Çanakkale: Ayazma Pınarı Tabiat Parkı
Ayazma Pınarı Tabiat Parkı; Çanakkale’nin Bayramiç İlçesi, Evciler Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Tabiat Parkı 5,85 hektarlık alana sahiptir.
Ayazma Pınarı Tabiat Parkı florası ile ilgili yapılmış özel bir araştırma bulunmamakla birlikte alanın güneyinde yer alan Kazdağı ise floristik yönden iyi bilinen, yaklaşık 800 taksonun kayıtlı olduğu önemli bitki alanlarından biridir.
Florasının yüzde 26’sı Akdeniz elementi, yüzde 17.6’sı Avrupa-Sibirya elementi ve yüzde 1.3’ü İran-Turan elementi olduğu belirlenmiştir. Kazdağı florasında 23’ü yalnız bu dağa özgü olmak üzere en az 68 nadir (ülke çapında) bilinen bitki bulunmaktadır. Tabiat Parkı içerisinde ise; Karaçam ormanı ve dere vejetasyonu (Kestane, Gürgen, Meşe, Ihlamur, Kayın, Menengiç, Akçakesme) hakimdir.
Alanının batısından Çınarcık deresi, kuzey sınırından ise Ayazma deresi geçmektedir. Alana ismini veren Ayazma Pınarı, alanın güneyinde yer almaktadır. Güneybatıda, Çınarcık deresi üzerinde yapılmış bir adet bent bulunmakta ve bu bentin hemen alt bölümündeki kayalıkların içerisinden 6 noktada su patlamaktadır.
Çınarcık Deresi, bentten sonra dar ve dik kayalık vadi içerisinden geçerek, iç yolun üzerine yapılmış olan köprünün altından bir şelale halinde akarak cadı kazanı oluşumuna düşer. Bu noktadan sonra geniş bir kanyon içerisinden akarak saha dışına çıkar.
Oldukça bol su kaynaklarına sahip olan alanın içme ve kullanma suyu problemi bulunmamaktadır. Ayrıca alan iklimi, zengin bitki ve hayvan çeşitliliği, tarımsal potansiyeli, mitolojisi yanı sıra “Bin Pınarlı İda” olarak adlandırılacak derecede bol su kaynaklarıyla zengin olan Kazdağı eteklerindedir.
Ayazma Pınarı Tabiat Parkı ve çevresinde en azından Paleozoyik döneminden Neojen dönemine kadarki çok geniş bir zaman aralığında (300 milyon yıldan daha uzun bir süre) gelişmiş birbirinden çok farklı nitelikte ve yaşta kaya toplulukları bulunmaktadır.
Alanın hidrojeolojisine baktığımızda Kayaç türlerinin oldukça etkili bir tektonizma sonucunda kıvrımlı ve kırıklı bir yapı sergilediği ve bölgeye 800-1000 mm/yıl yağış düştüğü anlaşılmaktadır. Ayazma Pınarı Tabiat Parkı alanı humuslu orman toprağı ve kayalıklardan oluşmaktadır.
Ayazma Pınarı Tabiat Parkı’ nı içerisinde bulunduran Bayramiç ilçesinin tarihi Troai Krallığına kadar gitmektedir. Bayramiç ve çevresindeki yerleşimler oldukça erken döneme gitmesine karşın, bugüne kadar gelebilen ve gezilip görülebilecek kalıntılar çok azdır.
Ayazma, Ortodoks Hristiyanlarınca kutsal sayılan kaynak veya pınarlara verilen isimdir. Bu isimlendirme günümüze kadar gelerek geçerliliğini devam ettirmektedir. Ayazma Pınarı Tabiat Parkı’nın ismini almış olduğu pınar da zamanında Hristiyanlarca bu ismi aldığından Ayazma ismi ile anılmaya devam etmektedir.
Alan piknik amaçlı kullanılmakla birlikte dünyanın ilk güzellik yarışmasının İda (Kaz) Dağında yapıldığına ilişkin mitolojik efsaneye dayanılarak her yıl Bayramiç Belediyesi ve Evciler Muhtarlığınca ağustos ayında tertip edilen festivallere yoğun bir katılım olmaktadır.
Kazdağı-Ayazma orman içi dinlenme yeri, efsanelere konu teşkil etmiş tarihsel geçmişi, kendine özgü florası-faunası, dünyada Alplerden sonra en yüksek oksijen oranına sahip olan, soğuk suları, rekreasyon alanları ve temiz havasıyla rekreasyonel turizm açısından önemli bir potansiyel oluşturmaktadır.
Bayramiç ilçe merkezinde çarşamba ve cumartesi günleri pazar kurulmakta ve burada yetiştirilen bitkilerle birlikte mevsimine göre çeşitli yabani bitkiler de satılmaktadır. Özellikle Bayramiç köylerinden getirilen ürünlerin bu pazarda topluca görülebilmesi mümkündür. Bayramiç yöresinde tarhana çorbası, keşkek, bulgurlu mantı, nohut ekmeği, kabak böreği ve höşmerim tatlısı halkın en çok severek yediği geleneksel yiyecekler arasında sayılabilir.
Ayazma Pınarı Tabiat Parkı, genelde karaçam ağaçlarından oluşan doğal orman dokusu, şehre çok yakın konumda olmayışıyla temiz havası ve şehrin gürültüsünden uzak, açık hava rekreasyon faaliyetlerine olanak sağlaması, özellikle yaz mevsiminin sıcaklığından bunalanların serinleyebileceği bir ortam olması ve Tabiat Parkının tam bir doğal görsel şölen sunması ve her yıl gelenek haline gelen güzellik yarışmasının düzenlenmesi ile Çanakkale ilinin özellikli alanlarından biridir.
Alan sahip olduğu doğal ve kültürel zenginlikleri nedeniyle turizm potansiyeline sahiptir. Orman, dağ, su peyzajları açısından zengin bir kaynak değere sahiptir. Ziyaretçilerin büyük bir kısmı hem gezmek ve hem de piknik yapmak amacıyla alana gelmektedir.
