Adana: Ramazanoğlu Türbesi

Ramazanoğlu Türbesi; Adana’nın Seyhan İlçesi, Ulucami Mahallesi, Ali Münif Yeğenağa Caddesi üzerinde yer almaktadır. 

Türbeye, şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

Üzeri yüksekçe bir kubbeyle örtülü, altıgen planlı bu türbenin ve içerisindeki dört sandukanın kitabeleri olmadığı için türbenin inşa tarihi ve kimlere ait olduğu kesin olarak bilinmemektedir.

Ancak Ramazanoğullarının inşa ettirdiği Ulucami’nin hemen güneyinde olduğu için bu ailenin ileri gelen şahıslarına ait olduğu düşünülmektedir. Söz konusu türbe korunarak günümüze ulaşmıştır.

Paylaşın

Adana: Mestanzade Hamamı

Mestanzade Hamamı; Adana’nın Seyhan İlçesi, Kocavezir Mahallesi, Pazarlar Caddesi üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

Mestan Hamamı Hacı Mahmut Ağa tarafından birlikte inşa ettirildiği mestanzade camiden ayrı olarak pazarlar caddesindedir.

Hamamın plan şeması Adana’nın diğer hamamlarında görülen şemaya uygun yapılmıştır. Soyunmalık kısmı kare planlı bir mekana sahip olup mekanı tromp geçişli büyük bir kubbe örtmektedir.

Kubbenin ortasında soyunmalığı aydınlatan ahşap fener yer alır. Soğukluk üç bölüm halindedir ve her bölümün üzeri pandantif kubbelerle örtülmüştür.

Halvet ise sekizgen planlı merkezi bir kubbeli bir mekanın etrafında sıralanan eyvan şeklindeki hücrelerden meydana gelmekte ve köşelerde özel yıkanma hücreleri yer almaktadır. Hamam kullanıma açık ve sağlamdır.

Paylaşın

Adana: Kız Lisesi (Askeri Rüştiye Mektebi)

Kız Lisesi (Askeri Rüştiye Mektebi); Adana’nın Seyhan İlçesi, Ulucami Mahallesi, Depboy Caddesi üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

Vali Abidin Paşa zamanında yaptırılmıştır. Seyhan Nehri kıyısında yer alan yapı,kesme taş malzeme kullanılarak yığma yapı tekniğinde inşa edilmiştir.

Bodrum ve 2 ana kattan oluşmaktadır. Binanın girişi Ulus Caddesi üzerindedir ve cephede merdivenle ulaşılan kolonaltı bir revakla tariflenmiştir.

Uzun yıllar “Kız Lisesi”olarak hizmet eden yapı 1998 Adana depreminde hasar görmüş ve eğitim öğretim işlerine son verilmiştir.

Ancak daha sonraki yıllarda Kız Lisesi Müzesi ve eğitim hizmetlerinde kullanılmak üzere Özel İdare Müdürlüğü’ne tahsis edilen kültür varlığı yapı günümüzde restorasyon aşamasındadır.

Paylaşın

Adana: Taş Mağaza

Taş Mağaza; Adana’nın Seyhan İlçesi, Alidede Mahallesi, Ali Münif Yeğenağa Caddesi üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

Adı geçen parselde yer alan taşınmaz tek katlı yığma inşa tekniğiyle yapılmıştır. Yapı gereci olarak ahşap kesme taş elemanlarının kullanıldığı gözlenmektedir.

Taşınmazın bir bölümünde yapılan tadilatlar ile betonarme elemanlarla döşeme ve kirişlerin inşa edildiği gözlenmektedir. Yapı oluklu sac üst örtülü ahşap çatıyla örtülü olup cephelerde kagir taşıyıcı kolonlar profili düzgün kesilmiş kesme taş malzeme ile inşa edilmiş kemerlerle birbirine bağlanmıştır.

Yapının kemer boşluğunda metal parmaklıklı ahşap pencereler yerleştirilmiş ,zemin kat ise sonradan yapılan müdahaleler ile iş yeri olarak kullanılmaktadır. Cephelerde profilli saçak silmeleri, sıvasız kesme taş kaplama duvar örgüleri, profilli kesme taş başlıklara oturan kemer örgüler yapının özgün unsurlarıdır.

Yapı günümüzde haler ticari amaçla kullanılmaktadır ancak özellikle iki sokak cephesinde önemli değişiklikler yapılmıştır. Pencere açıklıkları kapatılmış ve cephenin bir bölümünde süreklilik niteliksiz bir ek ile kaybolmuştur.

Paylaşın

Adana: Bedesten ve Arasta

Bedesten ve Arasta; Adana’da Seyhan İlçesi, Karasoku Mahallesi, Ali Münif Yeğiğnağa Caddesi, Saryakup Mevkii yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

16.yy yapısıdır. Ramazanoğlu Vakfıyelerinde bu çarşı “Sekiz kapılı Çarşı” olarak geçmektedir.Hicri 954 tarihli Vakfiyede “…Çarşı içerisinde 65 dükkan ile 4 peyke vardır. Bu peykelerin birincisinde pirinç,yağ,bal,pekmez vs. ;ikincisinde un,üçüncüsünde incir,kuru üzüm;dördüncüsünde buğday,arpa,vs. satılmaktadır. Pazar yeri sakinleri için 300 sofa (sergi yeri) ve hayvan alım satımı için boş arazi vardır.

Bunların hepsi surla çevrilmiş olup sekiz kapısı vardır…”üfadesi yer almaktadır. Faroqhi (1994) “Osmanlıda Kentler ve Kentliler”adlı eserinde ” … Dikkat çekici boyutlardaki bir diğer hanlar kompleksine Adana’da rastlanmıştır….” Derken Ramazanoğulları Çarşısı’ndan bahsetmektedir.” … Bu hanlar kompleksini çevreleyen surda sekiz tane kapı olması duvarın içinde oldukça büyük bir ticaret merkezi bulunduğunu göstermektedir.” diyerek çarşının boyut ve kapsam açısından büyüklüğünü göstermektedir.

Ramazanoğulları çarşısı sadece dükkanlardan oluşan bir bütün değildir,Ramazanoğullarının vakıf eserlerinden oluşan dokunun ve Ulu Cami Külliyesi’nin bir parçası olduğu kabul edilebilir.

Çarşıda yer alan dükkanların çoğu mimari özelliklerini kaybetmiş durumdadır. Ancak dükkanlarda yapılan yenilemelerle birim ölçeğinde bozulmalar olmasına karşın bütüncül anlamda halen Adana’nın tarihi ticaret merkezinin ana nüvesini oluşturmaktadır ve aktif olarak kullanılmaktadır.

Buna karşın çarşının özgün halinde hissedilen hacimsel bütünlük artık söz konusu değildir. Sadece bedesten olarak adlandırılan kısımda ve Ali Münif Yeğenağa Caddesi üzerindeki dükkan sırasında yapının özgün mimari özellikleri devam etmektedir. Günümüzde halen ticari fonksiyonlarını devam ettiren bedesten ve arasta, Ali Münif Yeğenağa Caddesi’nin yoğun taşıt trafiğinden gerek fiziksel,gerekse fonksiyonel olarak olumsuz bir biçimde etkilenmektedir.

Paylaşın

Adana: Fen Lisesi

Fen Lisesi; Adana’nın Seyhan İlçesi, Ziya Paşa Mahallesi, Kıyıboyu Caddesi üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

Ermeni yetim kız çocukları için “Eytemhane Mektebi” olarak inşa edilen yapı 1914 yılından sonra kız öğretmen okulu,1924 yılında ise erkek öğretmen okuluna dönüştürülmüştür.

Sonra da sırasıyla eğitim enstitüsü,mühendislik fakültesi,anadolu lisesi ve Adana Fen Lisesi olarak “eğitim yapısı” olma işlemini günümüze kadar sürdürmüştür.

Yapı bodrum artı 2 kattan oluşmaktadır.Bunun yanı sıra üzerinde 15 adet penceresi olan oldukça eğimli dik çatısı,bölge mimarisinde rastlanmayan bir örnek oluşturmakta ve yapıya bir çatı katı ilavesi kazandırmaktadır.

Simetrinin hakim olduğu ön cephe ve plan düzeninde dönemin mimari anlayışı okunmaktadır.Yapının simetri ekseninin her iki tarafında yer alan iç avluları birbirine kemerle bağlanmış kolon dizileriyle çevrilmiştir.

Bu iç avlular ve açık koridorlar Adana’nın iklimsel özelliklerine uygun çözümlemelerdir. Yapıda yer alan derslikler doğrudan avluları çevrileyen açık koridorlarla bağlanmaktadır.

Yapıda pencere etrafındaki söveler ve katları sonlandıran kornişler 1. Ulusal Mimarlık akımının yansımalarıdır. Yapının duvarları su basmanın seviyesine kadar kesme taştan üst katları ise tuğla örtülüdür.

Günümüzde Adana Fen Lisesi olarak kullanılmakta olan yapı birçok basit onarım ve restorasyon uygulaması geçirmiştir.

Paylaşın

Adana: Kemeraltı Camii

Kemeraltı Camii; Adana’nın Seyhan İlçesi, Karasoku Mahallesi, Abidin Paşa Caddesi üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

Savcı oğlu Hacı Mustafa Paşa tarafından yaptırılmıştır. Abidin Paşa Caddesi’nin Tarsus Kapısı mevkisindedir. Bu semte sonradan Kemeraltı ismi verildiğinden, cami de aynı ismi almıştır.

Dengeli mimari oranlarıyla zarif bir görüntü sergileyen Kemeraltı Cami, kare plan üzerine kesme taştan yapılmıştır. Kuzey ve doğu cephelerdeki son cemaat yerlerinin üzerine küçük kubbeler örtmektedir. Kuzeydoğu köşesindeki minaresi caminin mütevazı yapısına uygun bir görünüşe sahiptir.

Yapı günümüze oldukça iyi durumda ulaşmış ancak yakın çevresindeki özgün dokuyu bütünü ile kaybetmiştir. Caminin yakınındaki medrese de günümüze ulaşamamıştır.

Yapının kemerli giriş kapısı özgün değildir ve avlu yan revakları da niteliksiz elemanlarla kapatılmış durumdadır. Taşıt trafiğinin son derece yoğun olduğu aksların ve döner kavşağın kenarında kalan yapı cami olarak kullanılmaktadır.

Paylaşın

Adana: Gazipaşa İlkokulu

Gazipaşa İlkokulu; Adana’nın Seyhan İlçesi, Tepebağ Mahallesi, Av.Turhan Arun Sokak üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

1945 yılında meydana gelen depremde bodrum katına kadar yıkılan yapının üst katları 1946-47 yıllarında yeniden yapılmıştır. Bu dönemde büyük orta hol üzerindeki cam kubbe kaldırılmış,sütunlar arası doldurulmuş,kapalı salonun üzerine taraça yapılmış,cephe düzeni de bütünüyle değiştirilmiştir.

Yapı yüksek bir bodrum üzerine 2 kattan oluşmuş,bodrum kısmı kesme taştan sıvasız,üst katlar ise kesme taş üzeri sıvalı olarak oluşturulmuştur. Yapının özgün halinde ön cephesinde orta simetri aksını oluşturan giriş bölümü kütle olarak yükseltilmiş ve tonoz formlu bir kubbe ile belirtilmiştir.

Her iki yandan dönen merdivenlerle ulaşılan giriş üst katı balkon şeklinde ele alınan iki kat yüksekliğinde kemerli bir niş içine yerleştirilmiştir. Kat silmelerinin tüm cephe boyunca izlendiği yapıda pencere açıklıklarının silmelerle çerçevelendiği,üst kat pencerelerinin kemerli açıklıklarının da aynı formlu tekrar eden silmelerle vurgulandığı görülmektedir.

Bu karakteristik özellikleriyle yapı 1.Ulusal Mimarlık Döneminin Adana’daki en görkemli eserlerindendir. 1998 depreminde hasar gören yapıda 2000 lerin başından bu yana yürütülmekte olan restorasyon çalışmaları ile yapının güçlendirilmesinin yanı sıra 1930’lardaki özgün haline dönüştürülmesi de hedeflenmektedir.

Paylaşın

Adana: Nuri Has Pasajı

Nuri Has Pasajı; Adana’nın Seyhan İlçesi, Karasoku Mahallesi, Saydam Caddesi üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

İş hanı 3 girişli olup 2 katlıdır. Girişler kemerli kesme taştandır. Dış cephelerde kapalı kemer ve kemerler üzerinde dikdörtgen pencereler yer almaktadır.

Üstü sıva kaplıdır. Üst kat dikdörtgen pencerelidir. 3 blok olarak düzenlenen üst kat orta blok bir cephesi balkon ve zemindeki çarşı gezi alanlarının bir bölümünün üstü açıktır.

Ayrıca yan blokların iç kısma bakan bölümleri üstü kapalı balkon olarak yeni alanı düzenlenmiş,yukarıdaki iş yerine hizmet amacıyla yapılmıştır. Balkonlarda korkuluklar vardır.Balkon üzeri tahta kaplama,çatı beşik çatı üzeri kiremit kaplıdır.

1940’larda büro ve dükkanlarda oluşan iş hanına dönüştürülen yapı günümüzde dükkan ve atolye işlevi sürdürmektedir. Yapının her iki yan cephesindeki giriş kapılarına tarifleyen taş kemerler önem taşımaktadır.

Paylaşın

Adana: Şener Şen Evi

Şener Şen Evi; Adana’nın Seyhan İlçesi, Kuruköprü Mahallesi, 3. Sokak üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

Adı geçen parselde yer alan taşınmaz iki katlı yığma-karkas yapım tekniğiyle inşa edilmiştir. Yapı gereci olarak yörede kullanılan normlarda tuğla, harç ve ahşap malzeme kullanılmıştır, iç sofalı plan şemasına sahip yapının zemin katı ahşap hatıllı kalın kagir duvarlarla örülmüş, üst kat ahşap iskelet sistem bu kagir taşıyıcı duvarlara oturtulmuştur.

Yapının yer aldığı sokakta diğer kültür varlıkları göz önüne alındığında yapının sahip olduğu özellikler itibanyla sokakta varolan dokunun devamı olduğu gözlenmektedir. Yapının üst katında kagir duvar hatıllan ve döşeme kirişlerinin devam ettirilip profilli yanlan lambri kaplanarak payandalara desteklenen iki adet simetrik iki adet ahşap çıkma oluşturulmuş, bu ahşap çıkmalar arasında altı metal kaplanarak, metal işleme korkuluklu oval balkon çıkması yer almaktadır.

Yapıya kemerli giriş kapısıyla girilmekte, hayat mahallinden bir merdivenle yapının sokağa cepheli oval balkon çıkmasına açılan iç sofa mahalline çıkılmaktadır. İç sofa mahalli yanlannda odalar yerleştirilmiş, sokağa bakan odalarda zemin kat tavanı kiriş ve hatılları cephede devam ettirilerek profilli payandalara oturan, alınlık ve alt yüzeyleri iç kavisli ve ahşap lambri kaplamalı ahşap çıkmalar oluşturulmuştur.

Yapının zemin katına sonradan yapılan müdahaleler ile iki adet dükkan yerleştirilmiş, üst kat ise konut olarak kullanılmaktadır. Yapının cephelerinde yöresel doluluk- boşluk oranlarına uygun ahşap pencereler profilli payandalara oturan alınlık ve alt yüzeyleri lambri kaplamalı ahşap çıkmalar, ahşap çıkmalar arasında metal işleme korkuluklu alt yüzeyi metal kaplamalı balkon çıkması, kemerli giriş kapısı, üst kat kullanımı, eğik payandalara oturan, ahşap lambri tarzında kaplamalı geniş saçak çıkmalar, ahşap lambri tarzında tavan ve döşeme kaplamalan, iç kapı kanadı detayları özgün unsurlardır.

Halen konut olarak kullanılmakta olan üst katında özgünlüğünü gerek cephe elemanları, gerekse plan kurgusu anlamında koruyan taşınmazın, ticari amaçlı kullanılan olan zemin katında bozulmalar ortaya çıkmıştır. Kemerli giriş kapısından günümüze sadece kemer içindeki nitelikli dökme demir madalyon özgün biçimi ile ulaşmıştır.

Paylaşın