Kars: Ebü’l Muammeran Cami
Ebü’l Muammeran Cami; Kars İl Merkezi’ne 42 km uzaklıktaki Ani Antik Kenti ören yerinde yer almaktadır.
Selçuklu sultanı Alpaslan’ın 1064 tarihinde Anı Şehrini fethetmesinden sonra şehrin idaresini Şeddatlı beyliğine bırakmıştır.
Şeddadi sülalesinde ilk Anı beyi olan Ebû’l Manuçehr’in oğlu Ebû’l Muammeran babasının ölümünde sonra Anı beyliğine geçince şehirde yaptırdığı imar faaliyetleri kapsamında kendi adını taşıyan Ebû’l Muammeran Cami’ni de yaptırmıştır.
Ören yerindeki ayakta kalmış tek cami olan Ebû’l Manuçehr Cami’nin planına benzer bir plana sahip olan Ebû’l Muammeran Cami’nin minaresi de Manuçehr Cami’nin sekizgen minaresi ile aynı mimari özelliklere sahiptir.
18.yüzyılda bölgeyi gezen seyyahların yaptığı Muammeran Cami gravüründe cami minaresinin Manuçehr Cami’nin minaresinde daha yüksek olduğu anlaşılmaktadır.
Şehrin antik yolu üzerinde inşa edilen caminin 19.yüzyılda kırılarak tahrip edilen M.S.1199 Hicri tarihli kitabesinde şehre gelen ticaret kervanlarının uyması gereken kurallar belirtilmiştir. Ebû’l Muammeran Cami 1917 yılında tamamen yıkılmış, günümüze cami minaresinin yıkık bir bölümü ulaşabilmiştir.
