şeker veya yulaf ezmesi gibi yumuşak peeling maddeleri kullanabilirsiniz.

Masaj: Cildinize düzenli olarak masaj yapmak kan dolaşımını iyileştirebilir ve potansiyel olarak cilt sıkılığını artırabilir. Masaj için hindistancevizi yağı, zeytinyağı veya badem yağı gibi doğal yağları kullanabilirsiniz.

Yumurta Akı Maskesi: Yumurta akı cilt sıkılaştırıcı özelliğiyle bilinir. Çırpılmış yumurta akı maskesini yüzünüze uygulayın, yaklaşık 15 dakika bekletin ve ardından ılık suyla durulayın.

Aloe Vera Jeli: Aloe veranın rahatlatıcı ve nemlendirici özellikleri vardır. Taze aloe vera jelini cildinize uygulamak cildin dokusunu ve sıkılığını artırmaya yardımcı olabilir.

Salatalık: Salatalığın serinletici etkisi vardır ve cildi geçici olarak sıkılaştırabilir. Yüzünüze salatalık dilimleri koyabilir veya tonik olarak salatalık suyunu uygulayabilirsiniz.

Yoğurt Maskesi: Yoğurt, cildin pul pul dökülmesine ve sıkılaşmasına yardımcı olabilecek laktik asit içerir. Sade yoğurdu maske olarak uygulayın, yaklaşık 15 dakika bekletin ve sonra durulayın.

Yeşil Çay: Yeşil çay, cildin elastikiyetini artırmaya yardımcı olabilecek antioksidanlar açısından zengindir. Soğutulmuş yeşil çay poşetlerini kompres olarak kullanabilir veya yeşil çay ekstraktını cildinize uygulayabilirsiniz.

Zeytinyağı: Cildinizin nemlenmesine ve dokusunun iyileşmesine yardımcı olmak için cildinize zeytinyağıyla masaj yapın. Zeytinyağı cilt sağlığına fayda sağlayabilecek antioksidanlar içerir.

Sigara içmekten ve Güneşe Maruz Kalmaktan Kaçının: Sigara içmek ve aşırı güneşe maruz kalmak cildin erken yaşlanmasına katkıda bulunabilir. Sigarayı bırakmak ve güneşten korunmak cilt sıkılığının korunmasına yardımcı olabilir.

Paylaşın

Taliban Yönetimindeki Afganistan’da Kadınların Ulusal Parka Girişi Yasakladı

Taliban, kadınların Band-e-Amir ulusal parkına girişini yasakladı. UNESCO, parkı “doğal olarak oluşmuş özel jeolojik yapıya sahip, doğal ve eşsiz güzellikte göllerin yer aldığı bir bölge” olarak tanımlıyor.

İnsan Hakları İzleme Örgütü’nden Fereshta Abbasi, yasak kararının Kadın Eşitlik Günü’nde alındığını hatırlattı ve durum için “Afgan kadınlarına yönelik tam bir saygısızlık” ifadelerini kullandı.

Afganistan’ın Fazilet Yayma ve Ahlaksızlığı Önleme Bakanı Muhammed Halid Hanefi, kadınların park içindeki örtünme kurallarına uymadığını söyledi. Hanefi, dini görevlilerden ve güvenlik birimlerinden, bir çözüm bulunana dek kadınların parka girişini yasaklamalarını istedi.

2009’da Afganistan’ın ilk milli parkı olan Band-e-Amir, ülkenin önemli turizm merkezlerinden birisi. Park, ayrıca aileler arasında da oldukça popüler. Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) parkı “doğal olarak oluşmuş özel jeolojik yapıya sahip, doğal ve eşsiz güzellikte göllerin yer aldığı bir bölge” olarak tanımlıyor.

Afgan ajansı Tolo News’un aktardığına göre Hanafi, parkı görmek için parka gitmenin “zorunlu olmadığını” söyledi. Bamiyan’daki dini önderler, parkı ziyaret eden ve kurallara uymayan kadınların bölgeye gelen ziyaretçiler olduğunu belirtti.

Tolo News’e konuşan Bamiyan Şii Ulema Konseyi Başkanı Sayid Nasrullah Waezi, “Örtünme eksikliği veya kötü örtünülen türbanla ilgili şikayetler var ama bunlar Bamiyan sakinleri için değil. Başka yerlerden buraya geliyorlar” dedi. Eski bir Afgan milletvekili olan Meryem Solaimankhil, yasağı eleştiren bir şiirini sosyal medya hesabından paylaştı ve “Geri döneceğiz, bundan eminim” dedi.

İnsan Hakları İzleme Örgütü’nden Fereshta Abbasi ise yasak kararının Kadın Eşitlik Günü’nde alındığını hatırlattı ve durum için “Afgan kadınlarına yönelik tam bir saygısızlık” ifadelerini kullandı.

Taliban’dan BM’ye tepki

Öte yandan Afganistan’da yönetimi elinde bulunduran Diyubendi İslamcı hareketi ve askeri organizasyonu Taliban, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından, Afganistan’daki IŞİD (Irak Şam İslam Devleti) tehdidi ile ilgili rapora itiraz etti.

Taliban Hükümet Sözcüsü Sabihullah Mücahid,  Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGJK) raporunun, “asılsız suçlamalar” içerdiğini belirterek, iktidarı ele geçirdiğinden bu yana Taliban’ın IŞİD’e karşı “yüzlerce operasyon” düzenlediğini ve bu örgütün kapasitesini, “sıfır faaliyet” gösterdiği bir seviyeye düşürdüğünü ifade etti.

Taliban, ideolojik yakınlığına rağmen IŞİD ile, bu örgütün Afganistan’da organize olmaya başladığı 2015 yılından bu yana sert bir mücadele içinde. 2021’in Ağustos ayında Taliban’ın Kabil’e girerek ülkeyi yönetmeye başlamasının ardından da IŞİD pek çok ölümcül saldırı düzenlemişti.

BM Terörle Mücadele Ofisi Başkanı Vladimir Voronkov, kısa süre önce yaptığı açıklamada, Afganistan’daki durumun giderek karmaşık bir hal aldığını ve ülkede 20’den fazla terör örgütünün aktif olduğunu belirtmişti. Taliban’ın bu iddiaya verdiği yanıtta, Voronkov’un dile getirdiği iddiaların ya eksik bilgilendirmeden kaynaklandığı, ya da IŞİD’e moral vermek ve bölgeyi istikrarsızlaştırmak için dile getirildiği ifade edildi.

Siyasi gözlemciler, IŞİD’in Afganistan’da Taliban’ı bölmeye ve Taliban’ın dış kaynaklarını kesmeye çalıştığını öne sürüyor.

(Kaynak: DW Türkçe, BBC Türkçe)

Paylaşın

Yaz Aylarında Takılara Nasıl Stil Verilir?

Yazın takacağınız takıların en önemli yönünün eğlenmek ve kişisel tarzınızı ifade etmek olduğunu unutmayın. Benzersiz ve göz alıcı kombinasyonlar oluşturmak için farklı parçaları denemekten ve karıştırmaktan korkmayın.

Haber Merkezi / İşte yaz takılarınızı şekillendirmenize yardımcı olacak bazı ipuçları:

Hafif Takılar: Hafif ve sıcakta takması rahat olan takı parçalarını seçin. Ağır veya hacimli takılar sıcak yaz günlerinde rahatsızlık verebilir.

Canlı Renkler: Yazın canlı ve renkli takılar takmanın mükemmel zamanıdır. Yazın parlak değerli taşlar, boncuklar veya emaye vurgulara sahip parçaları tercih edin.

Narin Kolyeler: Narin kolyeler, yaz kıyafetlerine derinlik ve ilgi katmanın uygun bir yoludur. Şık, katmanlı bir görünüm yaratmak için farklı uzunluklarda ve dokularda kolyeler seçin.

Doğal malzemeleri tercih edin: Deniz kabuğu, ahşap veya dokuma elyaflar gibi doğal malzemelerden yapılmış takıları düşünün. Bu malzemeler, kıyafetinize yazlık bir dokunuş katabilecek bohem veya plaj havasına sahiptir.

Metalleri karıştırın ve eşleştirin: Yaz takılarınızı şekillendirirken metalleri karıştırmaktan korkmayın. Altın, gümüş ve hatta renkli metaller benzersiz ve eklektik bir görünüm yaratabilir.

Bileklikleri ve halhalları üst üste dizin: Birden fazla bileklik ve halhalı bileğinize istifleyerek eğlenceli bir görünüm oluşturun. Şık bir etki elde etmek için farklı dokuları, renkleri ve genişlikleri karıştırın.

Gösterişli küpeler: Cesur ve renkli küpelerle kendinizi ifade edin. Yaz kıyafetlerinize kişilik katmak için büyük halkalar, püsküllü küpeler veya karmaşık tasarımlı küpeler seçin.

Halhallar ve ayak parmak halkaları: Yaza hazır ayaklarınızı halhal ve ayak parmağı halkalarıyla süsleyerek sergileyin. Bu zarif parçalar sandaletlerinize veya açık burunlu ayakkabılarınıza zarafet ve bohem bir hava katabilir.

Yakayı düşünün: Kolye seçerken kıyafetinizin yakasını göz önünde bulundurun. Daha uzun kolyeler, derin yakalı veya V yakalı üstlerle iyi uyum sağlarken, daha kısa kolyeler veya tasma kolyeler, yüksek yakalı veya kayık yakalı üstlerle güzel bir şekilde eşleşir.

Daha azı daha fazladır: Farklı mücevher parçalarını denemek eğlenceli olsa da bazen daha azının daha fazla olduğunu unutmayın.

Paylaşın

Pürüzsüz Bir Cilde Sahip Olmanın 10 Yolu

İpek gibi pürüzsüz bir cilde sahip olmak, birçoklarının ulaşmayı arzuladığı bir hedeftir. Pürüzsüz bir cilt, cilt bakımı uygulamaları, sağlıklı alışkanlıklar ve tutarlı rutinlerin bir kombinasyonunu içerir.

Haber Merkezi / İşte pürüzsüz ve ışıltılı bir cilde ulaşmanıza ve onu korumanıza yardımcı olacak 10 etkili yol:

Nazikçe Temizleyin: Cildinizin doğal yağlarını yok etmeden kiri, yağı ve makyajı çıkarmak için yumuşak, sülfatsız bir temizleyici kullanın. Aşırı temizlikten kaçının çünkü kuruluğa ve tahrişe neden olabilir.

Eksfoliasyon: Düzenli peeling, ölü cilt hücrelerinin yok edilmesine yardımcı olur ve hücre yenilenmesini destekler. Daha pürüzsüz bir cilt için haftada 1-3 kez hafif bir eksfoliyant (kimyasal veya fiziksel) kullanın.

Nemlendirme: Bol su içerek ve iyi bir nemlendirici kullanarak cildinizin nemli kalmasını sağlayın. Nemlendirilmiş cilt dolgun ve parlak görünür, pürüzlü görünüm azalır.

Güneş Koruması: Bulutlu günlerde bile her sabah en az SPF 30 içeren geniş spektrumlu bir güneş koruyucu uygulayarak cildinizi güneşin zararlı UV ışınlarından koruyun.

Dengeli Beslenme: Antioksidanlar, vitaminler ve esansiyel yağ asitleri açısından zengin bir beslenme, sağlıklı cildi destekleyebilir. Öğünlerinize meyve, sebze, tam tahıl, yağsız protein ve sağlıklı yağları ekleyin.

Omega-3 Yağ Asitleri: Omega-3 yağ asitleri açısından zengin yağlı balık, keten tohumu ve ceviz gibi gıdalar cildin elastikiyetini ve nemini korumaya yardımcı olabilir.

Düzenli Egzersiz: Fiziksel aktivite kan dolaşımını iyileştirir ve bu da cilt hücrelerinin beslenmesine yardımcı olabilir. Terlemeyi gidermek ve gözeneklerin tıkanmasını önlemek için egzersiz yaptıktan sonra duş almayı unutmayın.

Yeterli Uyku: Her gece 7-9 saat kaliteli uyku hedefleyin. Uyku sırasında vücudunuz cildinizi onarır ve gençleştirir, bu da daha pürüzsüz bir cilde yol açar.

Stres Yönetimi: Kronik stres cildinizin sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir. Stres seviyelerini kontrol altında tutmak için meditasyon, derin nefes alma veya yoga gibi rahatlama tekniklerini uygulayın.

Cilt Bakım Rutini: Cildinizi temizlemeyi, toniklemeyi, nemlendirmeyi ve güneş koruyucuyla korumayı içeren tutarlı bir cilt bakımı rutini oluşturun. Ayrıca cildinizin ihtiyaçlarına göre serumlar ve maskeler gibi hedefe yönelik ürünleri de dahil edebilirsiniz.

Pürüzsüz bir cilde ulaşmak aşamalı bir süreçtir ve sonuçların farkedilmesi zaman alabilir. Cilt bakımı çabalarınızda sabırlı ve tutarlı olun ve cilt tipinize ve endişelerinize göre kişiselleştirilmiş tavsiye ve öneriler için bir dermatoloğa danışmayı düşünün.

Paylaşın

Bitki Bazlı Beslenmenin Tehlikeli “Yan Etkileri”

Kilo verme ve sağlıklı kiloyu koruma söz konusu olduğunda bitki bazlı beslenme en iyi çözümlerden biri olarak kabul edilir. Ayrıca, birçok kişi için bitki bazlı beslenme sağlıklı yaşamanın yoludur.

Haber Merkezi / Son yıllarda bitki bazlı beslenmenin popülaritesi artarken, birçok kişi geleneksel omnivor beslenmeden bitki kaynaklı gıdalardan oluşan beslenmeye geçiş yapmış durumda.

Bitki bazlı beslenmeyi savunanlar sıklıkla, daha düşük kronik hastalık riski, kilo kontrolü ve gelişmiş sindirim dahil olmak üzere çok sayıda sağlık yararından söz ederler.

Bununla birlikte, herhangi bir beslenme yaklaşımı gibi, bitki bazlı beslenmenin de farkında olunması gereken potansiyel tehlikeleri ve yan etkileri vardır.

Önemli bir beslenme değişikliği düşünülürken bilinçli seçimler yapmak ve beslenme ihtiyaçlarının karşılandığından emin olmak önemlidir. Bu makalede, bitki bazlı beslenmenin dezavantajlarını ve bunlardan nasıl kaçınabileceğinizi anlatacağız.

İyi dengelenmiş bitki bazlı bir beslenme geniş bir yelpazede besin maddeleri sağlarken, bazı temel besin maddeleri hayvansal kaynaklı gıdalarda daha fazla bulunur. Bitki bazlı beslenme B12 vitamini, demir, çinko, kalsiyum ve omega-3 yağ asitleri gibi besin eksikliklerine yol açabilir.

Bu nedenle öyle bir beslenme planı yapılmalı ki tüm bu besinler de alınabilmeli. Benzer şekilde, omega-3 yağ asitleri, özellikle de DHA olarak bilinen formu, beyin sağlığı için gereklidir ve balıklarda yaygın olarak bulunur.

Keten tohumu ve ceviz gibi bitki bazlı omega-3 kaynakları, vücudun DHA’ya dönüştürebileceği bir öncü olan ALA’yı sağlar, ancak dönüşüm oranları genellikle verimsizdir. Bu, doğru şekilde ele alınmazsa potansiyel olarak bilişsel sorunlara ve diğer sağlık sorunlarına yol açabilir.

Bitki bazlı gıdalar lif miktarını önemli ölçüde artırabilir, bu da gaza ve şişkinliğe neden olabilir. Böyle bir durumda, lif açısından zengin gıdaları yavaş yavaş beslenmeye dahil etmek ve sıvı alımını korumak önemlidir. Bu, gaz ve şişkinlik rahatsızlığını azaltmaya yardımcı olabilir.

Kuruyemişler, soya veya glütensiz tahıllar gibi bitki bazlı bazı gıdalar alerjiye veya hassasiyete yol açabilirler. Riski azaltmak için beslenmeye çeşitlilik getirmek önemlidir.

Bununla birlikte, bitki bazlı beslenmenin kilo vermede etkili olduğu düşünülmektedir. Ancak birçokları için ani kilo alımı yan etkilerden biridir. Çok fazla doymuş bitki bazlı gıda maddesi veya yüksek kalorili bitki bazlı atıştırmalıklar tüketmek kilo alımına neden olabilir. Bunu önlemek için tüketilen miktara dikkat edilmesi gerekir.

Brokoli ve lahana gibi turpgiller, aşırı tüketildiğinde tiroid fonksiyonunu bozabilecek bileşikler içerir. Bu sebzeleri pişmiş olarak tüketmek, etkilerinin azaltılmasına yardımcı olabilir.

Bitki bazlı bir beslenmeye geçmek, özellikle de aniden yapılırsa, sindirim rahatsızlığına yol açabilir.

Meyvelerden, sebzelerden ve tam tahıllardan artan lif alımı, bağırsak yeni beslenme düzenine uyum sağlarken gaza, şişkinliğe ve bağırsak alışkanlıklarında değişikliklere neden olabilir. Kademeli geçişler ve fermente gıdaların dahil edilmesi bu geçişi kolaylaştırmaya yardımcı olabilir.

Paylaşın

Açlık Sınırı 13 Bin 700 Lirayı Aştı; Asgari Ücret 11 Bin 402 Lira

En düşük emekli aylığının 7 bin 500 lira, asgari ücretin 11 bin 402 lira, en düşük memur maaşının 20 bin 350 lira ve gerçek işsiz sayısının 9 milyonu aştığı Türkiye’de açlık ve yoksulluk riski her geçen gün daha da artıyor.

Haber Merkezi / Dört kişilik bir ailenin açlık sınırı ağustos ayında bin liraya yakın artarak 13 bin 701 liraya kadar yükselirken, yoksulluk sınırı da 38 bin lirayı aştı. Bir yıl öncesine göre açlık sınırı 6 bin 149 lira, gıda dışındaki ihtiyaçlar için yapılması gereken harcama 10 bin 106 lira, yoksulluk sınırıysa son yılda toplam 16 bin 525 lira arttı.

Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu’nun, Ar-Ge birimi KAMU-AR’ın, dört kişilik bir ailenin, dengeli ve sağlıklı beslenebilmesi için tüketmesi gereken gıda ile beslenmenin yanı sıra diğer ihtiyaçlarını da insan onuruna yaraşır bir şekilde yoksunluk hissi çekmeden karşılayabilmesi için yapması gereken harcamaları dikkate alarak hesapladığı açlık-yoksulluk sınırı araştırmasının Ağustos 2023 sonuçları açıklandı.

Seçimlerin geride kalmasıyla birlikte başta gıda, ulaşım ve barınma olmak üzere tüm alanlarda hızlanan fiyat artışları; en düşük emekli aylığının 7 bin 500 lira, asgari ücretin 11 bin 402 lira, en düşük memur maaşının 20 bin 350 lira ve gerçek işsiz sayısının 9 milyonu aştığı Türkiye’deki açlık ve yoksulluk riskini her geçen gün daha da artırıyor. Dört kişilik bir ailenin açlık sınırı ağustos ayında bin liraya yakın artarak 13 bin 701 liraya kadar yükselirken, yoksulluk sınırı da 38 bin lirayı aştı.

Açlık sınırı son bir yılda 6 bin 149 lira arttı

Açlık sınırı ağustosta bir önceki aya göre 981 lira artarken, gıda dışındaki ihtiyaçlar için yapılması gereken harcama 3 bin 308 lira yükselerek 24 bin 572 liraya çıktı. Her ikisinin toplamından oluşan yoksulluk sınırı ise önceki aya göre 4 bin 289 lira arttı. Bir yıl öncesine göre ise açlık sınırı 6 bin 149 lira, gıda dışındaki ihtiyaçlar için yapılması gereken harcama 10 bin 106 lira arttı. Yoksulluk sınırı ise son yılda toplam 16 bin 525 liralık artış gösterdi.

Ankara’da en fazla alış-veriş yapılan marketlerden derlenen fiyatlara göre, dengeli beslenebilmek için et- balık- yumurtaya aylık olarak harcanması gereken tutar ağustosta bir önceki aya göre 112 lira arttı, 2022 yılının aynı ayına göre ise bin 842 lira artarak 3 bin 658 lira oldu.

Yoksulluk sınırının belirlenmesinde gıda dışı gereksinimlerin fiyat değişimleri de esas alınarak yapılan araştırmaya göre, dört kişilik bir ailenin gıda dışındaki gereksinimlerini “yoksunluk hissi duymadan” karşılayabilmesi için gereken harcama tutarı da ağustosta 24 bin 572 liraya yükseldi.

Ağustosta dört kişinin giyim ve ayakkabı harcamaları bin 272 liraya çıkarken, barınma (kira dâhil) harcamaları 4 bin 864 liraya yükseldi, ev eşyası harcamaları 3 bin 271 lira, sağlık harcamaları bin 83 lira oldu. Ulaştırma harcamaları 7 bin 754 liraya çıktı, haberleşme harcamaları 927 lira, eğlence ve kültür harcamaları 815 lira, eğitim harcamaları 504 lira, tatil-otel harcamaları 2 bin 614 lira ve çeşitli mal ve hizmetlerle ilgili harcamalar bin 468 lira oldu.

Dört kişilik bir ailenin insan onuruna yaraşır bir şekilde yoksunluk hissi çekmeden yaşayabilmesi için yapması gereken gıda ile gıda dışı harcamaların toplam tutarını gösteren yoksulluk sınırı ise ağustosta 4 bin 289 lira daha artarak 38 bin 273 liraya yükseldi. Yoksulluk sınırında, son bir yıllık dönemdeki artış ise 16 bin 525 lira olarak gerçekleşti.

Paylaşın

Kompleks Bölgesel Ağrı Sendromu Nedir? Bilinmesi Gerekenler

Kompleks bölgesel ağrı sendromu (CRPS), kendiliğinden veya duyusal bir uyarıdan kaynaklanan ağrının orantısız olarak olması veya gerekenden çok daha acı verici olduğu bir hastalıktır. Bunun bir örneği, normalde ağrılı olmayan ancak CRPS hastalarında son derece ağrılı olarak algılanan cilde hafif dokunmadır. 

Haber Merkezi / Orantısız ağrı aynı zamanda iğne batması gibi normalde ağrı veren uyaranlara da yansır ve olması gerekenden daha fazla acı verir (hiperaljezi). CRPS genellikle bir ekstremite yaralanması veya ameliyatından sonra bir ekstremiteyi etkiler. Genellikle CRPS’li hastalar, ağrı nedeniyle etkilenen uzuvlarının sınırlı kullanımıyla karşılaşırlar. Artan ağrı algısının yanı sıra, CRPS’de özellikle erken evrelerinde görülen diğer belirti ve semptomlar etkilenen tarafta sıcak, kırmızı ve şişmiş bir ekstremitedir.

CRPS’nin en yaygın ve belirgin semptomu, etkilenen bireylerin hissedeceği ağrıdır. Ağrı genellikle yanma, batma veya yırtılma hissi ile birlikte uzuvların derinliklerindedir. Duyusal değişiklikler de yaygındır ve ağrılı uyaranlara karşı artan hassasiyeti, genellikle ağrısız olan uyaranlardan dolayı ağrı hissetmeyi ve bazı durumlarda duyu kaybını (örn. uyuşukluk) içerebilir.

Ağrıya ek olarak, hastalar genellikle en azından başlangıçta sıcak, kırmızı ve şişmiş bir etkilenen ekstremite yaşarlar. Birçok hastada CRPS devam ettikçe, etkilenen ekstremite daha sıklıkla serinlik hissedebilir ve koyu veya mavimsi bir cilt ortaya çıkabilir. Ekstremitede sıvı birikmesinden (ödem) kaynaklanan şişlik, cildin rengi ve sıcaklığından bağımsız olarak mevcut olabilir, ancak tipik olarak erken klinik tabloyla (kırmızı ve sıcak cilt) daha belirgindir. Cilt rengi ve sıcaklığı bazen kısa sürelerde bile tutarsız bir şekilde değişebilir. Yukarıdaki değişikliklere ek olarak, CRPS hastalarında cilt incelip parlaklaşabilir ve etkilenen ekstremitede saç ve tırnak büyümesinde artış veya azalma görülebilir.

Çoğu hasta, uzuvları hareket için kullanma yeteneğinin azalması anlamına gelen motor bozukluğu yaşayacaktır; en sık görülen bozukluklar zayıflık veya sınırlı hareket aralığıdır. Bozukluklar, el kavrama kuvvetinin azalması veya parmak ucunda durma sırasında görülebilir. Bazı hastalarda spazmlar ve hatta kontrol edilemeyen kas kasılmaları (distoni) gelişebilir.

CRPS’nin kesin nedenleri belirsizdir, ancak gelişimine katkıda bulunan birden fazla faktörün olması muhtemeldir.

Bir uzvun iyileşmesini sağlamak amacıyla hareket etmesini engelleyen hareketsizleştirme (örneğin alçılama), uzuvdaki kırık kemikler veya kırıklar gibi yaralanmalar için yaygın bir tedavi yöntemidir. Yetişkinlerde ve pediatrik hastalarda, CRPS tip I, hareketsiz kalma öyküsü olanlarda yaygın olarak görüldü ve bu, semptomların kötüleşmesiyle ilişkiliydi. Kırık veya ameliyat sonrası hastalarda uzuvların hareketsiz hale getirilmesi, etkilenen uzuvda ağrıya karşı duyarlılığın artmasına, ödem ve sıcaklık artışına neden olur. Bu durum immobilizasyonun hastalığın gelişiminde rol oynayabileceğini düşündürmektedir.

CRPS ayrıca kısmen vücudun sinir sistemindeki değişikliklerden de kaynaklanabilir. Sinir sisteminin bir kısmı sempatik sinir sistemidir. Sempatik sinir sistemi, vücudun yüksek düzeyde stres altında olduğu ve uyanıklık gerektirdiği “savaş ya da kaç” durumlarında devreye giriyor. Stres zamanlarında sempatik sinir sistemi, ekstremitelere giden kan akışını azaltmak için kan damarlarını daraltır. Buna karşılık, düşük sempatik sinir sistemi aktivitesi ekstremitelere kan akışını arttırır. CRPS’de sempatik fonksiyon başlangıçta azalabilir ve bu da uzuvların ısınmasına, kızarmasına ve şişmesine neden olabilir. Sempatik sinir sistemi de CRPS ile ilişkili ağrıya katkıda bulunmada rol oynayabilir. Her ne kadar CRPS’de sempatik sinir sisteminin ağrı reseptörlerine bağlanabileceğine inanılsa da,

Enflamasyon da sendromun gelişiminde önemli bir rol oynayabilir. CRPS’de, özellikle erken evrelerinde, hastaların vücut tarafından salınan iltihaplanmaya neden olan maddelerin (sitokinler) düzeylerinde artış olduğu bulunmuştur. Sinirlerde inflamatuar sitokinlerin yanı sıra ağrıyı artırıcı maddeler de salgılanır. CRPS’deki artan inflamatuar ve ağrı üreten maddeler, CRPS’li bir kişinin normalde ağrıya neden olmaması gereken bir uyaran nedeniyle neden ağrı yaşayabileceğinin olası bir açıklamasıdır.

Genetik faktörlerin CRPS’ye katkıda bulunması mümkündür; ancak şu anda bilinen net bir genetik risk modeli yoktur. CRPS’ye katkıda bulunabilecek birkaç gen vardır, ancak en sık tanımlananlar bağışıklık sistemini ve inflamasyonu etkileyen genlerdedir. Bir kişinin doğuştan sahip olduğu belirli genetik varyantların, yaralanma sonrasında CRPS gelişme riskini arttırması mümkündür, ancak CRPS’nin yalnızca genetik faktörlerin neden olabileceği bir hastalık olduğuna dair hiçbir kanıt yoktur.

Anksiyete, depresyon ve öfke gibi psikolojik faktörler CRPS semptomlarını kötüleştirebilir. Çocuklarda psikolojik sorunların genellikle CRPS’de yetişkinlere göre daha büyük bir rol oynadığı varsayılır, ancak bu inanç kanıtlanmamıştır.

Hastanın semptomları ekstremite travmasından 4 ila 6 hafta sonra geliştiğinde, semptomlar ilk travma ile tam olarak açıklanamadığında ve semptomlar bölgesel olduğunda (bir uzuvun tamamını etkiliyorsa) CRPS tanısından şüphelenilir. CRPS’nin gerçek tanısı, hastanın CRPS tanı kriterlerini (genellikle “Budapeşte kriterleri” olarak adlandırılır) karşılayıp karşılamadığını belirlemek için yalnızca öykü ve fizik muayeneye dayanarak yapılır.

Budapeşte kriterlerinin 4 bileşeni var. Birincisi, hastanın, onu tetikleyen herhangi bir olayla orantısız yoğunlukta devam eden bir ağrısı vardır. İkinci olarak, hasta aşağıdaki 4 kategoriden en az 3’ünde semptomları bildirmelidir: duyusal (duyarlılıkta artış), vazomotor (etkilenen uzvun cildinde sıcaklık veya renk değişiklikleri), sudomotor/ödem (terleme değişiklikleri veya şişme) ve motor/ödem. trofik (motor bozukluk veya saç/tırnak/ciltte değişiklikler). Üçüncüsü, hastanın ayrıca yukarıdaki 4 kategoriden en az ikisinde (duyusal, vazomotor, sudomotor/ödem, motor/trofik) sağlık hizmeti sağlayıcısı tarafından gözlemlenebilecek belirtiler göstermesi gerekir. Budapeşte kriterlerinin son bileşeni, başka hiçbir tanının belirti ve semptomları daha iyi açıklayamayacağıdır.

CRPS tanısı koymak için “altın standart” bir test yoktur ve tanı, bir tıp uzmanının muayenesi dışında hiçbir test yapılmadan konulabilir. Kemik taramaları (kemik sintigrafisi) bazen CRPS teşhisini desteklemek için kullanılır, ancak gerekli değildir. Tanısal sempatik bloklar, tanı için gerekli olmasa da bazen sempatik sinir aktivitesinin CRPS ağrısına ne ölçüde katkıda bulunduğunu belirlemeye yardımcı olmak için kullanılır.

CRPS, fizik tedavi (PT), mesleki terapi (OT), ilaçlar ve girişimsel prosedürler ve ağrı odaklı psikolojik terapi dahil olmak üzere aynı anda birden fazla yaklaşım kullanılarak en iyi şekilde tedavi edilir. Tedavinin amacı ağrıyı yönetmek ve etkilenen uzuvların hareketliliğini arttırmaktır.

Fiziksel ve Mesleki Terapi: PT ve OT, CRPS için birinci basamak tedaviler olarak kabul edilir. Kullanılabilecek bazı mevcut terapötik yöntemler arasında duyarsızlaştırma, güç ve esneklik eğitimi, mesleki destek, baş etme becerileri eğitimi, postüral kontrol, yürüyüşün yeniden eğitimi, günlük aktiviteleri gerçekleştirme becerisinin geliştirilmesi ve rahatlama teknikleri yer alır. Kullanılabilecek diğer bir olası rehabilitasyon yöntemi de kademeli motor imgelemedir. Bu yöntem, etkilenen uzuvların motor koordinasyonunu ve işlevini geliştirmek üzere beyni eğitmek için kullanılır. CRPS için PT ve OT’nin maliyet ve uygunluk dışında birkaç dezavantajı vardır ve yeni CRPS tanısı alan bir hastanın PT ve OT bakımına başvurması önerilmektedir.

Farmakolojik Tedavi: Ağrı, CRPS’de önemli bir sorundur ve bu, ağrıyı azaltabilen ve kontrol edebilen çeşitli ilaçlarla yönetilebilir. CRPS’li bir hastanın minimum ağrı ile PT’ye girebilmesi için ağrı yönetimi önemlidir.

Antikonvülsanlar, sinirlerin hasar görmesi veya yaralanmasıyla ilişkili ağrının (nöropatik ağrı) tedavisinde faydalı olabilir. Gabapentin ve pregabalin gibi ilaçlar nöropatik ağrının tedavisinde seçeneklerdir ve sıklıkla CRPS tedavisinde kullanılır. Bu ilaçların ağrının azaltılmasında ılımlı etkileri vardır. Nöropatik ağrı için lidokain (uyuşturucu bir madde) içeren topikal kremler de kullanılabilir.

CRPS için başka bir standart tedavi, hasta depresyonda olmasa bile belirli türdeki antidepresan ilaçlardır. Bu ilaçlar beyinde, CRPS hastaları arasında yaygın bir sorun olan ağrının azaltılmasına ve aynı zamanda uykunun iyileştirilmesine yardımcı olabilecek kimyasal değişikliklere neden olur.

Bifosfonatlar CRPS’li hastalarda faydalı olabilir. Bifosfonatlar, kemiklerin osteoklast adı verilen hücreler tarafından parçalanmasını engelleyerek çalışır; ancak bifosfonatların bu mekanizma yoluyla CRPS ağrısına yardımcı olması pek olası değildir. Etki mekanizması ne olursa olsun, alendronat gibi bifosfonatlar, şu anda CRPS tedavisinde yaygın olarak kullanılmasa da, özellikle erken evrelerinde CRPS ağrısının azaltılmasında bazı etkinlik işaretleri göstermiştir.

Glukokortikoidler (steroid ilaçlar) CRPS için başka bir tedavi seçeneğidir. En azından CRPS’nin erken aşamalarında (bir yıldan az) etkili olabileceklerine dair bazı kanıtlar vardır. Daha uzun süredir CRPS (kronik CRPS) yaşayan hastalarda, glukokortikoid tedavilerinin hiçbir yararlı etkisi olmayabilir.

Opioidler CRPS için de kullanılabilir; ancak opioidlerin CRPS için kullanımını araştıran çok az çalışma vardır. Opioidlerle yapılan çalışmalar bunların etkili olduğunu göstermemektedir. Opioid ilaçları önemli riskler taşısa da, diğer seçenekler başarısız olursa opioid kullanımı düşünülebilir.

Girişimsel İşlemler: İlaçlar ve PT gibi invaziv olmayan tedavileri etkisiz bulanlar için belirli prosedürler gerekebilir. Sempatik sinir blokajı, sempatik sinir sisteminin sinirlerini bloke etmek için kullanılabilir. Bu sinir blokajında ​​lidokain gibi lokal anestezikler enjekte edilerek sinirler bloke edilir, bu da bazı hastalarda ağrı hissinin azalmasına neden olabilir. Bir bütün olarak CRPS için faydalarını gösteren çok az araştırma kanıtı vardır, ancak bazı hastalarda işe yaradığı ve hayat değiştirdiği rapor edilmiştir.

Yukarıdaki müdahalelere yeterince yanıt vermeyen hastalarda omurilik stimülasyonu (SCS) faydalı olabilir. SCS, omurilikteki ağrı sinyallerinin iletimini kontrol etmek için bir elektrik darbe stimülasyonu kullanır. Bu tedavi nispeten güvenli ve geri döndürülebilirdir ancak pahalı olabilir.

Ağrı Odaklı Psikolojik Terapi: Yukarıdaki noninvaziv tedavilerle CRPS’nin hızlı bir şekilde çözülmediği bireyler için, CRPS ile ilgili yaşam kesintilerinden ve psikolojik stres ve duygusal sıkıntının sıklıkla CRPS ağrısını şiddetlendirmesinden kaynaklanan psikolojik sorunlar sıklıkla ortaya çıkar. CRPS ile yaşamanın önündeki engelleri ele almaya ve semptomları yönetmeye yönelik öğrenme stratejilerine (örneğin, farkındalık teknikleri, rahatlama ve hayal etme eğitimi, biyolojik geri bildirim) odaklanan psikolojik terapi, CRPS ile yaşayanların yaşam kalitesini arttırmak için yararlı olabilir. Bu tür psikolojik terapi tipik olarak bilişsel davranışçı ve/veya farkındalık eğitimi tekniklerini kullanır.

Not: Sunulan bilgilerin amacı herhangi bir hastalığı teşhis veya tedavi etmek, iyileştirmek veya önlemek değildir. Tüm bilgiler yalnızca genel bilginize yöneliktir, tıbbi tavsiye veya belirli tıbbi durumların tedavisinin yerine geçmez. Uygulamadan önce bu bilgileri doktorunuzla görüşün.

Paylaşın

Koni Distrofisi Nedir? Belirtileri, Nedenleri, Teşhisi, Tedavisi

Koni distrofisi, retinanın koni hücrelerini etkileyen bir grup nadir göz hastalığını tanımlamak için kullanılan genel bir terimdir. Koni distrofisi, görsel netliğin (keskinliğin) azalması, renk algısının azalması (diskromatopsi) ve ışığa karşı duyarlılığın artması (fotofobi) dahil olmak üzere çeşitli semptomlara neden olabilir. 

Haber Merkezi / Koni distrofisinin iki ana formu vardır: sabit koni distrofisi ve ilerleyici koni distrofisi. Sabit koni distrofisinde semptomlar stabil kalma eğilimindedir ve genellikle doğumda veya erken çocuklukta mevcuttur. Progresif koni distrofisinde semptomlar zamanla yavaş yavaş kötüleşir. Koni distrofisinin başlangıç ​​yaşı, ilerlemesi ve ciddiyeti, aynı tip koni distrofisi olan kişiler arasında bile kişiden kişiye büyük farklılıklar gösterebilir. Koni distrofisinin bazı biçimleri kalıtsaldır; diğer formlar görünürde bir neden olmaksızın tesadüfen (ara sıra) ortaya çıkmış gibi görünmektedir.

Koni distrofisinin çeşitli formlarını tanımlamak için çeşitli farklı ve kafa karıştırıcı isimler kullanılmıştır. Bazı araştırmacılar “koni distrofisi” terimini hastalığın ilerleyici formlarıyla sınırlandırmaktadır. Diğer araştırmacılar koni distrofisini, koni distrofisinin hem sabit hem de ilerleyici formları için bir şemsiye terim olarak kullanırlar; bunların örnekleri arasında akromatopsi, eksik akromatopsi, mavi kon monokromatizması ve X’e bağlı ilerleyici koni distrofisi bulunur. Bu rapor, sabit ve ilerleyici kon distrofisine genel bir bakış niteliğindedir.

Koni distrofisinin semptomları, bozukluğun aynı formuna sahip kişiler arasında bile kişiden kişiye değişebilir. Başlangıç ​​yaşı, spesifik semptomlar, şiddet ve (varsa) ilerleme büyük ölçüde değişebilir. Görme kaybının miktarı değişir ve tahmin edilmesi zordur. Etkilenen bireyler, doktorları ve sağlık ekibiyle kendilerine özgü vakalar ve ilişkili semptomlar hakkında konuşmalıdır.

Koni distrofisi, retinanın koni hücrelerinin hasar görmesinden kaynaklanır. Retinalar, gözlerin arka kısmının iç yüzeyini kaplayan ince sinir hücresi katmanlarıdır. Retinalar ışığı algılar ve onu sinir sinyallerine dönüştürür ve bunlar daha sonra optik sinir aracılığıyla beyne iletilir. Retinada iki ana hücre türü vardır: koniler ve çubuklar. Koni ve çubuk hücrelere fotoreseptörler denir çünkü ışık uyaranlarını algılayıp yanıt verirler.

Koni hücreleri retina boyunca bulunur. Koni hücrelerinin en yüksek konsantrasyonu, retinanın (makula) merkezine yakın oval şekilli, sarımsı alanda kümelenir. Koni hücreleri, kişinin ince detayları görmesini, okumasını veya yüzleri tanımasını sağlayan görme kısmında yer alır. Koni hücreleri aynı zamanda renk algısında da rol oynar. Koni hücreleri parlak ışıkta en iyi şekilde çalışır. Çubuk hücreleri, merkez hariç retinanın her yerinde bulunur. Çubuk hücreleri insanların düşük veya sınırlı ışıkta görmesini sağlar.

Koni distrofisi bazen iki geniş gruba ayrılır: sabit ve ilerleyici. Sabit koni distrofisi genellikle bebeklik döneminde veya erken çocukluk döneminde mevcuttur ve semptomlar genellikle yaşam boyunca aynı kalır. Progresif koni distrofisinde ilişkili semptomlar zamanla kötüleşir. Progresif koni distrofisi genellikle geç çocukluk döneminde veya yetişkinliğin başlarında gelişir. Ancak ilerleme hızı ve başlangıç ​​yaşı kişiden kişiye büyük ölçüde değişebilir.
Koni hücrelerinin hasar görmesi, düz ileriye bakıldığında görüş netliğinin azalmasına (görme keskinliğinin azalması), renkleri görme yeteneğinin azalmasına ve ışığa karşı anormal bir duyarlılığa (fotofobi) neden olabilir. Etkilenen bazı bireyler renkleri hiç göremeyebilir ve bazılarında hızlı, istemsiz göz hareketleri (nistagmus) gelişebilir.

Koni distrofisinin ilerleyici formunda görme zamanla bozulmaya devam eder. Pek çok durumda görme, kişinin “yasal olarak” kör (yani 20/200 veya daha kötü görme) olarak değerlendirilmesine neden olacak şekilde bozulabilir. Kon distrofisi olan bireylerde tam körlük nadirdir. Yan (çevresel) görüş de genellikle etkilenmez. Koni distrofisi olan kişiler genellikle geceleri veya düşük ışık koşullarında iyi görebilirler çünkü çubuk hücreleri genellikle etkilenmez. Nadir durumlarda, hastalığın seyrinin ilerleyen dönemlerinde bazı çubuk hücreleri etkilenebilir.

Birçok koni distrofisi vakası, tanımlanabilir bir neden olmaksızın (ara sıra) rastgele meydana gelir. Bazı formlar otozomal dominant, otozomal resesif veya X’e bağlı kalıtsaldır. Koni distrofisinin kalıtsal formları, koni distrofisiyle bağlantılı çeşitli genlerden birindeki değişikliklere (mutasyonlara) bağlıdır. Bu genler, koni hücrelerinin gelişiminde, işlevinde ve genel sağlığında hayati rol oynayan proteinlerin yapımına yönelik talimatlar içerir. Koni distrofisine neden olan temel mekanizmalar tam olarak anlaşılamamıştır.

Baskın genetik bozukluklar, belirli bir hastalığa neden olmak için çalışmayan bir genin yalnızca tek bir kopyasının gerekli olduğu durumlarda ortaya çıkar. Çalışmayan gen, ebeveynlerden herhangi birinden miras alınabilir veya etkilenen bireydeki değiştirilmiş (mutasyona uğramış) bir genin sonucu olabilir. Çalışmayan genin etkilenen ebeveynden çocuğuna geçme riski her hamilelik için %50’dir. Risk erkekler ve kadınlar için aynıdır.

X’e bağlı genetik bozukluklar, X kromozomu üzerinde çalışmayan bir genin neden olduğu ve çoğunlukla erkeklerde ortaya çıkan durumlardır. X kromozomlarından birinde çalışmayan bir gen kopyası bulunan dişiler bu bozukluğun taşıyıcılarıdır. Taşıyıcı dişiler genellikle semptom göstermezler çünkü dişilerde iki X kromozomu vardır ve yalnızca biri çalışmayan geni taşır. Erkeklerde annelerinden miras alınan bir X kromozomu vardır ve eğer bir erkek, çalışmayan bir gen içeren bir X kromozomunu miras alırsa, hastalığa yakalanır.

X’e bağlı bir bozukluğun kadın taşıyıcıları, her hamilelikte kendileri gibi taşıyıcı bir kız çocuğuna sahip olma şansına %25, taşıyıcı olmayan bir kız çocuğuna sahip olma şansına %25, hastalıktan etkilenen bir oğula sahip olma şansına ve %25 şansa sahiptir. Etkilenmemiş bir oğul sahibi olma şansı %25.

X’e bağlı bozukluğa sahip bir erkek, çalışmayan geni taşıyıcı olacak tüm kızlarına aktaracaktır. Bir erkek, X’e bağlı bir geni oğullarına aktaramaz çünkü erkekler, erkek yavrularına her zaman X kromozomu yerine Y kromozomunu aktarır.

Daha az sıklıkla, koni distrofisi otozomal resesif bir şekilde kalıtsal olabilir. Resesif genetik bozukluklar, bir bireyin her bir ebeveynden çalışmayan bir gen kopyasını miras almasıyla ortaya çıkar. Bir kişiye hastalık için bir çalışan gen ve bir de çalışmayan gen verilirse, kişi hastalığın taşıyıcısı olacaktır, ancak genellikle semptom göstermeyecektir. Taşıyıcı olan iki ebeveynin her ikisinin de çalışmayan geni geçirme ve dolayısıyla etkilenen bir çocuğa sahip olma riski her hamilelikte %25’tir. Ebeveynler gibi taşıyıcı olan bir çocuğa sahip olma riski her hamilelikte %50’dir. Bir çocuğun her iki ebeveynden de çalışan genleri alma şansı %25’tir. Risk erkekler ve kadınlar için aynıdır.

Koni distrofisi tanısı, karakteristik semptomların tanımlanması, ayrıntılı bir aile öyküsü ve görme keskinliğini, rengi ve görüş alanını algılama yeteneğini ölçen oftalmolojik muayeneleri içeren kapsamlı bir klinik değerlendirmeye dayanarak konur. Koni distrofisinin teşhisini doğrulamak için bir elektroretinogram (ERG) kullanılır.

ERG sırasında göze özel bir kontakt lens elektrodu yerleştirilmeden önce gözü uyuşturmak için göz damlaları kullanılır. Hasta daha sonra retinayı uyarmak için bir dizi yanıp sönen ışığı izler. Doktorlar daha sonra koni ve çubuk hücreler tarafından üretilen elektrik sinyallerini ölçebilirler. ERG testi iki kez yapılır; biri aydınlık odada, diğeri karanlık odada. Test, koni ve çubuk hücrelerinin düzgün çalışıp çalışmadığını belirleyebilir. Koni hücrelerinin zayıf veya eksik sinyali koni distrofisini gösterir.

Koni distrofisinin tedavisi yoktur. Tedavi, her bireyde görülen spesifik semptomlara yöneliktir. Tedavi, aydınlık ortamlarda renkli lensler veya koyu renkli güneş gözlüğü kullanılmasını ve okuma ve benzeri faaliyetlere yardımcı olacak büyüteç cihazlarını içerebilir.

Etkilenen bireyler ve aileleri için genetik danışmanlık önerilir. Genetik danışmanlar bireylerin ve ailelerin kalıtsal hastalık olasılığını değerlendirmelerine, bunun sonuçlarını anlamalarına ve bunlara uyum sağlamalarına yardımcı olur. Diğer tedaviler semptomatik ve destekleyicidir.

Not: Sunulan bilgilerin amacı herhangi bir hastalığı teşhis veya tedavi etmek, iyileştirmek veya önlemek değildir. Tüm bilgiler yalnızca genel bilginize yöneliktir, tıbbi tavsiye veya belirli tıbbi durumların tedavisinin yerine geçmez. Uygulamadan önce bu bilgileri doktorunuzla görüşün.

Paylaşın

Saç Uzatmak İçin En İyi Saç Yağları

Bugünlerde saç fırçanızda fazladan birkaç tel olduğunu fark ettiniz mi? Uykusuz geceler, fast food tutkusu ve artan stresle birlikte, istenmeyen bir konuğu ağırlıyor olabilirsiniz: saç dökülmesi.

Haber Merkezi / Çözüm nedir diye soruyorsunuz? Eski moda bir yağlı saç masajı çözüm olabilir! Saç derisini bir bahçe gibi düşünün: Doğru şekilde beslendiğinde gür, sağlıklı saçlar ortaya çıkar.

İyileştirici faydalarıyla ünlü esansiyel yağlar, saç derinizi gençleştirerek, saç foliküllerini güçlendirerek ve kan dolaşımını iyileştirerek saç büyümesini hızlandırabilir. Ancak tüm yağların aynı faydayı sağlamadığını unutmamak önemlidir. İşte saç büyümesine yardımcı olan saç yağlarının bir listesi:

Soğan Yağı: Soğan yağı, saç güçlendirici özellikleriyle bilinen kükürt ve saçları serbest radikal hasarından koruyan antioksidanlar gibi zengin besinlerle doludur. Kükürt saçı güçlendirmekle, kırılmaya ve incelmeye karşı dirençli hale getirmekle kalmaz, aynı zamanda sağlıklı saç büyümesi için gerekli bir unsur olan kolajen üretimini artırarak saçın parlaklığını ve kalınlığını da artırır.

Yağın antimikrobiyal ve antifungal özellikleri, saç dökülmesinin yaygın bir nedeni olan saç derisi enfeksiyonlarıyla mücadele ederek daha sağlıklı bir saç derisi oluşmasını sağlar.

Argan Yağı: Halk arasında ‘sıvı altın’ olarak adlandırılan argan yağı, C, A ve E vitaminleri, antioksidanlar, linoleik asit ve omega-6 yağ asitleri ile yüklüdür. Saçı nemlendirir ve yumuşatır, kırılmayı azaltır ve UV ışınlarının ve ısının neden olduğu hasara karşı korur.

Besin açısından zengin olan bu yağ, saçları içeriden besleyerek, elastikiyetini artırarak ve saç dökülmesini azaltarak sağlıklı saç büyümesini destekler. Ayrıca saç büyümesi için sağlıklı bir ortamın korunmasında çok önemli olan saç derisini nemlendirir.

Hint Yağı: Hint yağı, saç bakımı dünyasının altın çocuğudur . E Vitamini, mineraller ve proteinler açısından zengin olan bu bitkinin saç büyümesini desteklediği ve hasarları onardığı bilinmektedir. Hint yağının önemli bir bileşeni olan risinoleik asidin saç derisi pH’ını dengelediği, saç derisinin doğal yağlarını yenilediği ve saç köklerinin sağlığını desteklediği de bilinmektedir.

Biberiye Yağı: Biberiye yağı, sinir büyümesini destekleyen, kan dolaşımını iyileştiren ve antiinflamatuar özelliklere sahip güçlü bir bileşendir. Ayrıca saç derisini iyi besleyen ve sağlıklı tutan A, C ve B6 vitaminleri açısından da zengindir. Birçok tıbbi çalışmada biberiye yağının yaygın bir saç uzatma tedavisi olan minoksidil kadar etkili olduğu kanıtlanmıştır.

Çay Ağacı Yağı: Çay ağacı yağı olağanüstü temizleme özellikleriyle ünlüdür. Saç köklerinin tıkanıklığını açma ve kökleri besleme yeteneği, onu saç büyümesi için mükemmel bir yağ haline getirir. Çay ağacı yağı, saç incelmesi ve kepek gibi çeşitli durumlarda rahatlama sağlayabilir.

Amerikan Dermatoloji Akademisi Dergisi’nde yayınlanan bir araştırma, çay ağacı yağının şampuanla birlikte kullanıldığında saç derisi sağlığını etkili bir şekilde iyileştirdiğini ve saç büyümesini teşvik ettiğini ortaya koymuştur.

Hindistancevizi yağı: Saç büyümesi için uygun fiyatlı ancak güçlü bir seçenek olan Hindistan cevizi yağı, antioksidanlar, E ve K vitaminleri ve güçlü antimikrobiyal özelliklere sahip laurik asitle yüklüdür. Bu yağ, saç gövdesine çoğu yağdan daha etkili bir şekilde nüfuz eder, böylece protein kaybını önler, saçın gücünü arttırır ve özellikle hasarlı ve aşırı işlem görmüş saçlar için faydalıdır.

Laurik asit saç derisi sağlığını koruyarak saç büyümesini engelleyebilecek enfeksiyonları önlerken, nemlendirici özellikleri kuru saç derisi ve kepekle mücadele ederek sağlıklı saç büyümesi için ideal bir ortam yaratır.

Not: Sunulan bilgilerin amacı herhangi bir hastalığı teşhis veya tedavi etmek, iyileştirmek veya önlemek değildir. Tüm bilgiler yalnızca genel bilginize yöneliktir, tıbbi tavsiye veya belirli tıbbi durumların tedavisinin yerine geçmez. Uygulamadan önce bu bilgileri doktorunuzla görüşün.

Paylaşın

Konjenital Adrenal Hiperplazi Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Teşhisi, Tedavisi

Konjenital adrenal hiperplazi (KAH), spesifik hormonların yapımı için gerekli olan enzimlerden birinin eksikliği ile karakterize edilen, nadir görülen, kalıtsal, otozomal resesif bir hastalık grubudur. KAH, her böbreğin üst kısmında bulunan adrenal bezleri etkiler. 

Haber Merkezi / Normalde adrenal bezler üç farklı hormonun üretilmesinden sorumludur: vücudun hastalık veya yaralanmaya tepkisini ölçen kortikosteroidler; tuz ve su seviyelerini düzenleyen mineralokortikoidler; ve erkek seks hormonları olan androjenler. Bir enzim eksikliği, vücudun bu hormonlardan bir veya daha fazlasını üretememesine neden olur ve bu da, kaybı telafi etmek için başka bir tür hormon öncüsünün aşırı üretilmesine neden olur. 

KAH’ın en yaygın nedeni 21-hidroksilaz enziminin eksikliğidir. 21-hidroksilazdan sorumlu gendeki farklı varyantlar, enzimin farklı seviyelerine yol açarak bir etki spektrumu oluşturur. 21-hidroksilaz eksikliğine bağlı KAH, tüm CAH vakalarının %95’inden sorumludur ve iki alt kategoriye ayrılır: tuz kaybeden form veya basit virilize edici form olarak alt bölümlere ayrılabilen klasik KAH ve -klasik KAH. Klasik KAH çok daha şiddetli bir formdur ve tespit edilip tedavi edilmediği takdirde adrenal kriz ve ölümle sonuçlanabilir. 

Klasik olmayan KAH daha hafiftir ve semptomlar gösterebilir veya göstermeyebilir. 21-hidroksilazın yokluğu bu bireylerin kortizol hormonunu ve tuz kaybeden KAH durumunda aldosteron hormonunu üretememesine neden olduğundan, vücut daha fazla androjen üretir ve bu da kız bebeklerde atipik genital gelişim gibi çeşitli semptomlara neden olur. 11-Beta hidroksilaz eksikliği, 17a-hidroksilaz eksikliği, 3-Beta-hidroksisteroid dehidrojenaz eksikliği, konjenital lipoid adrenal hiperplazi ve p450 oksidoredüktaz eksikliği gibi hepsi farklı semptomlar gösteren çok daha nadir KAH formları da vardır. KAH tedavi edilebilir olmasa da hastalar yeterli bakım ve tedavi gördükleri takdirde normal hayatlarına devam edebilirler.

KAH’lı birçok kişi, hastalıktan etkilenen kadınlarda anormal cinsel gelişime yol açan aşırı miktarda androjen (erkek steroid hormonları) üreten anormal derecede genişlemiş adrenal bezlerle (hiperplastik adrenomegali) ortaya çıkar. 21-hidroksilaz eksikliği nedeniyle şiddetli veya klasik virilizasyon KAH’ı olan dişiler, genetik olarak kadın olmalarına ve normal iç üreme organlarına sahip olmalarına rağmen, büyük olasılıkla belirsiz veya atipik dış cinsel organlara (erkekleşme veya virilizasyon) sahip olacaktır. 

Bu tip KAH’lı erkeklerin cinsel organları belirsiz olmayacaktır. Erken yaşta teşhis ve tedavi edilmezse, her iki cinsiyette de ergenliğin erken başlaması, hızlı vücut büyümesi ve büyümenin erken tamamlanması ve boy kısalığına yol açması gibi başka belirtiler de görülebilir. 21-hidroksilaz eksikliği nedeniyle klasik KAH’lı kişilerin yaklaşık %75’inde aynı zamanda aldosteron hormonu eksikliği de vardır, bu da tuz ve su tutulamamasına (tuz israfı) yol açar. Bu, aşırı su kaybına (dehidrasyon), düşük dolaşımdaki kan hacmine (hipovolemi) ve anormal derecede düşük kan basıncına (hipotansiyon ve şok) neden olur. 

Tedavi edilmediği takdirde, KAH’ın bu ciddi formu şiddetli zayıflığa, kusmaya, ishale ve adrenal kriz nedeniyle dolaşım bozukluğuna yol açabilir. Geriye kalan %25’lik kısım ise basit virilizerler olarak adlandırılır ve tuz ve su seviyelerini düzenlemede sorun yaşamazlar. Neyse ki Amerika Birleşik Devletleri’nde ve diğer birçok gelişmiş ülkede 21-hidroksilaz eksikliğine bağlı KAH için evrensel yenidoğan taraması mevcut ve çocukların büyük çoğunluğuna bu komplikasyonları önlemek için erken teşhis ve tedavi uygulanıyor. 21-hidroksilaz eksikliğinin hafif formu (klasik olmayan KAH) yaşamı tehdit edici değildir ve daha yaygın bir genetik varyanttan kaynaklanmaktadır. 

Bu hafif form genellikle yenidoğan tarama programlarımızda tespit edilmez ve nadiren erken tedavi gerektirir. Daha sonraki çocukluk dönemindeki belirtiler arasında erken vücut kılları veya sivilce gelişimi sayılabilir. Ergen kadınlarda en sık görülen sorunlar arasında yüzde veya vücutta aşırı kıllanma, adet düzensizlikleri ve püstüler sivilce yer alır. Her iki cinsiyetin de cinsel organları normaldir. Klasik olmayan KAH popülasyonunun küçük bir kısmında kısmi doğurganlık vardır. KAH’lı hastalar yaşam kalitelerini iyileştirmek için tedaviye ihtiyaç duyabilir veya duymayabilir. ve nadiren erken tedavi gerektirir. 

CYP21A2 genindeki silinmeler ve değişiklikler (mutasyonlar veya varyantlar), KAH’ın 21-hidroksilaz eksikliği formunun tüm vakalarından sorumludur. CYP11B1 , CYP17A1 , HSD3B2 , CYP11A1 , STAR ve CYPOR genlerindeki varyantlar sırasıyla 11-hidroksilaz, 17-hidroksilaz, 3-beta-hidroksisteroid dehidrojenaz eksikliklerinden, lipoid adrenal hiperplaziden ve diğer daha nadir KAH formları olan PORD’dan sorumludur.

Tüm KAH formları otozomal resesif bir şekilde kalıtsaldır. Resesif genetik bozukluklar, bir bireyin her bir ebeveynden anormal bir gen alması durumunda ortaya çıkar. Bir kişi hastalık için bir normal gen ve bir anormal gen alırsa, kişi hastalığın taşıyıcısı olacaktır, ancak genellikle semptom göstermeyecektir. Taşıyıcı iki ebeveynin her ikisinin de anormal geni geçirme ve dolayısıyla etkilenmiş bir çocuğa sahip olma riski her hamilelikte %25’tir. Anne-baba gibi taşıyıcı olan bir çocuğa sahip olma riski her gebelikte %50’dir. Çocuğun her iki ebeveynden de normal gen alma şansı %25’tir. Risk erkekler ve kadınlar için aynıdır.

Klasik olmayan KAH sıklıkla yenidoğan testinde saptanmaz ve bu nedenle hastanın ilk belirtileri göstermeye başladığı çocukluk veya erken yetişkinlik dönemine kadar teşhis edilemeyebilir. KAH’ın çeşitli formlarıyla ilişkili gen varyantları için genetik testler mevcuttur ancak çoğunlukla hamilelik öncesi genetik danışmanlık gerektiğinde, bir endokrinologun kan hormon testleri yoluyla tanıyı doğruladıktan sonra veya hormon testlerinin sonuçları kesin olmadığında yapılır.

Doğum öncesi tanı, KAH’dan etkilenen bir çocuğa sahip olma riski taşıyan çiftler için, ilk trimester koryon villus örneklemesi kullanılarak ve ailede meydana geldiği bilinen belirli bir KAH gen varyantı için fetal DNA’nın test edilmesiyle mümkündür. Cinsiyetin invazif olmayan bir şekilde belirlenmesi, annenin kanındaki fetal DNA’nın test edilmesiyle gerçekleştirilebilir. CYP21A2’deki (bu bozukluğa neden olan gen) varyantlar için invaziv olmayan doğum öncesi testler şu anda genel olarak mevcut değildir.

KAH tedavisi, tipine ve ciddiyetine bağlı olarak büyük ölçüde değişir. KAH iyileştirilemez ancak etkili bir şekilde tedavi edilebilir. Klasik KAH’ın tedavisi doğumdan hemen sonra başlar ve hastanın yaşamı boyunca gereklidir. Klasik KAH’lı kişiler, pediatrik endokrinoloji, üro-jinekolojik cerrahi (kızlar için), psikoloji ve genetik uzmanlarını içeren bir sağlık hizmeti sağlayıcı ekibine sahip olmalıdır. Klasik KAH’lı kişiler normal ve tatmin edici yaşamlara sahip olabilirler. Klasik olmayan KAH’lı hastaların semptomlarına bağlı olarak herhangi bir tedaviye ihtiyacı olmayabilir. 

Tedavi, bu durumla ilgili deneyimi olan doktorlar tarafından bireyselleştirilmelidir. Klasik KAH tedavisinin temel amacı aşırı androjen üretimini azaltmak ve eksik hormonları tamamlamaktır. Bu ilaçların doğru dozajıyla uygun tedavi, adrenal krizi ve virilizasyonu önlemek için çok önemlidir. Glukokortikoidler (genellikle kortizol yerine hidrokortizon), mineralokortikoidler (aldosteronun yerine fludrokortizon) ve tuz takviyeleri içeren günlük tabletler reçete edilebilir; ikincisi özellikle bebeklik döneminde. Yüksek stres veya hastalık zamanlarında adrenal bezler normalde çok daha aktiftir. 

Bu nedenle, hastalandığında, büyük bir ameliyat ya da stresli bir olaydan sonra, KAH hastaları yakından izlenmelidir; çünkü vücutları, iyileşmeye ve artan talepleri karşılamaya yardımcı olmak için daha fazla hormona ihtiyaç duyacaktır. Hormon düzeylerinin hastanın yaşamı boyunca ayarlanması ve izlenmesi gerekir. Cushing sendromunun gelişmesini önlemek için glukokortikoidlerin dozu ayarlanmalıdır. kilo alımı da dahil olmak üzere çeşitli semptomlar ve fiziksel anormallikler ile karakterize edilen bir bozukluk; cilt, kas ve kemik değişiklikleri. Yüksek tansiyonu önlemek için yüksek doz mineralokortikoid takviyelerinden veya tuzdan kaçınılmalıdır.

Muğlak genital bölgenin görünümünü düzeltmek ve/veya enfeksiyona yol açabilecek üretra-vajinal çıkış tıkanıklığını gidermek için ameliyat düşünülebilir. Genellikle doğumdan yaklaşık 6-12 ay sonra yapıldığında ameliyatın daha kolay olacağı düşünülür. Ameliyat olma seçimi ciddi genital belirsizliği olan bebeklere bırakılmalıdır ve çoğunlukla ebeveynlerin ve tıbbi-cerrahi ekiplerinin ortak kararıdır. Bazı ebeveynler, kızlarının ameliyatta söz sahibi olacak yaşa gelmesini beklemeyi tercih ediyor. Bazıları ise beklemekten rahatsızlık duyarak erken cerrahi müdahale isteyebilirler. Böyle bir durumda, yüksek vasıflı bir pediatrik üroloji cerrahının bulunması son derece önemlidir. Son birkaç on yılda cerrahi teknikler değişti, kozmetik görünüm ve işlevsellik gelişti.

Klasik olmayan KAH ise yaşamı tehdit edici değildir ve nispeten hafiftir. Klasik olmayan KAH’ın belirgin belirtileri olmayan kişilerin ameliyat veya tıbbi tedaviye ihtiyacı yoktur. Klasik olmayan KAH’lı bir hasta ergenliğe çok erken girmeye başlarsa, kemikleri erken olgunlaşırsa veya yüz veya vücut kılları veya diğer erkeksi özellikleri olan bir kadınsa, sıklıkla glukokortikoid tedavisi önerilir. Doğurganlık sorunları aynı zamanda glukokortikoidler ve/veya doğurganlık ilaçlarıyla da düzeltilebilir. Hamile kalmak istemeyen kadınlara oral kontraseptifler de reçete edilebilir. Şiddetli KAH formlarından farklı olarak, klasik olmayan KAH hastaları semptomlar ortadan kalktığında tedaviyi azaltmakta ve tedaviyi durdurmakta özgürdür.

Not: Sunulan bilgilerin amacı herhangi bir hastalığı teşhis veya tedavi etmek, iyileştirmek veya önlemek değildir. Tüm bilgiler yalnızca genel bilginize yöneliktir, tıbbi tavsiye veya belirli tıbbi durumların tedavisinin yerine geçmez. Uygulamadan önce bu bilgileri doktorunuzla görüşün.

Paylaşın