Aksaray: Yalman Camii
Yalman Camii; Aksaray’ın Merkez İlçesi, Yalman Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım mümkündür.
Köyün içindeki cami sağlam olup kısmen ibadete açıktır. Yapı üzerindeki kitabesine göre 1260 / 1844 tarihinde inşa edilmiştir. İkinci kitabeye göre de 324 / 1906 tarihinde tamir ettirilmiştir.
İhata duvarı ile kuşatılmış bir bahçe içindedir. 8.83 X 8.75 m. ölçülerinde olup kare planlıdır. Düzgü kesme taş malzemeden inşa edilmiştir. Doğusunda köşk minare ve merdiveni görülmektedir. 2006 yılında restore edilmiştir.
Caminin cepheleri sade olup süsleme bulunmamaktadır. yapının kuzey ve güney cepheleri sade bırakılmıştır. Doğu ve batı cephelerde ise ikişer adet düz lentolu pencere vardır. Doğu cephede köşk minareye çıkışı sağlayan taş merdiven ile, giriş kapısı görülmektedir.
İç mekan, silindirik bir sütuna oturan kemerlerin taşıdığı iki beşik tonoz ile; dıştan ise düz dam şeklinde örtülmüştür. Tonozlar içten beşer atkı kemeriyle desteklenmektedir. Caminin doğusundaki 23 basamaklı bir merdivenle köşk minareye çıkılmaktadır.
Minare sekizgen ayakların taşıdığı basık kemerlere oturan bir ince konik külahla sonlanmaktadır. Kemerlerden güneydeki hafif kaş kemerle sınırlandırılmaktadır. Güneybatıdaki sütunun güney yüzünde balıksırtı ve zar motifleri görülmektedir. Minare, doğudan profilli üç konsolla taşınmaktadır.
Harime giriş doğu cephenin kuzeyindeki düz lentolu kapı ile sağlanmaktadır. İç mekan 7.03 X 6.99 m. ölçülerinde kare planlıdır. İç mekan ortadaki silindirik gövdeli bir sütuna oturan kemerlerin taşıdığı tonoz düzenlemesine göre mihraba paralel iki sahına ayrılmaktadır. Köşeleri sarkıtlı bir silindirik başlık sütuna oturmaktadır.
Kıble duvarının ortasındaki mihrap yarım daire formunda olup basık kemerlidir. Mihrap bitkisel süslemeli sade bir bordürle kuşatılmıştır. Mihrabın köşelerinde silindirik birer taş şamdan yer almaktadır. Minber Güneybatı köşede taş minber vardır. Aynalık, kalem işinden bir üçgen, üçgenin köşelerinde kıvrık dal ve hatayilerden gelişen bitkisel bir kompozisyon dikkati çekmektedir.
