Kritik Kanun Teklifi TBMM’den Geçti: Seçim Barajı Yüzde 7’ye İndi
AK Parti ve MHP’nin birlikte hazırladığı seçim mevzuatında değişiklik öngören Milletvekili Seçim Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, Meclis Genel Kurulu’nda kabul edildi.
Yeni düzenlemeyle şimdiye kadar yüzde 10 olarak uygulanan seçim barajı bundan sonraki seçimler için yüzde 7’ye düşürüldü. İttifakın aldığı oy toplamı ülke barajını geçtiği takdirde, seçim çevrelerinde milletvekili hesabı ve dağılımı, ittifak içinde yer alan her bir partinin o seçim çevresinde almış olduğu oy sayısı dikkate alınarak yapılacak.
TBMM’de grup kurmuş olmak, seçime katılabilmenin yeter şartından biri olamayacak. Siyasi partilerin seçime girebilmesi için 41 ilde örgütlenmeleri ve büyük kongrelerini gerçekleştirmeleri gerekecek.
İl seçim kurullarının yapısında değişiklikler yapılacak. İl seçim kurulu, bir başkan, iki asıl üye ile iki yedek üyeden oluşacak. İl seçim kurulu başkanı ve asıl üyeleri ile yedek üyeleri, iki yılda bir ocak ayının son haftasında, il merkezinde görev yapan, kınama veya daha ağır disiplin cezası almamış, en az birinci sınıfa ayrılmış ve birinci sınıfa ayrılma niteliklerini kaybetmemiş hakimler arasından, adli yargı ilk derece mahkemesi adalet komisyonunca ad çekme suretiyle tespit edilecek.
Sandık Kurulu’na üye bildirme hakkı olan bir parti, oluru olmadan başka bir parti üyesini sandık kurulu üyesi olarak gösteremeyecek. Mahalli idareler genel seçimlerinde, yerleşim yeri adresine göre oluşturulan seçimin başlangıç tarihinden 3 ay önceki seçmen kütüğü üzerinden güncelleme yapılacak.
Kütük düzenlemesi nedeniyle seçmen hiçbir şekilde oy kullanma hakkından yoksun bırakılmayacak. Adresi kapanmış olması sebebiyle adres kayıt sisteminde görünmeyenlerin, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nün adres kayıt sisteminde bulunan en son geçerli adres bilgileri esas alınacak.
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçilmiş olması nedeniyle Seçim Kanunu’ndaki ‘başbakan’ ibareleri çıkarılacak. Ayrıca Yüksek Seçim Kurulu’nca (YSK), görme engelli seçmenler için oy pusulalarına uygun şablon sağlanacak.
CHP ‘ivedilikle’ AYM’ye götürecek
Yasanın başta seçim kurullarının yapısı olmak üzere birçok hükmünün Anayasa’ya aykırı olduğunu savunan CHP, “ivedilikle” Anayasa Mahkemesi’ne iptal başvurusunda bulunma kararı aldı.
Yasa görüşmeleri sürerken açıklama yapan Anayasa hukukçusu CHP İstanbul Milletvekili İbrahim Kaboğlu, seçim kurullarının oluşumu ile “seçim güvenliğini zedeleyecek” nitelikte olan 3 maddeyi “ivedilikle” Anayasa Mahkemesi’ne götüreceklerini açıkladı.
Yasanın yürürlüğe girmesiyle birlikte, Ocak 2022’de oluşturulan seçim kurullarının 3 ay içinde lağvedileceğine dikkat çeken Kaboğlu, “iptal” isteminde bulunacaklarını söyledi:
“Yurttaşlarımız bilsin ki, öncelikle teklifin, il ve ilçe seçim kurullarının kıdem esası yerine kura ile belirlenmesi ve halihazırdaki seçim kurullarının lağvedilmesi Anayasa’ya çok yönlü aykırı olduğu için bu ilgili maddeleri ivedilikle Anayasa Mahkemesi’ne götüreceğiz.
Bekaları için bu değişikliği yapanların ısrarı devam edecek olursa, özellikle seçim güvenliğini zedeleyecek olan seçim kurullarının oluşumu ile alakalı maddeleri ivedi bir şekilde Anayasa Mahkemesi’ne götüreceğiz. Yurttaşlarımızın hukukunu her aşamada koruyacağız.”
CHP’nin Anayasa Mahkemesi’ne yasanın yürürlüğe girmesinden itibaren 60 gün süresi bulunuyor. CHP bu süreyi beklemeden, yasanın yürürlüğe girmesinin hemen ardından iptal başvurusunda bulunacak.
