Yalova: Termal, Kurşunlu Hamamı
Yalova’nın Termal İlçesi, Gökçedere Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır. Kurşunlu Hamam; Gayrimenkul Eski Eserler Anıtlar Yüksek Kurulu tarafından 04.05.1983 tarih ve 14971 sayılı kararı ile tescil edilmiştir.
Roma Dönemi Despot hamamı olarak bilinen yapı, doğu-batı doğrultusunda enine dikdörtgen olarak inşa edilmiştir. Dış cephesi tamamen kargir malzeme ile örülmüş olup, beyaz renge boyanmıştır. Yapı geleneksel Türk hamamlarının plan şemasına uymayan münferit bir planlama gösterir.
Doğu cephesinde dikdörtgen açık bir havuz bulunur. Giriş her ne kadar güney cephesinde verilmişse de doğu cephesi açık havuza baktığı için özel olarak tasarlanmıştır. Soyunmalık bölümü “L” şeklindedir. Burada Türk hamlarında görülen fıskiyeli mermer havuz bulunur. Soyunmalık bölümünün üst örtüsü düz damdır, fakat fıskiyeli havuzun üstü beşik tonozla örtülmüştür.
Soyunmalıktan bir kapıyla soğukluğa geçilir. Bu bölüm zeminden pencere hizasına kadar mermer kaplı olup, üzeri beyaz sıvalıdır. Soğukluğun ortasında büyük bir havuz bulunur. Soğukluktan sıcaklığa yuvarlak kemerli bir kapıyla girilir. Ortada daire şeklinde küçük bir havuz bulunur. Havuzun kuzeyinde ve güneyinde yıkanma bölümleri yer alır. Sıcaklık buhar odasına açılır. Buhar odası kare planlıdır ve üstü kurşun kaplı tonozla örtülmüştür.
Süsleme doğu ve güney cephede yoğunlaşmıştır. Kubbe kasnağındaki kabartmalar ilgi çekicidir. Bir çerçeve içinde “Herakles” alt kısmında ise üç azize tasvir edilmiştir.”Herakles” sakallı ve çıplaktır. Başını hafif olarak sola doğru çevirmiştir. Vücudu tam bir atlet vücududur. Sağ eliyle bir ucu yere değen sopanın üzerine dayanmakta sol kolunun üzerinde ise bastonu tutmaktadır. Azizeler uzun elbiseler giymiş ve birbirlerinin ellerinden tutmuşlardır.
Buhar odasının üstünü örten tonozun güney cephesinde mermer bir kitabe yerleştirilmiştir. Kitabesine göre; “16 asır evvel inşaa edilen bu hamam Osmanlı Padişahlarından II. Abdülhamid El Gazi’nin tahta çıkışının 25. dönüm yılına rastlayan 1900 senesinde kendileri tarafından yeniden tamir ve ihya ettirilmiştir.” yazmaktadır.
