Samsun: Kurşunlu Camii
Kurşunlu Camii; Samsun’un İlkadım İlçesi, Pazar Mahallesi, 100. Yıl Bulvarı üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.
Caminin inşa kitabesi yoktur. “Molla Fahreddin Camii” de denilen yapı, halk arasında “Kurşunlu Camii” adıyla bilinmektedir. Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi’nde “Molla Fahreddin Zaviyesi” şeklinde iki ayrı şahsiyet kaydı bulunmaktadır.
Sarısakal kaynak göstermeksizin yapının 1810’lu yıllarda Molla Fahreddin’in büyük oğlu Şeyh Haci Hikmet
Efendi tarafından yaptırıldığını ve bitişiğinde “Kurşunlu Tekkesi” bulunduğunu belirtmektedir. Çeşitli yayınlarda, yapının H. 1340 (M. 1921–22) yılında Molla Fahreddin adında bir hayırsever tarafından yaptırıldığı kaydedilmektedir.
Yapı; minaresi, kesme taş işçilikli kesimleri ve kubbenin oturduğu strüktür bakımından Büyük Camii ile yakın benzerlik içerisindedir. Altta yuvarlak kemerli, üstte öküzgözü pencerelerden oluşan pencere düzeni, Büyük Camii ile bir hayli benzeşir. Bu benzerliklerden hareketle yapının 19. y.y. 2. yarısında Büyük Camii’nin inşa tarihi olan 1884 yılları civarında yapılmış olabileceği düşünmekte.
1970’li yıllara kadar yapının önünde bulunan üç katlı bina, batı yönde hazireyi çeviren duvar ve buradaki muslukların halk tarafından yapıldığı anlaşılmaktadır. Yine bu yıllarda üst örtünün alaturka kiremitle kaplı olduğu görülmektedir. Yapı bugünkü görünümünü, büyük ölçüde aslına uygun olarak gerçekleştirilen 1992 yılı civarındaki Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün yaptırdığı restorasyonda almıştır. Halen bakımlı durumda bulunan yapı
ibadete açıktır.
Cami, tek kubbeli olarak ele alınmıştır. Ayrıtlı tromplarla geçilen tek kubbeyle örtülü kare şeklinde harimin kuzeyinde, ahşap bir mahfil yer alırken, son onarımda kaldırılmıştır. Yapının önünde yamukça, yanları kapalı, betonarme bir son cemaat yeri, harimin kuzeybatısında kare kaidesi üzerinde yükselen bir minare yer alır.
