Samikale Kalesi ve Kocakaya Gözetleme Kulesi
Samikale Kalesi ve Kocakaya Gözetleme Kulesi; Erzurum’un Narman İlçesi sınırları içerisinde yer almaktadırlar. Her iki yapıda Narman tarihinin derinliklerine işaret etmektedir.
Samikale Kalesi;
Narman İlçesine bağlı Samikale Köyünün doğusunda yer almaktadır. Kalenin güney kısmı sarp kayalıktan oluşmaktadır. Kayalık bir tepe üzerindeki kale, içten içe yaklaşık 60×150 m. ölçülerinde dikdörtgen planlıdır.
Yapının güney ve doğu kısmında kalıntılar ve surlar kısmen ayaktadır. Çanak çömlek parçaları ve kayaları oluşturan düzgün blok taşlar Urartu yerleşmesine işaret etmektedir. Kalenin esas yapısı Selçuklu ve Osmanlı işçiliğini göstermektedir. 10.03.1978 tarihinde korunması gerekli kültür varlığı olarak tescillenmiştir.
Kocakaya Gözetleme Kulesi;
Erzurum İli Narman İlçesine bağlı Başkale Köyünün 1,5 km. doğusunda, vadiye hâkim yüksek bir tepe üzerinde kurulmuştur. Tepenin morfolojisine uygun olarak yapılmış kalenin bazı sur duvarları ayaktadır. Kale duvarlarının iç ve dış yüzeyleri düzgün kesme taş kaplama olup duvar içleri kireç harçla karıştırılmış moloz taş dolguludur.
Tepenin etrafını çepeçevre saran sur duvarlarının bazı kısımlarda 4 m. uzunluğunda ve 2,5 m. yüksekliğinde olduğu tespit edilmiştir. Kalenin batı eteklerinde çok sayıda amorf ve profil veren seramik parçalarına ve yoğun yerleşim izlerine rastlanmıştır.
Seramik parçalarından kalenin Erken Tunç Çağından itibaren iskâna uğradığı ve Orta Çağa kadar farklı kültürlere ev sahipliği yaptığı düşünülmektedir. 28.03.2014 tarihinde korunması gerekli kültür varlığı olarak tescillenmiştir.
