Sivas: Mehmet Ali Hamamı
Mehmet Ali Hamamı; Sivas’ın Merkez İlçesi, Akdeğirmen Mahallesi, Kepenek Caddesi üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.
Hamamın yapım kitabesi yoktur. 14 x 32 m dış ölçülerinde, dikdörtgen planlı kesme taştan inşa edilen hamamı bu özelliklerine göre XVII. Yüzyıla tarihlemek mümkündür. Soğukluk, ılıklık ve sıcaklık bölümleri ile klasik Osmanlı hamamlarının temel özelliklerine sahiptir.
Güney yönünde basık kemerli bir kapıdan soyunmalık bölümüne girilir. İç ölçüleri 11 x 12.50 m olan soyunmalık ahşap, üzeri dört yöne eğimli kırma çatılıdır. Yapılan onarımla değişikliğe uğramıştır. Ortada sekiz köşeli havuzu bulunmaktadır.
Ilıklık bölümü 3.25 x 2.50 m iç ölçülerinde ortadan kubbe yanlarda beşik tonoz örtülüdür. Ilıklık bölümünde helâ ve tıraşlık yer almaktadır.
Sıcaklık bölümü klasik dört eyvan şemalıdır ve köşelere kare planlı hücreler (halvet) yerleştirilmiştir. Eyvan üstleri beşik tonoz, hücreler kubbelerle örtülüdür. Hazne ve külhan bölümü dikdörtgen planlı ve beşik tonozludur. Hamam halen faaliyettedir.
Mehmet Ali Efendi Hamamı Vakfiyesi; Sivas Vakıflar Bölge Müdürlüğü’nde bulunan Mehmet Ali Hamamı’nın vakfiye sureti H. 1305 (1887) tarihinde düzenlenmiştir. Behram Paşa oğlu Mustafa Bey tarafından 1589 tarihinde yaptırılan Ali Ağa Camii’ne Çavuş Mahallesi’nde oturan, Sivas eşrafından Sahib’l-hayrat, Silahdar-zâde Zülfü-zâde Mehmet Ali Efendi İbni İbrahim tarafından vakfedilmiştir.
Vakıf suretinde, hamam kirasından elde edilecek gelirden önce hamamın tamiri sonra Köhne Bud bahçesi’nin (Erik Bahçesi) bakımı, cami çevresindeki mezarların ve caminin tamiri, geriye kalan paradan ise Ali Ağa Camii çevresinde bulunan kütüphaneye harcanması, bunlardan geriye kalanın ise hazineye bağışlanması hükme bağlamıştır.
2003–2004 yıllarında duvarlarda derz temizliği yapılmış, sıva raspası yapılmış, üst örtü değiştirilmiştir.
