Batman: Zeynel Bey Külliyesi
Zeynel Bey Külliyesi; Batman’ın Hasankeyf İlçesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.
Hasankeyf’in sembolü durumundaki Zeynel Bey Türbesi’nin çevresinde, Prof.Dr. Abdüsselam Uluçam başkanlığında 2004-2005 yıllarında sürdürülen kazılarla büyük bir külliye ortaya çıkarılmıştır.
Türbeden dolayı “Zeynel Bey Külliyesi” adı verilen alanda, değişik zamanlarda yapılmış 3 medrese, 1 imaret, 1 türbe, 1 han ve Dicle kenarında yer alan 1 hamam olduğu tespit edilmiştir.
İki medrese binası ile han ve hamam, Artuklu Dönemi’ne (XIII. yy.) aittir. Türbe ve imaret (cami) Akkoyunlu (XV. yy.); üçüncü medrese, menzil hanı ve diğer ek yapılar ise Osmanlı (XVI.-XVIII. yy.) devrinden kalmadır. Dönem ve mimari üslup farklılıklarına rağmen külliye bir bütün olarak XVIII. yüzyıl sonuna kadar kullanılmıştır.
Türbe (kümbet), Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan tarafından 1473’te oğlu Zeynel Bey için yaptırılmıştır. Türbe, dıştan silindirik, içten sekizgen plandadır.
Gövde yüzeyinde firuze ve lacivert sırlı tuğlalarla mozaik çinilerden oluşan bitkisel ve geometrik dekorasyona yer verilmiştir. “Allah, Muhammed, Ali, Ahmed” adlarının tekrarlandığı ma’kili kufi hatlı Arapça yazıya yer verilmiştir.
