Erzurum: Timurtaş Baba Türbesi
Timurtaş Baba Türbesi; Erzurum’un Yakutiye İlçesi, Ali Paşa Mahallesi, Taşmağazalar Caddesi üzerinde yer almaktadır. Yaya olarak ve şehrin farklı noktalarından toplu taşıma araçları ve özel araçlarla ulaşım sağlanmaktadır.
Kitabesine göre Erzurum Müşiri Kamili Paşa 1260 H.- 1844 M. yılında Timurtaş Babanın Türbesini yeniden yaptırmıştır. Habip Baba 1264 H.- 1847 M. yılında ölmüş ve bu türbeye gömülmüş aynı zamanda türbeye de ismini vermiştir. Türbe XIX. yüzyıl Osmanlı Dönemi yapısıdır.
Türbe 6.35×9.80 m ölçülerinde dikdörtgen planlı, üzeri açık bir türbedir. Türbenin doğuda kalan duvarı hariç diğer üç cephenin duvarlarının tamamı kırmızı renkli kesme taş malzemeden yapılmıştır. Türbe iki kısımdan meydana gelmiştir. Birinci kısım bugün mescit olarak kullanılan bölüm, diğeri ise asıl türbe kısmıdır. Binaya kuzey duvarının doğu kısmındaki basık kemerli bir kapıdan girilir. Kapının üzerinde 0.60×0.42 m ölçülerinde tunç levha üzerine yazılmış bir kitabe bulunmaktadır.
1.59×0.74 m ölçülerindeki giriş kapısından geçilince, türbe kapısına kadar olan yeri, bağdadi bir duvarla mescit duvarından ayıran bir kısma girilir. 0.94 m genişliğinde 1.98 m yüksekliğinde olan bu kısım düz ahşap bir örtüye sahiptir. Mescidin asıl yüksekliği daha fazladır. Girişe göre sağ tarafta bulunan bağdadi duvarın kuzey kısmındaki kapıdan mescide girilir. Burası daha önce türbedar olarak kullanılmış.
Mescit 3.55×2.30 m ölçülerindedir. Girişteki örtülü kısmın üstü mahfil şeklinde yapılmıştır. Mescidin güney duvarında 1.95×0.46 m ölçülerinde bir mihrap bulunur. Mihrap nişi dar ve sade olup etrafı silme ile çevrilidir. Ayrıca güney kuzey duvarlarının batı kısmında, etrafı silme ile çevrilmiş dikdörtgen şeklinde iki göz bulunur. Mescidin tavanı çapraz tonuzludur. İçi alçı ile sıvanmış olup hiçbir tezyinatı yoktur.
Türbeye güneydoğudaki 1.41×0.74m ölçülerindeki bir kapıdan girilmektedir. 4.74×4.79 m ölçülerindeki türbe kareye yakın ölçülerdedir. Üstü açık olan türbeyi, ayrıca güneyde ve batıda bulunan iki pencere aydınlatmaktadır. Türbenin doğu duvarında sağır, sivri kemerli genişçe bir niş bulunmaktadır. Kemerin üstünde bir de kitabe vardır.
İçi kesme taş olan türbenin, üst kısmı dört taraftan bir korniş çevreler. İçerisinde yedi mezar bulunmaktadır. Türbenin ortasında yüksekçe taşı olan mezar Tirmurtaş Baba’ya aittir. Habip Babanın bu türbeye defninden sonra şimdiki ismiyle anılmaya başlanmıştır.
