Yoksulluk Sınırı 80 Bin Liraya Dayandı

Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı yani açlık sınırı 24 bin 35 liraya yükseldi.

Haber Merkezi / Gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı yani yoksulluk sınırı 78 bin 292 liraya çıktı. Bekar bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ de aylık 31 bin 617 liraya yükseldi.

Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ), Nisan 2025 açlık ve yoksulluk raporunu açıkladı. Raporda öne çıkan bölümler şöyle:

“Çalışanların yaptığı harcamaların önemli bölümünü oluşturan gıdada devam eden ve önlenemeyen fiyat artışları nedeniyle geçim koşulları her gün biraz daha ağırlaşmaktadır. TÜRK-İŞ hesaplamasına göre, sağlıklı ve dengeli beslenebilmek için dört kişilik bir ailenin yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı son bir ayda 420 TL arttı.

Aylık artışlar birikerek yılın ilk yarısına gelmeden ailenin mutfak harcamasına 1904 TL ek yük olarak yansıdı. Yoksulluğun azaltılması ve giderek ortadan kaldırılması için ücret gelirlerinin gelir politikası çerçevesinde sadece enflasyon artışına bağlı olmadan iyileştirilmesi de gündeme gelmelidir.

TÜRK-İŞ tarafından hesaplanan açlık ve yoksulluk tutarları ücret düzeyi değildir. Dört kişilik bir ailenin yaşadığı haneye, temel ve zorunlu ihtiyaçlarının karşılanması için, aylık olarak girmesi gereken toplam gelirdir. Ancak ülkemiz şartlarına bakıldığında, özellikle ücretli çalışanlarda, hanede çalışan sayısının genellikle bir kişi olduğu ve haneye giren başka bir gelir kaynağının çok sınırlı olduğu görülmektedir. Bir çalışanın temel ihtiyaçlarını karşılamayan asgari ücretle ailenin geçimini sağlamak mümkün değildir.

TÜRK-İŞ Konfederasyonu tarafından, çalışanların geçim koşullarını ortaya koymak ve temel ihtiyaç maddelerindeki fiyat değişikliğinin aile bütçesine yansımalarını belirlemek amacıyla her ay, düzenli olarak yapılan bu araştırmanın 2025 Nisan ayı sonucuna göre;

Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapılması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 24.035,59 TL’ye, gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 78.291,84 TL’ye, bekar bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ de aylık 31.142,48 TL ’ye yükseldi.

TÜRK-İŞ’ in verilerine göre ‘mutfak enflasyonu’ verilerindeki değişim Nisan 2025 itibariyle şu şekilde gerçekleşti:

Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre yüzde 1,78 oranında gerçekleşti. On iki aylık değişim oranı yüzde 35,60 oldu. Yıllık ortalama artış ise yüzde 51,58 olarak gerçekleşti.

TÜRK-İŞ hesaplamasında temel alınan ve doğrudan piyasadan çarşı-pazar-market dolaşılarak derlenen gıda ürünleri fiyatlardaki değişim, harcama gruplarına göre Nisan 2025 itibariyle şu şekilde oldu:

Süt, yoğurt ve peynir ürünlerinin bulunduğu grupta; bu ay sütün fiyatı sabit kaldı. Peynir fiyatlarında market bazlı fiyat değişiklikleri tespit edildi fakat bu durum peynirin ortalama fiyatını çok etkilemedi. Aynı şekilde yoğurt fiyatlarında da belirgin bir değişiklik olmadığı gözlemlendi.

Et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagiller ürünlerinin bulunduğu grupta; dana kıyma ve kuşbaşı etin kilogram fiyatı bu ay değişmedi fakat -hesaplamaya dâhil edilmeyen- bonfile etin kilogram fiyatı 1.126 TL olarak not edildi. Kuzu etinin kilogram fiyatında geçen aya göre yüzde 4,5 oranında, tavuk fiyatlarında ise yüzde 9 oranında bir artış olduğu gözlemlendi. Geçen ay bir miktar düşen balık fiyatları bu ay yüzde 13,5 oranında artış gösterdi. Av sezonunun ay ortası itibariyle bitmesi nedeniyle de tezgâhlarda balık çeşitliliğinin azaldığı gözlemlendi.

Balık fiyatı hesaplanırken bol tüketilen istavrit, hamsi, mezgit gibi çeşitler ağırlıklı olarak yer aldı. Yumurtanın adet fiyatı 7 TL’nin üzerinde satılmaya devam ediyor. Geçen yılın Nisan ayından bu yana insan vücudu için gerekli olan güçlü protein kaynaklarından biri yumurtanın adet fiyatının iki kat artış gösterdiği tespit edilmiştir. Kuru baklagiller (kuru fasulye, nohut, yeşil ve kırmızı mercimek) grubunda kırmızı mercimeğin fiyatında yüzde 9 oranında artış olduğu tespit edildi. Diğer ürünlerde önemli bir değişikli tespit edilmedi.

Taze sebze-meyve fiyatlarında havaların ısınmasıyla birlikte beklenen ucuzluk sebze fiyatlarında –nispeten- görüldü fakat meyve fiyatlarındaki artış devam etti. Mevsim değişikliğine bağlı olarak bazı sebze-meyveler pazarda azalırken mevsim ürünleri fiyatı daha da yükselmiş olarak yerini aldı. Sebze ortalama (ana yemekleri tamamlayan maydanoz, kıvırcık vb. salata yeşillikleri dâhil değil) kg fiyatı 61,56 TL, ortalama meyve kg fiyatı 77,14 TL oldu.

Hesaplamada -bu ay- 25’i sebze ve 8’i meyve olmak üzere toplam 33 üründeki fiyat değişimi dikkate alındı. Meyve-sebze ortalama kg fiyatı ise 61,82 TL (ana yemekleri tamamlayan maydanoz, kıvırcık gibi salata yeşillikleri bu hesaplamada “Ortalama Meyve-Sebze Fiyatı” kapsamında değerlendirilmektedir) olarak tespit edilmiştir.

Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik gibi ürünlerin bulunduğu grupta; ekmeğin fiyatı değişmedi. Bu harcama grubundaki diğer ürünlerden pirinç fiyatında yüzde 4, bulgur fiyatında ise yüzde 5 oranında artış olduğu tespit edildi. Makarna, un ve irmik fiyatında önemli bir değişiklik tespit edilmedi.

Temel yağ ürünlerinin bulunduğu grupta; tereyağı ve ayçiçekyağı fiyatında bir miktar artış olduğu tespit edildi diğer ürünlerin fiyatı aynı kaldı. Geçen ay bir miktar azalan siyah zeytin fiyatı bu ay artış gösterdi. Yeşil zeytin fiyatında önemli bir değişiklik tespit edilmedi. Yağlı tohum ürünlerinden fındığın fiyatı bir miktar artarken diğer ürünler ise aynı kaldı.

Son grupta yer alan gıda maddelerinden baharat ürünleri fiyatı da bu ay değişmedi. (kimyon, nane, karabiber vb.). Çay ve ıhlamur fiyatında da bir değişiklik tespit edilmedi. Diğer ürünlerden şeker ve bal fiyatlarında %2 oranında bir artış olduğu gözlemlendi. Pekmez, reçel ve salça fiyatları ise aynı kaldı.