Artvin: Dolishane Kilisesi

Dolishane Kilisesi; Artvin’in Merkez İlçesine bağlı Hamamlı Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Köy dolmuşları ile ulaşım mümkündür.

Kitabesine göre X. Bagratlı Kralı Sumbath tarafından yaptırılmıştır. XVI. yy sonralarında bir bölümü Camii olarak da kullanılan Manastırdan, günümüze sadece Kilisesi ulaşmıştır. Manastır Kilisede bulunan kitabelere göre İberya Kralığı’nın Tao-Klardjethie’de 954-958 tarihleri arasında krallık yapmış olun Sumbath tarafından Mimar Gabriel’e yaptırılmıştır.

XIV. yy’a kadar Manastır olarak faaliyetini sürdüren yapı, XVI. yy’da Camiye dönüştürülmüştür. 1958 yılında kısmen tamir geçirerek son şeklini almıştır. Günümüze ulaşan iki adet kitabesi bulunmaktadır. Manastır olarak inşa edilen yapının günümüzde sadece Kilisesi mevcuttur.

Yapı dıştan 20.20×13.20 m ölçülerindeki doğu-batı doğrultusunda dikdörtgen; içten ise serbest haç planına sahiptir. Yapı günümüze sağlam denilebilecek bir şekilde ulaşmıştır. Kilisenin doğu cephesinde pastoforion odaları ve apsisin yüzeyleri bulunmaktadır. Üçgen alınlıklı apsis, cephesinin ekseninde yuvarlak kemerli ve dikdörtgen formlu penceresi bulunmaktadır.

Batı cephesi batı haç kolu ve her iki yanında bulunan ek mekanlardan oluşmaktadır. Ekseriyeti yıkılmış olan cephenin üçgen alınlığa sahip olduğu orta ekseninde tahrip olmuş kapısı ve pencereleri bulunmaktadır. Kuzey cepheye gelince bu cephe kuzey haç kolu, prothesis ve yan mekan yüzeylerinden oluşmaktadır.

Haç kolları çift pahlı pastoforion odaları ve yanlarda bulunan mekanlar tek pahlı çatılarla örtülmüştür. Yapı süsleme açısından hayli zengindir. Mimari, plastik ve fresko şeklindeki süslemeler mevcuttur. Kabartma şeklinde ayakta duran kral figürünün iki eliyle tuttuğu kilise maketini sunma olayı işlenmiştir. Yine simetrik olarak yerleştirilmiş, birbirine bakışımlı olarak duran melek figürleri bulunmaktadır.

Diğer bir kabartma ise üçgen biçimli blok taşın üzerine işlenen insan maskından ibarettir. Yine güney haç kolu cephesinde “Güneş Saati” kabartması bulunmaktadır. Ancak, söz konusu saat sonradan çalınmıştır. İç duvarlarda fresklerle süslenmiştir. Ancak, yapı Kiliseden Camiye çevrilirken buradaki freskler badana ile kapatılmıştır. Yine yer yer freskli süslemelerin varlığı gözlenmektedir. Beden duvarları dolgu duvar tekniğinde örülmüştür.

Paylaşın

Artvin: Papart Vadisi

Papart Vadisi; Artvin’in Şavşat İlçesi, Meydancık Beldesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Meydancık Beldesi dolmuşlarıyla bölgeye ulaşmak mümkündür.

Papart Deresi (Göknar Akarsuyu) vadisi Karçal Dağları Önemli Doğa Alanı (ÖDA) sınırları içerisinde bulunan bir doğal alandır. Büyük ölçüde volkanik kayaçlardan oluşan bir dağ sisteminin parçası olan Karçal Dağları Önemli Doğa Alanı’nın doğusundadır. Vadinin güneyindeyse bir başka ÖDA olan Yalnızçam Dağları Önemli Doğa Alanı bulunur.

Karçal Dağları Önemli Doğa Alanı bitki örtüsü haritası Doğu Karadeniz ılıman kuşak karışık yapraklı ormanlarının en iyi örneklerini barındıran bölgenin en önemli özelliği yoğun ormancılık faaliyetlerinden uzak kalmış doğal yaşlı ormanları içermesidir. Alan, ani yükseklik değişmeleriyle ortaya çıkan ekosistem çeşitliliği, yüksek endemizm oranı ve zengin yaban hayatıyla dikkat çeker.

Bölge, çoğunlukla bozulmadan kalmış yaprak döken ve iğne yapraklı ormanlarını,boylu çalı topluluklarını, yüksek dağ çayırlarını, sarp kayalık ve dağ zirve bitki topluluklarını içerir. 400-1.300 metre arası karışık, 1.500-2.300 metre arasında ise iğne yapraklı ormanlar baskındır. Karçal Dağları Önemli Doğa Alanı Bölgenin Biyolojik Çeşitliliği Papart Deresi (Göknar Akarsuyu) havzası değerlendirilirken Karçal Dağları ekosisteminden ayrı olarak düşünülemez ve Karçal Dağları ÖDA’sının bir parçası olarak değerlendirilir.

ÖDA sınırları dahilinde Türkiye’ye endemik yaklaşık 70 bitki türünün alanda barındığı bilinmektedir. Bölge Gürcistan’a sınır olmasına rağmen bu kadar endemik bitkinin alanda olması özel bir durumdur. Alanda 26 bitki taksonu ÖDA kriterlerini sağlamaktadır.Alanda üreyen önemli kuşların başında dağ horozu (Tetrao mlokosiewiczi) ve urkeklik (Tetraogallus caspius) yer alır.Bölge yırtıcı kuşların göç yolu üzerinde olmasından dolayı zengin kuş varlığıyla da ayrıcalıklı bir yere sahiptir. Özellikle son bahar aylarında yoğun bir yırtıcı göçüne ev sahipliği yapmaktadır.

Bölge vaşak (Lynx lynx) ve ÖDA kriterlerini sağlamamkla birlikte ülkemizdeki en sağlıklı popülasyonlarını barındırdığı bozayı (Ursus arctus) açısından oldukça önemlidir. Uzun tırnaklı kör fare (Prometheomys schaposchnikowi) alanda bulunan önemli memeli türlerinden bir başkasıdır. Alanda nesli dünya ölçeğinde tehlike altında olan Kafkas semenderi (Mertensiella caucasica) ve Kafkas engereği (Vipera kaznakovi) yaşamaktadır. Aynı zamanda, Apollo kelebeğinin ülkemize endemik bir alt türü olan Parnassius apollo trabizonus ve beşparmakotu zıpzıpına (Pyrgus cirsii) ev sahipliği yapar.

Paylaşın

Artvin: Porta Manastırı

Porta Manastırı; Artvin’in Merkez İlçesine bağlı Pırnallı Köyü, Bağlık Mezrası’nda yer almaktadır. Köy toplu taşıma araçlarıyla ulaşım mümkündür.

9. yüzyılda Bagrat Krallarından 1. Aşot’un torunu Prens Khaoi Kral Gurgen’in hükümdar olduğu dönemde yapılmıştır. Manastır; kilise, şapel, çeşme ve çan kulesinden oluşmaktadır.

Etrafında mezraya ait evleri görmek mümkündür. 16.yüzyılın sonunda terk edilmiştir. Manastır ve manastırı çevreleyen evler, Ortaçağ yerleşme düzenini yansıtan güzel bir örnektir.

Paylaşın

Artvin: Beyazsu Yaylası, Yıldızlı Göl

Beyazsu Yaylası, Yıldızlı Göl; Artvin’in Borçka İlçesi, Karçal Dağları’nda yer almaktadır. Özel araçla ya da araç kiralamak suretiyle gidilebilmektedir.

Borçka İlçesi ile Beyazsu Yaylası arasındaki mesafe yaklaşık 50 kilometre, Artvin ile ise 82 km’dir. Beyazsu Yaylası sırtını Karçal Dağları’na dayamış çok güzel bir yayladır. Yaylada kamp ve konaklama yapılacak yerler mevcuttur.

İsmini yaylanın girişindeki beyaz köpükler çıkaran sudan alan yaylada TEMA’nın yardımıyla yapılan bir de pansiyon bulunmakta olup, 24 kişiye hizmet verebilecek kapasitededir. Bu yayladan iki saat uzaklıkta bulunan Yıldızlı Göl yürüyüş için eleverişli alanlardır.

Paylaşın

Artvin: Barhal Kilisesi

Barhal Kilisesi; Artvin’in Yusufeli İlçesi, Altıparmak Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Köy toplu taşıma araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Kilise üç nefli, bazilikal planlı olup, dıştan 28.55x 8.65 m. ölçülerine sahiptir. Kilisenin doğu cephesi, düşey olarak iki farklı yüksekliğe, yatay ise üç kademeli bölümden meydana gelmiştir. Ortada apsis, yanlarda ise, pastoforion odalarının bu yöndeki cephelerini içermektedir. Cephenin merkezindeki üçgen alınlık, iki kademeli ve yuvarlak kemerli arkadlarla hareketlendirilmiştir.

Cephede yuvarlak kemerli, dikdörtgen formlu pencerelere yer verilmiştir. Apsis cephesinin iki yanında bulunan prothesis ve diakonikonun cepheleri birbirine benzer olarak düzenlenmiştir. Üç basamaklı subasman üzerine oturtulan doğu cephe, farklı ölçü ve şekilden oluşan üç silme ile geçilen çatı ile sınırlanmaktadır.Güney cephe de üç basamaklı su basman üzerine oturtulmuş ve aynı çerçeve içerisinde ele alınmıştır.

Cephe yüzeyi, iki katlı olarak karşımıza çıkar. Yapının cephe düzenlemeleri hemen hemen birbirine benzemektedir. Kilise bir dönem cami olarak kullanılmıştır. Bu nedenle, cephe yüzeylerinde bazı değişiklikler yapılmıştır.Yine, kuzey ve güneydeki kapılar moloz taş örgü ile kapatılmıştır. Orta nef çift pahlı, yan nefler ise tek pahlı çatı ile örtülmüştür. Orta nefin çatısı halen orijinalliğini muhafaza etmektedir.

20.34×15.10 m. ölçülerindeki iç mekan, farklı aralıklarda, dörderli simetrik olarak yerleştirilen, 16.5×1.65 m. ölçülerinde, sekiz adet haçvari serbest paye ile üç bölüme ayrılmıştır. Ortadaki nef daha geniş ve yüksek, yanlardaki birbirine eşit ölçülerde ve yüksekliktedir. Orta nefin doğusunu yarım daire şeklinde apsis çevreler. Apsis içten yuvarlak bir kemerle dıştan ise, dışa taşıntı yapmadan cephe duvarlarıyla kuşatılmıştır. Dört adet kare nişle hareketlendirilmiştir. Apsis yarım kubbe ile örtülmüştür.

Apsisin iki yanında, ikişer kattan oluşan ve düzenlemeleri birbiriyle aynı olan, doğu-batı doğrultusunda dikdörtgen planlı pastoforion odaları bulunmaktadır. Orta nefin batı bölümünde, dikdörtgen planlı, iki katlı galeri yer almaktadır. Orta nef doğu-batı doğrultusunda beşik tonozla örtülüdür. Yapının iç kısmında, bazı değişiklikler ve eklemeler olmuştur. Mihrap nişi, ahşaptan minber, vaaz kürsüsü eklenmiştir. Kuzey nef ahşap döşeme ve desteklerle ikiye bölünerek mahfil katı elde edilmiştir.

Paylaşın

Artvin: Arhavi, Ciha Kalesi

Ciha Kalesi; Artvin’in Arhavi İlçesi sınırları içerisinde yer alan Ciha Tepesi üzerindedir. 

Kalenin Cenevizliler döneminden kaldığı söylenmektedir.Etrafındaki ağaçlar o kadar sıktır ki kaleye geçilebilmesine izin vermemektedir.

Yapıldığı tarih kesinleştirilememiştir ve günümüze kadar ancak sur kalıntıları ulaşabilmiştir. Kale hem sahil tarafına hem de iç kesimlere hakim bir konumdadır ve stratejik bir öneme sahiptir.

Paylaşın

Artvin Kültür Evi

Artvin Kültür Evi; Artvin’in Merkez İlçesi, Orta Mahallesi, Sakıp Sabancı Sokak üzerinde yer almaktadır. Toplu taşıma ile ulaşım mümkündür.

Ocak taşı yazısından evin Hicrî 1215 (Mîlâdî 1799) yılında Bicanoğlu Yahya Ağa tarafından yaptırıldığı yazmakta olup, Osmanlıca tapu kayıtlarında Artvin’in Orta Mahallesi’nde bir bâb-ı hâne ma’a bağçe (bahçeli konak) olarak geçen ve bir Osmanlı-Türk şaheseri olan yapı aynı muhitte bulunan şimdiki adıyla Orta Mahalle Caminin yapımından yaklaşık 16 yıl sonra yapılmıştır.

Ocağın sağ ve sol taraflarında yazıları yazan ustaların isimleri yazılıdır ki; taş, duvar ve ağaç üzerinde oymacılık sanatını işleyen, çizerek ve kazarak yazma tekniğini kullanan bu usta zanaatkarlarına o zamanlar “Hakkâk” denildiğinden, dikkat ederseniz yazma fiili de burada “Hakkâ” olarak ifade edilmiştir. Ocağın sağ ve solundaki selvi (ya da servi) ağacı motiflerininse Türk kültüründe özel bir yeri vardır. Geçmişten günümüze doğru Türk kültürünü incelediğimizde ağaç motifinin ne kadar çok kullanıldığını ve kullanımındaki benzerlikleri daha iyi görürüz.

İnsan hayatı için özel bir yeri ve önemi olan ve hayat ağacı olan servi motifi Osmanlı’nın zanaatkarları tarafından çinilerde, kilimlerde, ocak taşlarında, mezar taşlarında, çeşmelerde, duvar resimlerinde ve daha birçok yerde çokça kullanılmıştır. Servi ağacının minarelerle olan benzerliği de, bu ağacın Osmanlı kültüründeki yerini sağlamlaştıran etkenlerden biridir. Restorasyonu ve ve Çevre Düzenlemesi yapılan Kültür Evi, müstecire kiraya verilmiş olup, yöresel yemeklerin yenilebileceği bir mekandır.

Paylaşın

Artvin: Borçka, Karagöl

Karagöl; Artvin’in Borçka İlçesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Borçka – Camili Köyü karayolu üzerindeki Karagöl, Borçka İlçe Merkezi’ne 27 km. uzaklıktadır.

1800 lü yıllarda bugünkü Klaskur yaylasının yakınında bulunan bir tepenin toprak kayması sonucu Klaskur deresinin önünü kapatması ile oluşmuştur. Zengin orman örtüsü ve flora çeşitliliği ile ilgi çekmekte olup kamp turizmi için sayılı yerlerdendir. Ayrıca yöre halkı tarafından mesire yeri olarak kullanılmaktadır.

Paylaşın

Artvin: Bilbilan Yaylası

Bilbilan Yaylası; Artvin’in Ardanuç İlçesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Ardanuç’tan doğuya 51 km. stabilize yolla veya Şavşat-Ardahan üzerinden ulaşmak mümkündür.

Yalnızçam Dağları ve Karanlık Meşe ile kaplı Bilbilan Yaylası, yöre insanının yaylacılık geleneğini sürdürdüğü yaylalardandır.

Yaylada her Cumartesi günleri Pazar kurulmaktadır. Kurulun bu pazarda, gıda ve ihtiyaç maddeleri alım-satımı yapılmakta ve canlı hayvan borsası kurulmaktadır.

 

Paylaşın

Artvin: Şavşat, Karagöl

Karagöl; Artvin’in Şavşat İlçesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şavşat ilçe merkezine 25 km. uzaklıkta olup midibüs ve daha küçük araçlarla ulaşım sağlanabilmektedir.

Sahara Karagöl Milli Parkı içindedir. Kamp ve Karavan Turizmi için ilimizdeki en uygun yerlerdendir. Göl kenarında özel sektör tarafından işletilen 20 kişilik konaklama tesisi bulunmaktadır.

Paylaşın