Hazine’den Rekor Açığa Rekor Borçlanma

Geçen yılın ilk üç ayında 72,7 milyar liralık net borçlanmaya giden Hazine bu yıl aynı dönemde 253,8 milyar liralık iç ve dış borçlanmaya gitti. Başka bir ifadeyle, üç aydaki net dış borçlanma, geçen yılın eş dönemindekinin 3,2 katı.

Dünya yazarı Naki Bakir, “Rekor açığa rekor borçlanma” başlıklı yazısında, merkezi yönetim bütçesinin, depremler ve seçim sürecinin de etkisiyle harcamalarda aşırı artış, gelirlerde azalışa bağlı olarak rekor düzeyde açık verdiğini bu yılın ilk çeyreğinde, açığın finansmanı için Hazine’nin rekor düzeyde borçlanmaya gittiğini belirterek şu ifadelere yer verdi:

“Ocak ayında 32,3 milyar lira olan bütçe açığı, 11 ilde büyük yıkıma yol açan ve depremlerin genel ekonomiye etkisiyle şubatta 170,6 milyar liraya fırlamış, martta ise dengelerin görece sağlanmasıyla 47,2 milyar liraya gerilemiş; böylece ilk çeyrekte 250 milyar liranın üzerinde bir bütçe açığı verilmişti.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, ocak-mart dönemine ilişkin bütçe finansman verilerini de açıkladı. Buna göre, merkezi yönetim bütçesinin geçen yıl ilk üç ayda bütçe emanetleri ve avans kullanımı sonrası sadece 17,2 milyar lira olan nakit açığı, bu yıl aynı dönemde tam yüzde 1.119,8 (11,2 kat) büyüyerek 209,4 milyar liraya ulaştı.

Aynı dönemde, gelecek dönem ihtiyaçları da düşünerek bu açığın da üzerinde olmak üzere toplam net 253,8 milyar liralık iç ve dış borçlanmaya gitti. Hazine’nin üç aylık net borçlanması, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 249,4 artış gösterdi. Geçen yıl aynı dönemde 72,7 milyar liralık net borçlanmaya gidilmişti.

Hem dış hem iç borçlanmada hızlı artış

İlk çeyrekte hem dış hem de iç borçlanmada geçen yıla göre hızlı artış yaşandı. Üç ayda 34,9 milyar lira tutarında dış borç ödeyip 97,8 milyar liralık yeni dış borçlanmaya giden Hazine’nin “net” dış borçlanması 92,8 milyar lira düzeyinde gerçekleşti. Bu kaynak da bütçe açığının finansmanında kullanıldı.

Üç aydaki net dış borçlanma geçen yılın eş dönemindekinin 3,2 katına ulaştı. 2022’nin ocak-mart döneminde Hazine’nin net dış borçlanması 19,6 milyar lira olmuştu.

Ancak bunun büyük bölümü, deprem öncesi gerçekleşti. Ocak ayında net 48,4 milyar liralık dış borçlanmaya giden Hazine, şubatta 1,1 milyar lira ile net ödeyici pozisyonunda kalmıştı. Hazine, mart ayında ise 15,5 milyar lira tutarında net dış borçlanmaya gitti.

Üç ayda net 191 milyarlık iç borçlanma

Hazine’nin geçen yılın ilk üç ayında 53 milyar lira olan net iç borçlanması ise bu yıl aynı dönemde ise 191 milyar lira ile onun 3,6 katı düzeyine ulaştı. Hazine iç borçlanmayı esas olarak TL cinsi tahvil ihracı ile gerçekleştirdi.

Eski TL tahvil ihraçları kaynaklı itfalar dolayısıyla üç ayda 45,5 milyar liralık geri ödeyen Hazine, aynı dönemde bu kağıtlara dayalı yeni ihraçlar yoluyla 252,4 milyar liralık yeni borçlanma gerçekleştirdi.

Böylece Hazine’nin TL tahvil ihracıyla yoluyla yaptığı net iç borçlanma üç ayda 206,9 milyar liraya ulaştı. TL cinsi Hazine bonosu ihraçları dolayısıyla üç ayda 18,9 milyar liralık geri ödeme gerçekleştiren Hazine, aynı dönemde bu kağıtlarla 3 milyar liralık bir yeni ihraç gerçekleştirdi ve böylece 15,9 milyar lira ile net ödeyici pozisyonunda kaldı. Hazine, bu yıl ilk çeyrekte döviz cinsi tahvil ya da bono ihracı yolu ile iç borçlanmaya ise gitmedi.

Yazının tamamı için TIKLAYIN