Şanlıurfa: Samsat (Cevahir) Hanı
Samsat (Cevahir) Hanı; Şanlıurfa’nın Merkez İlçesi, Kadıoğlu Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.
Samsat Kapısı Hanı, bu gün mevcut olmayan Samsat Kapısına bitişik olarak inşa edilmiştir. Samsat Kapısı, şehrin kuzey kapılarından olup, bugünkü Demokrasi (12 Eylül Caddesi) girişinde yer alıyordu. Hanın, yapım tarihi bilinmemektedir.
Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nde adının geçmesi yapının 17.yy. ya da öncesine tarihlenmesi gerektiğini göstermektedir. Kesme taşlardan inşa edilmiş olan yapıya kuzey cepheden, beşik tonozlu eyvanlı kapıdan girilir.
Kare avlunun etrafı tek kat halinde tonoz örtülü dükkânlarla çevrelenmiştir. Hanın kuzey duvarlarını Urfa şehir surlarının Samsat Kapısı kesimi oluşturmakta, yapı sur duvarlarının güneyinde (şehir içi tarafında) yer almaktadır.
Şanlıurfa İl Merkezi’nde; Gümrük Hanı, Hacı Kamil Hanı, Barutçu Hanı, Mencek Hanı, Şaban Hanı, Kumluhayat Hanı, Fesadı Hanı, Samsat Kapısı Hanı, Millet Hanı, Bican Ağa Hanı ve Topçu Hanı olmak üzere, Osmanlı dönemine ait 11 adet han bulunmaktadır.
