İngiltere’nin Yeni Başbakanı Asya Kökenli Rishi Sunak Oldu

İktidardaki Muhafazakar Parti’nin yeni lideri seçilen Rishi Sunak, İngiltere’nin yeni başbakanı oldu. Rishi Sunak, daha önceden maliye bakanlığı görevini üstlenmişti. 42 yaşındaki Sunak, İngiltere’nin modern tarihindeki en genç başbakan oldu.

Haber Merkezi / İngiltere’nin tarihindeki en genç başbakan ise 1804’te 24 yaşında göreve gelen William Pitt. Kral 3. Charles’ın en kısa sürede hükümeti kurma görevini Sunak’a vermesi bekleniyor.

Rishi Sunak, yazın istifasıyla Boris Johnson’ın görevden ayrılmak zorunda kalmasında önemli rol oynamıştı. Rishi Sunak, Johnson’ın istifasının ardından iktidardaki Muhafazakar Parti’de liderlik yarışına katıldı.

Rishi Sunak, Muhafazakar Parti milletvekilleri arasında en fazla destek alan adaydı. Ancak partinin üyeleri onu değil Dışişleri Bakanı Liz Truss’ı seçmişti.

Başbakanlığa uzanan kariyeri

Rishi Sunak’ın aile büyükleri, Hindistan’ın Pencap eyaletinde doğdu ama dedeleri daha sonra Britanya’nın Afrika’daki kolonilerine göç etti. Babası Kenya’da, annesi ise Tanzanya’ya bağlı Tanganyika özerk bölgesinde dünyaya geldi.1960’larda aile Britanya’ya göç etti.

Böylece Hint kökenli Rishi Sunak 12 Mayıs 1980’de Birleşik Krallık’taki Southampton Genel Hastanesi’nde doğdu. Annesi Usha eczacı, babası Yashvir ise pratisyen hekimdi.

Oxford Üniversitesi’nde felsefe, siyaset ve ekonomi okuyan Sunak, yüksek lisans eğitimini ABD’deki Stanford Üniversitesi’nde işletme alanında tamamladı. Britanya’nın etnik azınlığa mensup ilk başbakanı olması beklenen Sunak, eşi Akshata Murthy’yle de Stanford Üniversitesi’nde tanıştı.

Mezun olduktan sonra yatırım bankası Goldman Sachs’ta analist olarak çalışmaya başlayan Sunak, daha sonra fon yönetim şirketi Children’s Investment Fund Management’a geçti ve 2006’da şirkete ortak oldu.

2010’da ABD’nin Kaliforniya eyaletinde kendi yatırım firması Theleme Partners’ı kurdu. Şirketin yönetimi altındaki fonlar yaklaşık 700 milyon dolar ediyordu.

Sunak’ın kayınpederi  N. R. Narayana Murthy’nin de çok varlıklı olduğu biliniyor. 76 yaşındaki Hint asıllı milyarder, yatırım firması Catamaran Ventures’ın sahibi ve teknoloji firması Infosys’in kurucusu. Sunak 2013 ve 2015 arasında Catamaran Ventures’ta da yöneticilik yaptı.

Siyasete nasıl girdi?

Sunak 2014’te Yorkshire bölgesinden Muhafazakar Parti adayı olarak seçildi. Daha sonra Avam Kamarası’na girerken, Hindu olduğu için Hintlilerin kutsal metni Bhagavat Gita üzerine yemin etti.

İlk büyük siyasi mücadelesini Brexit’te veren Sunak, BK’nin Avrupa Birliği dışında “daha özgür, daha adil ve daha müreffeh” olacağını savunuyordu.

24 Temmuz 2019’da Başbakan Boris Johnson tarafından Maliye Bakanı Sajid Javid’in yanına hazine baş sekreteri olarak atandı. Böylece Javid’in sağ kolu oldu.

2020’de Maliye Bakanı olan Sunak, Temmuz 2022’de Boris Johnson’a karşı başlayan istifa dalgasında görevini bıraktı. Kısmen koronavirüs pandemisindeki istikrarlı performansı sayesinde Johnson’ın yerine geçeceği düşünülen favori isimlerdendi. Ancak ilk seçimde başbakanlık koltuğunu Truss’a kaptırdı.

Sunak, İngiliz parlamentosunun en varlıklı ismi

Geçen yılki vergi ve harcama bütçesi, İngiltere’yi 1950’lerden bu yana en büyük kamu borcuna iterken, Sunak daha düşük gelirlilerden daha düşük vergi alma vaadinin ise gerçekleşmediği eleştirilerine hedef oldu.

Brexit referandumunda ülkenin Avrupa Birliği üyeliğinden ayrılması yönünde oy kullanan Sunak, İngilz parlamentosunun en varlıklı ismi olarak biliniyor.

Sunak, 2015 yılında Parlamento’ya ilk kez seçildikten sonra hızlı bir yükseliş yaşadı. Şubat 2020’de 39 yaşındayken “başbakandan sonra ikinci yetkili” gibi görülen Maliye Bakanı olarak atadı.

Sunak, “partygate” skandalı olarak bilinen kutlamalara katılarak koronavirüs önlemlerini ihlal ettiği gerekçesiyle Başbakan Boris Johnson ile birlikte para cezasına çarptırılan isimler arasındaydı.

Hintli bir göçmen ailenin en büyük oğlu olan Sunak, elit Winchester College ve daha sonra Oxford’da eğitim aldı. Kendisine ait websitesinde verdiği bilgiye göre Sunak, Hint asıllı eşiyle Kaliforniya’da tanıştı ve iki çocukları bulunuyor.

Paylaşın

İngiltere Başbakanı Liz Truss istifa etti; En Kısa Görevde Kalan Başbakan

5 Eylül’de Muhafazakâr Parti Genel Başkanı olarak seçilen, 6 Eylül’de Kraliçe II. Elizabeth tarafından başbakan olarak atanan Liz Truss, göreve gelmesinden yaklaşık altı hafta sonra istifasını açıkladı.

Haber Merkezi / Sadece 45 gün görev yapan Liz Truss böylece İngiltere’nin tarihinde en kısa süre görevde kalan başbakan oldu. İngiltere’nin daha önceki en kısa süre başbakanlık yapan ismi olan George Canning, 1827 yılında hayatını kaybetmeden önce 119 gün başbakanlık koltuğunda oturmuştu.

Liz Truss dün Parlamento’da kendisine yönelik eleştirileri yanıtlarken, “mücadeleden kaçan biri olmadığını, savaşacağını” vurgulamıştı.

Truss, Londra’da başbakanlık konutunun önünde yaptığı açıklamada yeni başbakan seçilene kadar göreve devam edeceğini belirtti. Truss, Kral III. Charles ile de istifa kararını görüştüğünü sözlerine ekledi.

Düşük vergilere ve büyümeye odaklı bir vizyon belirlediklerini hatırlatan Truss, gelinen durumda bunu gerçekleştirmenin mümkün olmadığına işaret etti.

“Muhafazakâr Parti tarafından bana verilen bu görevi yerine getiremeyeceğimi kabul ediyorum” diyen Truss, Kral III. Charles’a Muhafazakâr Parti genel başkanlığından istifa edeceğini bildirdiğini söyledi. Truss, partinin yeni liderinin gelecek hafta içinde seçilmesinin öngörüldüğünü de sözlerine ekledi.

Muhafazakâr Parti lideri doğrudan başbakanlık görevine atanacak.

Ekonomi politikası kaosa yol açtı

5 Eylül’de Muhafazakâr Parti Genel Başkanı olarak seçilen,  6 Eylül’de Kraliçe II. Elizabeth tarafından başbakan olarak atanan Liz Truss, İngiltere tarihinde görev süresi en kısa başbakan oldu.

Altı hafta önce Boris Johnson’dan görevi devralan 47 yaşındaki Truss’ın tartışmalı vergi indirimi planları finans piyasalarında türbülansa yol açmıştı. Vergi indirimi planları, piyasalarda devlet borçlarının artması endişesi yaratmış, İngiliz Sterlini ABD Doları karşısında tarihi bir düşüş yaşamıştı.

Vergi indirimi planlarında geri adım atan Truss, Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng’i de görevden almıştı. Çarşamba günü de İçişleri Bakanı Suella Braverman görevinden istifa etmişti.

Son bir hafta içinde iki kabine üyesinde değişiklik yapmak zorunda kalan, izlediği ekonomi siyaseti nedeniyle üzerindeki baskılar artan Truss’ın kendi partisinden de istifa çağrıları geliyordu.

İstifa kararını açıklamadan yaklaşık 24 saat önce görevini bırakmayacağı mesajını veren Truss, Çarşamba günü parlamentonun alt kanadı Avam Kamarası’ndaki konuşmasında “bir savaşçı” olduğunu belirterek, bundan vazgeçmeyeceğini belirtmişti.

Muhalefet erken seçim istiyor

Ana muhalefetteki İşçi Partisi’nin lideri Keir Starmer, Liz Truss’ın istifasını açıklaması ardından, hızla erken genel seçime gidilmesi çağrısında bulundu.

Starmer, iktidardaki Muhafazakar Parti’nin artık seçmen desteğine sahip olmadığını belirterek, “İngiltere, Muhafazakarların canlarının istediği gibi yönetebilecekleri şahsi toprakları değildir” dedi.

Liberal Demokrat Parti ve İskoç Ulusal Partisi de erken seçim çağrısı yaptı.

Paylaşın

İngiltere’de Siyasi Kriz: Başbakan Truss Baskı Altında

İngiltere’de geçen ay göreve başlayan Başbakan Liz Truss’ın lideri olduğu Muhafazakar Parti içerisinde kırılmalar yaşanıyor. İngiliz basını “Truss’ın birkaç gün içinde devrilebileceği” tahmininde bulunuyor.

İngiltere’nin 47 yaşındaki üçüncü kadın Başbakanı Liz Truss, geçen ay başında partisinin üyelerinin desteğiyle seçilmişti.

İngiltere’de geçen ay başında göreve başlayan yeni Başbakan Liz Truss, İçişleri Bakanı’nın istifa etmesinin ardından yeni bir baskı altında.

Truss’ın lideri olduğu iktidardaki Muhafazakar Parti içerisinde kırılmalar yaşanıyor. Ulaştırma Bakanı Anne-Marie Trevelyan, kabinenin Truss’a Başbakan olarak güvenmediğini dile getirdi.

İçişleri Bakanı Suella Braverman ise dün görevinden istifa ederken Başbakan Truss’ı istifa mektubunda sert bir dille eleştirdi. Braverman mektubunda, “vaatlerimizi terk ettik, seçmenlerimize verdiğimiz sözleri tutamadık” ifadelerini kullandı. Braverman’dan boşalan koltuğa ise Grant Shapps getirildi.

İngiliz basını Shapps’in de Truss’ı en sert eleştiren Muhafazakar Partili milletvekilleri arasında olduğuna dikkat çekiyor. Basın ayrıca, “Truss’ın birkaç gün içinde devrilebileceği” tahmininde bulunuyor.

Parlamentonun alt kanadı Avam Kamarası’ndaki kaya gazı oylaması öncesinde Muhafazakar Partili vekillerin, partinin disiplinden sorumlu yöneticisinin milletvekillerini oy vermeleri için tehdit ettiğine dair açıklamaları ülkedeki siyasi kaosu daha da derinleştirdi.

Liz Truss göreve geldikten hemen sonra İngiltere ekonomisini durgunluktan çıkarmak için 45 milyar sterlinlik vergi kesintisi açıklamış, ancak karara tahvil yatırımcılarının tepkisi sert olmuş ve ülkedeki borçlanma maliyetleri yükselmişti.

Maliye Bakanının istifa etmesi ve paketin geri çekilmesinin ardından özür dileyen Truss, baskılara rağmen istifa etmeyeceğini söylüyor. İngiltere’nin 47 yaşındaki üçüncü kadın Başbakanı Liz Truss, geçen ay başında partisinin üyelerinin desteğiyle seçilmişti.

(Kaynak: VOA Türkçe)

Paylaşın